شنبه (۱۲ آذرماه) بود که معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست از انتقال دو قلاده توله یوز مجموعه حفاظت شده توران به پاسگاه محیط بانی برای حفظ جان آنها خبر داد. او زایمان یوز در نیمه دوم پاییز در طبیعت توران را پدیدهای نادر توصیف کرده بود.
حسن اکبری در گفتگو با ایسنا، درباره آخرین وضعیت دو توله یوز پیدا شده از یک چوپان در توران اظهار کرد: حال توله یوزها خوب است و فعلا مشکل خاصی ندارند البته، چون تازه از مادر جدا شدهاند و تغذیه آنها از شیر مادر بوده است، هنوز به شیرخشک عادت نکردهاند و کمی سخت شیر میخورند، اما بهصورت کلی میتوان گفت شرایط خوب و قابل قبولی دارند.
اکبری در پاسخ به این سوال که آیا این دو توله یوز نیز مانند «پیروز» - توله یوز در اسارت - با شیرخشکهای موجود سازگار نیستند، توضیح داد: «پیروز» با هیچ کدام از شیرخشکها سازگاری نداشت حتی زمانی که دکتر کالدول - دامپزشک یوزهای آفریقایی- شیرخشک مناسبی با ترکیبات مخصوص یوزپلنگ را با تجربه طولانی که در امر حفاظت از یوزپلنگ دارد، تهیه کرد و از آفریقای جنوبی آورد، باز هم برای «پیروز» به. طور کامل مناسب و با آن سازگار نبود. در مورد این دو توله هنوز نمیدانیم چه خواهد شد و باید کمی زمان بگذرد تا ببینیم به شیرخشک عادت میکنند و با آن کنار میآیند یا آنها نیز با مشکلات «پیروز» مواجه خواهند شد؟
وی ادامه داد: برای تغذیه این دو توله یوز و چگونگی شیر خشک آنها به با همکارانمان، دامپزشکان معتمد و پیتر کالدول نیز مشورت میکنیم. دکتر کالدول در جریان این موضوع است و به ما مشورتهایی را نیز میدهد. در تلاشیم تا این دو توله شرایط مناسبتر با وزن و رشد مناسبی را پیدا کنند.
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست درباره شیرخشک فعلی مصرفی آنها گفت: اکنون در حال مصرف آخرین شیرخشک «پیروز» - که دکتر کالدول با ترکیبات مناسب یوزپلنگ از آفریقای جنوبی آورد - هستند. شیرخشکهای دیگری نیز داریم، اما فعلا همین شیر خشک را امتحان کردهایم.
دو توله یوز به تهران منتقل میشوند؟
وی درباره انتقال این دو توله به تهران و حضورشان در کنار «پیروز» توضیح داد: قصد داریم این دو توله را از توران خارج کنیم و به شهری که امکانات دامپزشکی و درمانی در آن فراهم و دسترسی نیز به آن راحتتر است، منتقل کنیم. با این کار مزاحمت این تولهها برای همکاران ما در توران که به کار حفاظت مشغول هستند کم خواهد شد علاوه بر آن دسترسی به امکانات درمانی در صورت نیاز به رسیدگی فراهم خواهد بود.
اکبری ادامه داد: هنوز درباره مکان دقیق انتقال آنها تصمیم نگرفتهایم. همکاران ما باتوجه به بحثهای فنی موجود درحال بررسی به منظور انتخاب بهترین مکان هستند. ترجیح ما به حضور آنها در تهران است چراکه از نظر امکانات تکمیلتر است، اما همکاران در سمنان نیز پیشنهاداتی ارائه کردند که در دست بررسی است. در هر حال قطعا فضای مناسبی برای آنها در پارک پردیسان تهران یا سمنان آماده خواهیم کرد تا فعلا مستقر شوند چراکه این دو توله مانند بچگیهای «پیروز» به مراقبت دائمی نیاز دارند.
اقدامی برای بررسی سلامت توله یوزها شده است؟
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست درباره بررسی و انجام آزمایشات خاص روی این دو توله اظهار کرد: هنوز نیاز به آزمایش خاصی ندارند، چون هوای توران بسیار سرد بود و مادر آنها نیز برنگشت برای جلوگیری از تلف شدنشان آنها را به پاسگاه انتقال دادیم، اما فعلا مشکل خاصی ندارند که نیاز به آزمایش باشد.
توله یوزها زنده میمانند؟
وی ضمن اشاره به میزان احتمال زنده ماندن این دو توله با توجه به شرایط کنونی آنها گفت: اکنون سن آنها کمتر از یک ماه و حدود سه هفته است، چون در این مدت شیر مادر خوردهاند، ایمنی بدن آنها به نسبت «پیروز» مناسبتر است. دلیل خاصی برای از دست دادن این دو توله نمیبینیم، اما به هر حال امکان دارد حادثه غیر قابل پیش بینی رخ دهد که امیدواریم چنین نباشد.
یوز مادر چه شد؟
اکبری درباره پیدا نشدن یوز مادر گفت: ما منطقه را بسیار جست و جو کردیم، اما به نظر میرسد یوز مادر برنمیگردد همچنین علت فاصله گرفتن یوز مادر از تولهها هنوز خیلی روشن نیست.
ماجرای چوپان و اظهاراتش
معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست به دریافت کامل اظهارات از چوپان اشاره کرد و توضیح داد: پیگیر بررسی این موضوع هستیم، اما شواهد و قرائن به دست آمده نشاندهنده این است که صحبتهای چوپان با واقعیت خیلی فاصله ندارد و ممکن است واقعا تولهها از یوز مادر جدا مانده بودند که چوپان مجبور به انتقال آنها شده است. از طرفی اطلاعرسانی او به محیط زیست اقدام خوبی بوده است چراکه اگر دیرتر اطلاع داده بود تولهها حتما از بین رفته بودند.
اکبری درباره مدت زمان ماندن توله یوزها در خانه چوپان گفت: بنابر اظهارات او تنها یک شب را توله یوزها در منزل او گذراندهاند و او فردا صبح به همکاران محیط زیست اطلاع داده است. ظاهرا یک مرتبه نیز شیر گوسفند به آنها داده که البته بعید میدانم خیلی از آن خورده باشند.
وی به علت برداشتن توله یوزها توسط چوپان اشاره کرد و گفت: به گفته او از کنار چشمهای که پوشش اطراف آن بیشهزار است عبور میکرده که متوجه سروصدایی میشود. پس از نزدیک شدن دو توله یوز را مشاهده میکند که مادرشان نزدیکشان نبوده و میگوید ترسیده که سگ یا حیوان درنده دیگری تولهها را از بین ببرد، به همین دلیل آنها را با خود به خانه برده است.
آیا رخ دادن چنین پدیدهای طبیعی است؟
وی درباره اتفاق رخ داده برای توله یوزها تاکید کرد: این اتفاق در حیات وحش و طبیعت کشوری که درحال توسعه است، اعتبارات و امکانات آن برای حفاظت کشور ضعیف است و فرهنگسازی کافی درباره حفاظت از تنوع زیستی آن انجام نشده رخ میدهد.
اکبری در پایان گفت: افراد دلسوز در راستای فرهنگسازی، تصمیمسازان در جهت پیشگیری از تخریب زیستگاهها، دستگاههای متولی در جهت تامین اعتبار و کسانی که در قالب مسئولیتهای اجتماعی میتوانند یک قدم برای حفاظت از طبیعت کشور بردارند باید به ما کمک کنند. همه باید پای کار آیند تا طبیعت کشور حفظ شود، در غیر این صورت با شرایط فعلی سازمان حفاظت محیط زیست و این تعداد نیرو و امکانات واقعا توفیق چندانی حاصل نخواهد شد.