باید و نباید‌های "نقدینگی" در اقتصاد کشور
سید مرتضی افقه در خصوص نقش پایه پولی و نقدینگی در اقتصاد کشور اظهار کرد: زمانی که تولید فیزیکی کالا انجام می‌شود باید معادل آن از طریق نقدینگی خرید انجام شود و زمانی اقتصاد دارای تعادل خواهد بود که مقدار کالاهای خدماتی تولیدشده معادل نقدینگی باشد که در جامعه جریان دارد.
وی افزود: اگر سرعت رشد نقدینگی بیشتر از سرعت رشد تولید ملی باشد کشور دچار تورم می‌شود اما اگر سرعت رشد نقدینگی کمتر از تولید ملی باشد اقتصاد کشور دچار رکود می‌شود.
نقدینگی دلیل عمده تورم فعلی کشور نیست
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز تصریح کرد: نقدینگی نقش بسیار فعال در تحولات اقتصادی همه کشورها از جمله ایران دارد و همواره دولت و اقتصاددانان آن را عامل تورم فعلی اقتصاد کشور می‌دانند و آن را به عنوان یک بحث بسیار جدی مطرح می‌کنند اما معتقدم نقدینگی دلیل عمده و اساسی تورم فعلی کشور نیست بلکه دلایل دیگری نیز وجود دارد.
افقه با بیان اینکه نرخ تورم کشور در حال حاضر ۴۲ درصد است و رقم بسیار بالایی است، عنوان کرد: از زمانی که دولت فعلی بر سر کار آمده است گفته که تلاش می‌کنیم پایه پولی را کنترل کنیم و نقدینگی را کاهش دهیم اما نتوانست آنگونه که هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی کرده بود نقدینگی را کنترل کند.
وی با اشاره به اینکه دولت نتوانسته است تورم را با ابزار کنترل نقدینگی مهار کند، افزود: ساختارهای اقتصادی و اجتماعی کشور عملا نقدینگی‌زا و تورم‌زا هستند. بنابراین به دلیل این ساختارها نمی‌توان نقدینگی را کنترل کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینکه رشد نقدینگی فعلی در کشور به دلیل موانع بسیار زیاد کسب و کار و تولید است، عنوان کرد: در حال حاضر تولید در کشور سودآور نیست اما بخش دلالی اقتصاد سودآور و زودبازده است و همچنین تابع نظارت دولتی نیست. بنابراین حتی اگر نقدینگی کاهش یابد اقتصاد کشور به سمت فعالیت‌های مولد و تولید ملی نمی‌رود بلکه به سمت فعالیت‌های غیرمولد و دلالی می‌رود.
مشکل تورم کشور ناشی از کاهش و یا کمبود عرضه است
افقه با اشاره به اینکه دولت نتوانسته است از رشد نقدینگی جلوگیری کند، تصریح کرد: آنگونه که دولت انتظار دارد کنترل نقدینگی سبب کنترل تورم نمی‌شود و آن را مهار نمی‌کند بلکه مشکل تورم کشور ناشی از کاهش و یا کمبود عرضه و تولید است.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینکه رشد تورم فعلی کشور مربوط به بخش عرضه است، عنوان کرد: دولت باید سیاست‌گذاری‌های خود را از سمت تقاضا به سمت عرضه تغییر دهد چون مشکل تورم کشور در عرضه است.
افقه با اشاره به اینکه دولت برای کنترل رشد نقدینگی نباید اجازه دهد بانک مرکزی پول تولید کند و همچنین نباید از بانک مرکزی پول استقراض کند، گفت: رشد نقدینگی قابل کنترل نیست و به هر حال دولت دچار کسری بودجه است و چون منابع دیگری برای تامین بودجه ندارد و نمی‌تواند از جاهای دیگر نبود درآمدهای نفتی را جبران کند به ناچار برای استقراض به سراغ بانک مرکزی و یا بانک‌های تجاری می‌رود و زمانی که دولت استقراض کند یعنی نقدینگی در حال افزایش است.
برای کنترل رشد نقدینگی باید موانع تولید حذف شوند
وی با اشاره به اینکه تا وقتی موانع تولید برداشته نشود نقدینگی تاثیر مثبتی بر اقتصاد کشور نخواهد داشت و موجب تورم می‌شود و به سمت فعالیت‌های دلالی می‌رود، افزود: در ساختار فعلی افزایش نقدینگی موجب تورم می‌شود اما تا زمانی که بخش‌های دیگر را تغییر ندهند افزایش یا کاهش نقدینگی چندان نمی‌تواند تورم را کنترل کند.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینکه نقدینگی کشور نسبت به کشورهای دیگر بسیار بالا و اجتناب‌ناپذیر است، تصریح کرد: برای حل این مساله باید موانع تولید حذف شود و تولید افزایش پیدا کند و یا میزان تولید را به نقدینگی فعلی کشور برسانیم نه در شرایطی که تولید کم است رشد نقدینگی را کاهش دهیم و با کاهش نقدینگی و تورم باعث رکود اقتصادی کشور شویم.
