سید حسن خمینی: شرط گفتگو «موضع برابر» است
سید حسن خمینی با برشمردن شروط و لوازم «گفت گو»، تأکید کرد: اولین مولفه لازم در گفتگو، «وجود نقطه‌ای مشترک برای سخن گفتن با یکدیگر» است.
حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی در دیدار میهمانان کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی که امشب در حرم مطهر امام حضور یافته بودند، طی سخنانی یادآور شد: یکی از بزرگترین آرمان‌ها و دستاورد‌های انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی، «تلاش برای وحدت امت اسلامی» بود. البته این تلاش‌ها پیشتر در مقاطعی توسط بعضی بزرگان اهل سنت و نیز در جامعه شیعه توسط مرجع عالیقدر آیت الله العظمی بروجردی شکل گرفته بود، ولی وقتی انقلابی به عظمت انقلاب ایران که چشم‌های تمام دنیا را به خود معطوف کرده بود، حامل پیامی در این راستا بود دل‌های مسلمانان شیعه و سنی را به خود جلب کرد و «بیداری اسلامی» شکل گرفت.
وی یادآور شد: قضیه فلسطین قبل از انقلاب ایران یک جریان پان عربیستی و گاهی هم یک جریان چپ بود، اما انقلاب اسلامی آن را تبدیل به یک مسأله «اسلامی» کرد. اگر قبل از آن سازمان آزادیبخش فلسطین با رگه‌های عربی مطرح بود، بعد از انقلاب حرکت مقاومت اسلامی (حماس) شکل گرفت و موضوع فلسطین تبدیل به یکی از آرمان‌های انقلاب ما شد.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بنا بر آن شد که هر جا فریاد «یاللمسلمین» بلند شود، از آن دفاع شود
سید حسن خمینی ادامه داد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بنا بر آن شد که هر جا فریاد «یاللمسلمین» بلند شود، از آن دفاع شود و از همین رو، هزینه‌ای که ایران بابت حمایت از مسلمانان غیر شیعه و خصوصا ملت فلسطین که در آن برادران اهل سنت زندگی می‌کند، داده است؛ بیش از هزینه دفاع از شیعیان بوده است. وقتی قرار شد شوروی به افغانستان حمله کند، قدرتی که انقلاب ایران در مقابله با استعمار شوروی به خرج داد برای یک کشور «اسلامی» بود و به شیعه و سنی بودن مردم آن کشور توجه نشد. در ادامه نیز به عنوان مثال حضور ایران در بوسنی و کوزوو که در دوره رهبر معظم انقلاب انجام شد، رنگ و بوی مذهبی نداشت و حرکتی اسلامی بود.
یادگار امام سپس به طرح این سوال پرداخت که «وظیفه ما به عنوان عالمان مذاهب اسلامی و تأثیرگذاران در فضای شیعه و سنی چیست و چه کاری باید بکنیم؟»
تنها راهمان، گفتگو با یکدیگر است
وی در این زمینه یادآور شد: روز‌های سختی را با لطف خدا آن‌ها را پشت سر گذاشتیم. وقتی جریان عجیبی به نام «داعش» شکل گرفت که به نام اسلام سر انسان‌ها را می‌برید و غرق می‌کرد و می‌سوزاند و مایه وهن پیامبر (ص) بود، بر آتش نزاع‌های مذهبی دمیده می‌شد، اما از حق نباید گذشت که اندیشمندان جهان اسلام دست در دست هم از آن مقطع عبور کردند.
سید حسن خمینی با تأکید بر اینکه وظیفه امروز ما گفت و گوست، گفت: ما به عنوان عالمان مذاهب اسلامی-چه عالمان دین و چه حوزه‌های دیگر- تنها راهمان، گفتگو با یکدیگر است و اگر این نشست را بسیار ارزشمند می‌دانیم به دلیل بسترسازی آن برای گفت و گوست.
مسلمانان جز در کنار هم نمی‌توانند دردهایشان را دوا کنند
وی سپس در تبیین ویژگی‌های گفتگو و نتایج و نقاطی که باید به آن رسید، گفت: اولین مولفه لازم در گفتگو، «وجود نقطه‌ای مشترک برای سخن گفتن با یکدیگر» است. در گفتگو باید به دنبال یک حقیقت و میدان مشترک باشیم. این حقیقت گاهی یک گزاره‌ی حقیقی و گاهی یک مطلوب حقیقی است. امروز اگر طوایف مختلف مسلمانان ندانند جز در کنار هم نمی‌توانند دردهایشان را دوا کنند، طبیعی است که تمام جلسات صوری و بی فایده است. ما باید بدانیم جز در کنار برادران اهل سنت و آن‌ها نیز بدانند جز در کنار برادران شیعه، نمی‌توانند مشکلات جهان اسلامی را حل کنند.
رژیم صهیونیستی اولین مشکل جهان اسلام است
یادگار امام تصریح کرد: اولین مشکل جهان اسلام غّده سرطانی رژیم صهیونیستی و مشکل دوم درد‌های مزمن جهان اسلام و ستیزه‌هایی است که هیچ گاه به نتیجه‌ای نرسیده است. باید بدانیم هیچ یک از کشور‌ها توان حذف دیگری را ندارند و باید با هم گفتگو کنند.
وی دومین شرط گفتگو را «موضع برابر» دانست و تأکید کرد: در گفتگو، تفوق بر دیگر معنا ندارد. ما هم پایه‌ی یکدیگر هستیم.
قرار نیست کسی تن به عقیده دیگری بدهد
سید حسن خمینی ادامه داد: شرط سوم این است که قرار نیست در خلال گفتگو یکدیگر را مجاب کنیم؛ قرار نیست کسی تن به عقیده دیگری بدهد. طبیعی است که نه من به واسطه ادلّه ظاهری تن به عقیده شما می‌دهم و نه شما به عقیده من، بلکه این‌ها بحث‌های آکادمیک است. گفتگو برای مجاب کردن همدیگر نیست، بلکه برای پرداختن به درد‌های مشترک و یافتن راهکار برای این مشکلات است. امروز باید برای درد مشترک افغانستان و یمن و بحرین و سوریه درمان بیابیم.
وی شرط چهارم گفت را «عدم توهین به مقدسات یکدیگر» عنوان کرد و یادآور شد: این شرط به صورت بسیار پررنگ در کلام رهبر معظم انقلاب مشاهده می‌شود و در این راستا فتوای مهم ایشان در تحریم توهین به مقدسات اهل سنت بسیار مهم است. در مقابل، در اهل سنت نیز جریان ناصبی وجود ندارد و ارادت آن‌ها به اهل بیت (ع) واضح است، اما مقدساتی برای مذاهب دیگر ممکن است وجود داشته باشد که باید به حرمت آن‌ها توجه کرد.
یادگار امام یادآور شد: توهین وتحقیر، جز عصبانی کردن و دامن زدن به شعله‌هایی که نه شیعه و نه سنی را می‌خواهند، فایده‌ای ندارد و تعبیر بسیار لطیف رهبر معظم انقلاب در عناوین «شیعه انگلیسی» و «سنی آمریکایی» در همین زمینه است.
توهین به مقدسات و محترمات پایان گفت و گوست
وی تأکید کرد: توهین به مقدسات و محترمات اگر اتفاق بیفتد پایان گفت و گوست و همگان باید به اجتناب از آن التزام داشته باشند.
سید حسن خمینی دیگر شرط گفتگو را «استمرار» خواند و یادآور شد: این کار از دوره سید جمال الدین اسدآبادی شروع شده و اگر فکر کنیم پس از چند نسل به نتیجه می‌رسد، اشتباه کرده ایم. انسان‌های گج اندیش فراوانی وجود دارند و در میان ما هم ممکن است باشند. می‌توان جلسات مختلفی را برای استمرار گفتگو برگزار کرد، چرا که ما بدون گفت و گوی مستمر و با نشاط از موضع برابر و با زبانی بسیار مودبانه و نه برای مجاب کردن هم بلکه برای حل مشکلات مشترک، نمی‌توانیم به نتیجه برسیم.
کدام درد مشترک بالاتر از اینکه دیگران برای ما تصمیم می‌گیرند و شقاق می‌آفرینند؟!
وی تصریح کرد: کدام درد مشترک بالاتر از اینکه دیگران برای ما تصمیم می‌گیرند و شقاق می‌آفرینند؟! و چه دردی بزرگتر از به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی توسط برخی کشور‌های اسلامی و چه دردی بالاتر از زندگی فقیرانه بسیار از مسلمانان؟! و چه دردی بالاتر اینکه توان علمی مسلمانان، بر خلاف گذشته شان به حدی نرسیده که به تولید علم برسند؟!
یادگار امام با تأکد بر اینکه با نزاع شیعه و سنی و تلاش برای مجاب کردن همدیگر مشکلی حل نمی‌شود، اظهار کرد: امثال این نشست‌ها راز گفت و گوست و از این گفتگو‌ها اعجاز‌ها حاصل می‌شود. بزرگترین سرمایه جامعه اسلامی دل‌های پاک مسلمانان است؛ به این دل‌ها اعتماد کنیم. انسان خبیث زیاد وجود دارد، اما این دل‌های نورانی باید به هم گره بخورد که شرط آن نیز استمرار است؛ این امر با یک نسل و دو نسل به نتجه نمی‌رسد، بلکه باید به سمت قله راه افتاد و حرکت کرد.
سید حسن خمینی تصریح کرد: البته این امور صرفا مربوط به مجموعه امت اسلامی نیست و در سایر سطوح و فضا‌ها هم همین گونه است. هر جا دلخوری‌ها و مشکلاتی پیش آمده گفتگو با پیش شرط‌های گفته شده، راه چاره است.
