هفته گذشته ناسا اعلام کرد که براساس تصاویر ماهوارهای، یک ابر پنج کیلومتری متان بر فراز جنوب شهر تهران دیده میشود. بررسی آدرسی که ناسا داده بود به مجتمع دفن زباله آرادکوه میرسد که سالهاست محل دپو و سوزاندن زبالههای شهر تهران است.
ساعتی بعد از انتشار خبر ناسا، معاون سازمان پسماند شهرداری وجود ابر متان در آرادکوه را تکذیب کرد، اما همزمان رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست خبر ناسا را تأیید کرد و گفت: بخش قابل توجهی از زبالهها در آرادکوه دفن میشود که تولید متان دارند. همچنین معاون پسماند سازمان نیز انتشار متان از سایت پسماند را موضوعی دانست که نمیتوان آن را حاشا کرد.
در رابطه با انتشار گاز آلاینده متان از پسماندهای آرادکوه، سید محسن علوی، کارشناس محیط زیست اظهار کرد: انتشار گاز متان از محل سوزاندن زبالهها در همه جای دنیا اتفاق میفتد و به هیچ وجه نمیتوان آن را تکذیب کرد. تنها نکتهای که در گزارش ناسا وجود داشت حجم بالای متان در آرادکوه بود که دلیل آن هم این است که در سایر کشورهای جهان فرایندی دارند که از گاز متان سایتهای زباله بهرهبرداری کرده و آن را به نیروگاهها انتقال میدهند، اما متأسفانه ما هنوز این امکان را در کشور نداریم.
وی با بیان اینکه محلهای دفن زباله سومین منبع بزرگ انتشار متان در سطح جهان هستند، گفت: متان یکی از گازهای گلخانهای آلاینده جو است که اگر در محیط رها شود، با اجزای دیگر محیط واکنش داده و هوا را آلوده میکند. همچنین گرما را در جو به دام میاندازد و باعث افزایش گرمایش جهانی میشود، اما در مقابل اگر انتشار آن را در جو به حداقل برسانیم، میتوان با انتقال این گاز به صنعت و نیروگاهها از آن استفاده بهینه کرد و از گرمایش جهانی نیز جلوگیری به عمل آورد.
این کارشناس محیط زیست بر لزوم استفاده از متان در سایتهای زباله کشور تأکید کرد و گفت: لولهگذاری در سایتهای پسماند و انتقال متان سایتها در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا و حتی در تعدادی از کشورهای درحال توسعه نیز انجام میشود، اما به این دلیل که اکثر سایتهای ما از جمله همین سایت پسماند آرادکوه قدیمی هستند، امکان لولهگذاری در آنها وجود ندارد.
وی ادامه داد: لازم است که این مهم در اولویتهای کشور دیده شود تا از انتشار متان در سایتهای زباله جلوگیری شود. اگر همین روند ادامه داشته باشد در آینده تصاویر ماهواری میتوانند انتشار فزاینده در سایر سایتهای زباله کشور را نیز به تصویر بکشند که این انتشار میتواند در آینده نزدیک خطرساز شود.
علوی با بیان اینکه متان عمر نسبتاً کوتاهی (کمتر از ۱۰ سال دارد) و تأثیر آن بر آب و هوا قابل برگشت است، خاطرنشان کرد: وظیفه اصلی لولهگذاری و هدایت متان تولید شده در سایتهای زباله بر عهده شهرداریهاست و نتیجه کار آنها میتواند به کاهش آلودگی هوا، جلوگیری از انتشار گازهای گلخانهای و گرمایش زمین و همچنین صرفهجویی در بخش انرژی کشور کمک کند.