دیمیتری پولیانسکی، معاون نماینده دائم مسکو در سازمان ملل به کانال یک روسیه گفت: «حداقل براساس آنچه که من شنیدهام، هیچ آمادگی از جانب کشورهای غربی برای همکاری با اوکراین در رابطه با بمب کثیف وجود ندارد.»
به گزارش خبرگزاری تاس، وی در ادامه خاطرنشان کرد: «غرب همچنان به ادعاهای خود مبنی بر اطلاعات غلط روسیه و اینکه روسیه قابل اعتماد نیست، ادامه میدهد. روسیه از کشورهای غربی میخواهد تا با متقاعد کردن اوکراین، این کشور را از ایجاد چنین تحریکی بازدارد.»
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه در ماه سپتامبر دستور "بسیج نسبی" نیروهای کشورش را صادر و پس از آن طی برگزاری رفراندومهایی الحاق چهار منطقه سابق اوکراین به کشورش را (دونستک، لوهانسک، خرسون و زاپوریژیا) اعلام کرد. همچنین، طی چند روز گذشته سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه طی تماسی با همتایان فرانسوی و انگلیسی خود، کییف را به "استفاده احتمالی از بمب کثیف" متهم کرد اما این درحالیست که اوکراین چنین ادعایی را رد میکند و خود انگشت اتهام را به سوی روسیه نشانه میگیرد.
بمب کثیف چیست
بمب کثیف نوعی دستگاه برای پراکندن مواد پرتوزا «آردی دی» (RDD) و ترکیبی از ماده منفجره معمولی با مواد رادیواکتیو است.
مانند غالب آردیدیها، تشعشع بمبهای کثیف برای کشتن مردم یا به مخاطره انداختن سلامت آنها کافی نیست. در واقع، مواد منفجره معمولیاند که برای افراد بسیار ضرر دارند.
چنانچه فرد به میزان اندک در معرض تابش این پرتوها قرار بگیرد، هیچ عارضهای برایش پیش نمیآید. مردم ممکن است اصلا ندانند آیا در معرض چنین چیزی بودهاند یا خیر؛ چون تشعشعات را نمیتوان دید، بو کرد یا چشید.
بمبهای کثیف، برخلاف بمبهای هستهای، نه به مثابه «سلاح کشتار جمعی» بلکه به منزله «سلاحهای اخلال جمعی» شناخته میشود؛ چون غالبا آنها را برای برانگیختن ترس و وحشت جمعی به کار میگیرند.
مقامهای دفاعی همواره بر این نکته تاکید میکنند که بمب کثیف به بمب هستهای که قدرت تولید انفجاری میلیونها بار قویتر از آردیدی دارد، هیچ ارتباطی ندارد.
ابرهای تشعشعهای حاصل از بمبهای هستهای نیز دهها تا صدها مایلمربع پراکنده میشود، اما ابرهای ناشی از بمب کثیف تنها در فاصله چند کیلومتری محل انفجار منتشر میشوند.
البته، میزان آلودگی محلی به فهرستی طولانی از متغیرها از جمله حجم ماده منفجره، مقدار و نوع ماده رادیواکتیو استفاده شده برای تولید آن، نحوه به کارگیری و شرایط آبوهوایی بستگی دارد.
گردوغبار و دود رادیواکتیو تا دوردستها پراکنده میشوند و چنانچه در نزدیکی کانون انفجار استنشاق شوند، خطرناکاند. اما با پخش شدن مواد رادیواکتیو در هوا، غلظت آن کمتر میشود و آسیب کمتری ایجاد میکند.
عوامل کلیدی قرارگیری در معرض تشعشع عبارتاند از نوع پرتو، مدت زمان قرار گرفتن فرد در معرض آن و اینکه آیا پرتو از راه پوست جذب شده، استنشاق شده یا به صورت خوراکی مصرف شده است.
برای تشخیص تعشعشها باید از تجهیزات تخصصی استفاده کرد. خانهها، مشاغل و خدمات عمومی آلوده [به تشعشعها] میتوانند تا ماهها غیرمجاز باشند و برای پاکسازی آنها لازم است عملیات پرهزینهای انجام شود.