این ساختارها حاوی آنزیمهایی هستند که باعث انعقاد خون میشوند و وظیفه اصلی آنها جلوگیری از خون ریزی و خارج شدن گلبول قرمز از داخل رگ است. همچنین غیر از کنترل انعقاد خون، از میزان پلاکت برای بررسی روند بهبود نارسایی مغز استخوان و بیماریهای خونی هم استفاده میشود.
پلاکت خون باید بین ۱۵۰ هزار تا ۴۰۰ هزار در هر میلی متر مکعب خون برای بزرگسالان باشد. البته پلاکت خون در کودکان و نوزادان کمی بیشتر است. زمانی که پلاکت زیر ۵۰ هزار و یا این که بیشتر از یک میلیون باشد، اتفاق غیر طبیعی رخ داده است و حتما باید به آن توجه شود.
وقتی تعداد پلاکتهای خون کم است، علائمی از قبیل خستگی، کبودی آسان، و لکههای ناشی از خون ریزی را روی پوست مشاهده میکنید. تعداد پایین پلاکتها تحت عارضهای به نام ترومبوسیتوپنی شناخته میوشد.
برخی از عفونت ها، لوسمی، روند درمان سرطان، مصرف الکل، سیروز کبدی، بزرگ شدن طحال، بیماریهای خود ایمنی و برخی از داروها میتوانند منجر به ایجاد ترومبوسیتوپنی شوند.
با یک آزمایش خون ساده میتوان این عارضه را تشخیص داد. اگر شما ترومبوسیتوپنی خفیف داشته باشید، میتوانید از طریق دریافت رژیم غذایی سالم و برخی مکمل اه، میزان پلاکتها را افزایش دهید. با این حال اگر این عارضه شدید باشد، نیاز به درمانهای جدیتر مطرح میشود:
ویتامین ب ۱۲: به حفظ سلولهای خونی شما کمک میکند. کمبود ویتامین ب ۱۲ با شمارش کم پلاکتها همراه است. بهترین منابع ویتامین ب ۱۲ عبارتند از جگر، سیب زمینی، تخم مرغ. این ویتامین در منابع لبنی مانند شیر و پنیر نیز یافت میشود. برخی مطالعات نشان میدهند که شیر گاو میتواند با تولید پلاکت مرتبط باشد.
فولات: شکلی از ویتامین ب است که برای سلولهای خونی ضروری به نظر میرسد. فولات در منابع طبیعی از جمله بادام زمینی، نخود، لوبیا، پرتقال، یافت میشود.
پروتئینهای بدون چربی: پروتئینهای بدون چربی منابع بسیار خوبی از زینک و ویتامین ب ۱۲ هستند. این مواد مغذی نقش مهمی در معکوس کردن اثرات بیماری ترومبوسیتوپنی دارند. در صورتی که دچار کاهش پلاکت خون شده اید باید به رژیمهای غذایی با دوز کافی از پروتئینهای پلاکت ساز مانند بوقلمون، ماهی و مرغ بیشتر علاقه نشان دهید.
آهن: این ماده معدنی برای توانایی بدن برای تولید سلولهای سالم خون ضروری است. مطالعات نشان داده که از سال ۲۰۱۲ تا کنون تعداد افراد مبتلا به کم خونی ناشی از فقر آهن در سراسر دنیا در حال افزایش است. شما میتوانید سطوح بالایی از آهن را از طریق مصرف غذاهایی مانند گوشت قرمز، دانه کدو تنبل، عدس، و ... دریافت کنید.
ویتامین سی: به پلاکتها کمک میکند تا با هم ترکیب شوند و به طور موثر عمل کنند. همچنین به جذب موثر آهن در بدن کمک میکند و باعث افزایش شمار پلاکتها میشود. ویتامین سی در انبه، آناناس، کلم بروکلی، فلفل سبز یا قرمز، گوجه فرنگی ها، گل کلم و ... یافت میشود.
کلروفیل: دارای ساختار مولکولی شبیه هموگلوبین است و در تولید خون و افزایش پلاکتهای خون نقش مهمی دارد. آب پنیر حاوی بیش از ۷۰ درصد کلروفیل است.
روغن کبد ماهی و روغن کتان: مصرف همزمان روغن کتان و روغن کبد ماهی میتواند منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن شما شود. این روش، یک رویکرد قابل توجه در درمان کمبود پلاکت خون است. چرا که یکی از دلایل بروز بیماری ترومبوسیتوپنی، زمانی است که به دلیل ضعف قوای ایمنی، بدن به اشتباه به ارگانهای خود حمله میکند که در نتیجه منجر به نابود شدن پلاکتها میشود. این روغنهای پلاکت ساز همچنین باعث کاهش التهابات بدن شده و به جریان خون در سراسر بدن کمک میکنند. توجه داشته باشید که استفاده از این روغنهای ممکن است موجب رقیق شدن خون شود.