همه آنچه باید در مورد آنفلوآنزا و واکسن‌های آن بدانید
مسعود ضیائی اظهار کرد: واکسن فلوگارد یک واکسن نوترکیب ۴ ظرفیتی حاوی ذرات پروتئینی ویروسی است که در برابر بیماری‌های ناشی از ویروس‌های زیر گروه A و B آنفلوآنزا به صورت فعال، ایمنی زایی می‌کند.
وی با بیان اینکه فلوگارد فاقد هرگونه پروتئین با منشا تخم مرغ، آنتی بیوتیک و یا مواد نگهدارنده است، افزود: بهترین زمان تزریق واکسن آنفولانزا تا پیش از شیوع این بیماری در جامعه بوده که این زمان در فاصله ۱۰ شهریور تا ۱۰ آبان‌ماه است؛ با این حال اگر واکسیناسیون در این بازه زمانی امکان‌پذیر نباشد، همچنان توصیه می‌شود که تا پایان دی ماه تزریق صورت گیرد چراکه معمولاً حداکثر شیوع آنفولانزا هر ساله در ماه های بهمن و اسفند دیده می‌شود.
این متخصص و استاد بیماری‌های عفونی ادامه داد: بیماری آنفولانزا برای برخی از افراد می‌تواند کشنده باشد؛ ویروس آنفولانزا می‌تواند در افرادی که بیماری زمینه‌ای و یا سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، بیماری شدیدتری را ایجاد کنند.
رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند و فوکال پویینت علمی مراقبت و مدیریت بیماری‌های عفونی بیان کرد: خطر مرگ ناشی از آنفولانزا در افراد بالای ۶۵ سال شش برابر بیشتر از افراد عادی بوده و احتمال بستری شدن بیماران دیابتی به دلیل آنفولانزا ۶ برابر بیشتر از افراد عادی است و خطر حمله قلبی در طول دوره بیماری آنفولانزا در بیماران قلبی ۱۰ برابر بیشتر می‌شود.
ضیایی تصریح کرد: خطر حملات آسم در بیماران مبتلا به آسم و بیماری های تنفسی افزایش می‌یابد و افراد مبتلا به بیماری‌های خود ایمنی مثل ام اس، پسوریازیس، لوپوس و افراد مبتلا به سرطان
باید واکسن را دریافت کنند.
علائم و میزان اثربخشی واکسن آنفلوآنزا
وی با بیان اینکه آنفولانزا و برخی از سویه‌های بیماری کرونا مانند امیکرون ممکن است در برخی علائم مثل خستگی و تب و بدن درد مشترک باشند، اما تفاوت اصلی در تنگی نفس و سرفه بوده که در بیماری آنفولانزا دیده نمی‌شود، افزود: تزریق واکسن آنفلوآنزا بهترین و موثرترین راه پیشگیری از خسارات ناشی از بیماری آنفولانزا بوده و تقریباً ۸۰ سال است که از واکسن آنفولانزا برای پیشگیری و کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری استفاده می‌شود.
ضیایی با بیان اینکه میزان اثربخشی واکسن آنفلوآنزا ۴۰ تا ۶۰ درصد تخمین زده شده است، ادامه داد: واکسن آنفلوآنزا در افراد بالغ، خطر مرگ ناشی از این بیماری را ۳۱ درصد کاهش می‌دهد و توانسته خطر بستری شدن در بخش ICU را تا ۸۲ درصد کاهش دهد.
وی با اشاره به اینکه در میان افرادی که به دلیل بیماری آنفولانزا به بیمارستان مراجعه می‌کنند، افرادی که واکسن زدند، ۶۰ درصد کمتر نیاز به بستری شدن در بخش مراقبت‌های ویژه داشته‌اند، خاطرنشان کرد: فلوگارد برای افراد با سابقه قبلی حساسیت شدید به هر یک از مواد تشکیل دهنده واکسن، منع مصرف دارد.
ضیایی ادامه داد: عوارض جانبی احتمالی فلوگارد کمتر از ۱۰ درصد است، افراد بالغ ۱۸ تا ۴۹ سال ممکن است عوارض محل تزریق از قبیل سفتی و درد، سردرد، درد ماهیچه، درد استخوان، خستگی باشد.
وی بیان کرد: واکسن فلوگارد در حال حاضر برای افراد بالای ۱۸ سال مورد تایید است. فلوگارد به صورت ۰.۵ میلی لیتری مصرف می‌شود و تزریق فلوگارد به صورت عضلانی و محل مناسب جهت تزریق عضله دلتوئید(عضله بازو) است.
ضیایی تصریح کرد: بیشترین احتمال ابتلا به ویروس آنفولانزا در ماه‌های سرد سال و بین مهر تا اسفند خواهد بود؛ با وجود آن که طبق توصیه NHS انگلستان، استفاده از واکسن نوترکیب در مقایسه با سایر انواع واکسن های آنفولانزا برای خانم های باردار و شیرده ارجح بوده، اما تصمیم‌گیری در جهت تزریق واکسن در خانم های باردار و شیرده بر عهده پزشک معالج است.
این متخصص بیماری‌های عفونی با بیان اینکه طبق مطالعات، واکسن‌های نوترکیب از جمله فلوگارد دز افراد زیر ۱۸ سال نمی‌تواند اثربخشی و ایمنی‌زایی کافی را ایجاد کنند، به همین دلیل است از واکسن آنفولانزا برای افراد زیر ۱۸ سال توصیه نمی‌شود، یادآور شد: فلوگارد باید در یخچال و در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد و دور از نور نگهداری و از یخ‌زدگی جلوگیری شود.
وی گفت: واکسن آنفولانزا که هر ساله بر اساس سوشی‌های شایع آنفولانزا یک سال قبل که به سازمان جهانی بهداشت جهانی اعلام می‌شود، تعیین می‌شود که چه سوشی برای این واکسن استفاده شود. سپس در اختیار شرکت‌های تولید کننده واکسن قرار می‌گیرد و در حدود مرداد ماه تولید و در شهریورماه در داروخانه‌ها توزیع می‌شود.
ضیایی اظهار کرد: این واکسن معمولاً سه یا چهار ظرفیتی است و هر ساله تغییر می‌کند، شرکت‌های متعددی تولید کننده واکسن آنفولانزا هستند و امسال واکسن ایرانی آنفولانزا را به نام فلوگارد که چهار ظرفیتی در اختیار داریم.
واکسن برای چه افرادی توصیه می‌شود؟
وی ادامه داد: واکسن، واکسی گریپ تترا فرانسوی در داروخانه‌ها نیز توزیع می‌شود؛ این واکسن‌ها از شهریورماه تا اوایل دی ماه قابل تزریق هستند، اما بهترین زمان تزریق واکسن تا شروع فصل سرما و پاییز یا اواخر تابستان است.
رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند و فوکال پویینت علمی مراقبت و مدیریت بیماری‌های عفونی با بیان اینکه واکسن آنفولانزا برای تمام افراد بالای ۶۵ سال توصیه شده، افرادی که دیابت یا نارسایی قلبی، مشکلات ریوی و کلیوی و بیماری نقص ایمنی دارند، بانوان باردار و افراد و مراقبین خانه سالمندان، کودکان ۶ ماه تا ۱۸ سال که اسپرین مصرف می‌کنند و مسافرین و کارمندان سیستم بهداشتی بهتر است واکسن را دریافت کنند.
وی با بیان اینکه برای کودکان ۶ ماه تا ۵ سال نیز واکسن آنفلوآنزا توصیه شده ولی کودکان زیر ۶ شش ماهه نمی‌توانند واکسن آنفلوآنزا دریافت کنند، تصریح کرد: افراد زیر ۹ سال اگر برای اولین بار واکسن در یافت می‌کنند باید دو نوبت با فاصله چهار هفته تزریق واکسن داشته باشند؛ از آنجایی که اثرگذاری واکسن آنفولانزا بعد از دو هفته از تزریق واکسن شروع می‌شود لذا افراد زیر ۸ سال، دو هفته بعد از تزریق دوز دوم ایمن خواهند شد.
ضیایی با بیان اینکه در زمان تزریق واکسن نباید تب داشته باشیم و توصیه می‌شود گروه‌های پرخطر واکسینه شوند، یادآور شد: در روزهای گذشته چند بیمار سالمند که سابقه بیماری زمینه‌ای و سفر به کربلا داشتند به به آنفلوانزا مبتلا شدند، که به دلیل شدت بیماری لازم بود بستری شوند؛ لذا رعایت نکات پیشگیری و پرهیز از تماس با افراد علامت دار توصیه می‌شود.
