پایان کار یک تماشاخانه در مشهد
تماشاخانه خورشید که یکی از سالن‌های کوچک، اما فعال شهر مشهد بود و در روز‌های سخت، چراغ نمایش مشهد را روشن نگه داشته بود، سرانجام و پس از تعطیلی سالن‌های نمایش و توقف اجرا‌های تئاتر مشهد به دلیل حوادث اخیر با تصمیم مدیران آن و بر اساس آنچه زیان‌ده بودن سالن عنوان شده است، مورد تخریب واقع شد.
مدیر تماشاخانه خورشید مشهد در خصوص تخریب این سالن نمایش گفت: آنقدر در ۲ سال اخیر به واسطه کرونا و تعطیلی‌های مداوم سالن متضرر شده بودیم که حفظ و اداره تماشاخانه واقعا امکان‌پذیر نبود.
حسام حصاری با بیان اینکه هزینه‌های جبران‌ناپذیری به واسطه تعطیلی تماشاخانه خورشید در دوره کرونا و تسویه نکردن اجاره توسط برخی گروه‌ها به دلیل فروش پایین آن‌ها، به او وارد شده که منجر به تصمیم برای تعطیلی دائم و تخریب این مجموعه نمایشی مشهد شده، اظهار کرد: در این چندوقت سالن تماشاخانه خورشید را ارتقا داده و آن را آماده اجرا کرده بودیم، اما اشتباه کردیم چراکه به تعطیلی‌ها برخورد کرده و فقط ضرر کردیم. هرچند که مالک ساختمان همکاری لازم را با ما داشت و ۸ سال آن ملک در اختیار من بود، اما کم آوردیم و حمایتی هم از ما صورت نگرفت.
او افزود: نه به خاطر خودم به عنوان مدیر تماشاخانه بلکه به عنوان یک کارگردان و بازیگر تئاتر از این ناراحت هستم که مشهد یکی از سالن‌های نمایشی خود را از دست داد. هرچند که من تمام سعی خود را انجام دادم که این اتفاق رخ ندهد، اما دیگر نتوانستم سالن را حفظ کنم. اکنون به لحاظ احساسی و مالی بسیار خسته‌ام؛ عکس تماشاخانه را تماشا می‌کنم و غصه می‌خورم.
آسیب‌های تئاتر مشهد چیست؟
مدیر تماشاخانه خورشید با اشاره به آسیب‌های تئاتر مشهد که موجب نفروختن برخی آثار و در ادامه ضربه به گروه‌ها و سالن‌های نمایش می‌شود، تصریح کرد: تماشاگر تئاتر غنیمت است و در شهری مانند مشهد ۳ هزار تماشاگر فعال اهل تئاتر وجود دارد. باید این افراد را حفظ کنیم و به تعداد آن‌ها بیفزاییم نه اینکه باعث شویم کاهش پیدا کنند. در این شرایط برخی تئاتر‌ها با داستان‌های بی سر و ته به اجرا می‌رود و باعث می‌شود مخاطبی که برای نخستین مرتبه به تماشای تئاتر نشسته از آن‌ها سر در نیاورد و دیگر سراغ تماشای تئاتر نرود. همچنین نظر منفی خود را متوجه اشخاص دیگری کند که برای دفعات نخست می‌خواهند به تماشای تئاتر بروند و آن‌ها را نیز منصرف کند.
حصاری آموزش صحیح توسط هنرمندانی با سابقه و تحصیلات آکادمیک را نکته مهم در این امر دانست و ادامه داد: باید آموزش درستی در این راستا صورت بگیرد و کسانی که تحصیلات آکادمیک و تجربه موفق دارند به آموزش بپردازند نه اینکه هرکس از راه رسید به آموزش تئاتر بپردازد. نکته دیگر به کسانی بازمی‌گردد که نمایش تولید می‌کنند و باید به این نیز توجه داشت که عوامل نمایش‌ها چه کسانی هستند و چه سواد و تجربه‌ای دارند. اگر به این مسائل توجه نشود شرایط به سمت و سویی می‌رود که شهر همین تعداد تماشاگر را هم از دست بدهد و قطعا این موضوع نیازمند مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح و دغدغه‌مندی است.
چرا کسی که تخصص ندارد، نمایشنامه می‌نویسد؟
او درباره یکی از راه‌هایی که موجب می‌شود سالن نمایش بتواند هزینه‌های خود بر اساس آموزش و تولید تئاتر پس از آموزش تامین کند خاطرنشان کرد: تولید و اجرای توامان تئاتر توسط سالن‌ها و مجموعه‌های نمایشی که به اصطلاح به آن فعالیت کمپانی می‌گویند خوب است، اما باید به شکل درست اتفاق بیافتد و بدانیم که آیا برای همین ۳ هزار مخاطب ثابت تئاتر قرار است نمایش تولید کنیم یا خیر؟ ما باید بدانیم که راه جذب مخاطبی که برای نخستین مرتبه قرار است به تماشای تئاتر بنشیند، چیست.
مدیر تماشاخانه خورشید با بیان اینکه ما باید چیزی به مخاطب ارائه دهیم که مخاطب از آن استقبال کند، خاطرنشان کرد: منظورم نیز به هیچ وجه ارائه آثار مبتذل و سطحی نیست بلکه این است که حداقل باید قصه‌پرداز خوبی باشیم. وقتی این همه آثار نمایشی دراماتیک در دنیا وجود دارد که هنوز در ایران کار نشده، چرا به سمت آن‌ها نمی‌رویم و کسی که تخصص ندارد مدعی است که نمایشنامه می‌نویسد و کارگردانی می‌کند؟ این شرایط باعث می‌شود که متنی نوشته شود که سر و ته ندارد و مخاطب متوجه چیزی از نمایش نشود. قرار نیست که تمام دغدغه‌های بیمارگونه ذهن را وارد تئاتر کنیم، چراکه درام تعریف دارد.
هنرمند نباید دغدغه اجاره‌بهاء سالن را داشته باشد
حصاری با اشاره به اینکه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی باید سابقه، تحصیلات و توانایی اشخاص را برای اخذ مجوز متن، تدریس نمایش و کارگردانی بررسی کند، اضافه کرد: اگر این اتفاق رخ دهد شاهد آثار قدرتمند و هنرمندان متخصص خواهیم بود.
او ادامه داد: همچنین هنرمند نباید دغدغه این را داشته باشد که هزینه اجاره‌بهاء سالن پس از فروش نمایش جبران می‌شود یا نه، اما متاسفانه گروه‌ها ضرر می‌کنند و در پی آن هزینه دکور و سالن را پرداخت نمی‌کنند و این خیلی بد است.
