سیدابراهیم رئیسی روز یکشنبه در همایش ملی ارتقای شفافیت که با حضور سران قوا و به میزبانی قوه قضاییه در سالن اجلاس سران برگزار شد، اظهار داشت: اصل شفافیت اصل وارداتی به فرهنگ و قوانین ما نیست و ریشه در فرهنگ دینی و اسلامی ما دارد و اساس آن این است که مردم در جریان گردش اطلاعات، قراردادها و پیمانها و فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قرار گیرند.
رئیس جمهور با استناد به سخنان حضرت علی (ع) در مورد شفافیت مبنی بر اینکه «من با شما امر پنهانی ندارم به جز هر چیزی که بخواهد مورد سوءاستفاده دشمن قرار بگیرد» افزود: شفافیت جز در مواردی که در جنگ نظامی و ترکیبی و آنچه که دشمن بخواهد از آمار و ارقامی سوءاستفاده کند و موجب تسلط اطلاعاتی دشمن شود، کاربرد دارد.
رئیسی با تاکید بر اینکه شفایت در حوزه امور شخصی معنا ندارد و حریم خصوصی باید محترم شمرده شود، به بیان وظایف سه قوه در حوزه شفافیت پرداخت و اظهار داشت: در حوزه قانون گذاری، شاهد شفافیت در سخنان نمایندگان، صخنان و تصمیم گیری هایشان هستیم و ما این افتخار را داریم که از ابتدای جمهوری اسلامی و افتتاح مجلس شورای اسلامی، این شفافیت وجود داشته است.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: در قوه قضاییه استنطاق غیرعلنی است، اما اگر حکم به قطعیت رسید و مجرمیت فرد از نظر قانون مشخص شد، قانون به شفاف شدن حکم کرده است و یا برخی دادگاهها همچون دادگاهای سیاسی و یا به تشخیص قاضی میتواند علنی برگزار شود و مردم در جریان دادرسی قرار گیرند.
رئیس قوه مجریه با یادآوری اینکه قانون اساسی در رسیدگی اصل را بر شفاف قرار داده است مگر در موارد خاص که تشخیص آن با قاضی است، اظهار داشت: در دستگاه اجرایی نیز باید روند امور شفاف باشد و همه بتواند از جذب و گزینش و انتصاب، ارتقا و بهکارگیری و برنامه کار و پیشرفت کار اطلاع پیدا کنند و شاخصهای کیفی و کمی در اختیار همه باشد.
باید از دولت الکترونیک به دولت هوشمند حرکت کنیم
رئیسی با طرح این پرسش که «چرا قراردادهای اقتصادی علنی نباشد چه چیز پنهانی دارد؟ چرا بهرهبرداری از حوزههای مختلف اقتصادی نباید شکل شفاف داشته باشد؟ چرا در وضعیتی که همه باید با رقابت بتوانند ظرفیتهای خود برای کار بهتر را عرضه کنند این زمینه برای همه به صورت مساوی ایجاد نشود» افزود: اینها همه زمینههایی هستند که میتواند فساد را ریشهکن کند، شفافیت هر چه بیشتر باشد از فساد، روابط ناسالم و پارتیبازی جلوگیری میشود. شفافیت در فرهنگ دینی ما ریشه دارد و در جای جای قوانین به آن اشاره شده است و بخشی از کار هم خوب پیش رفته، اما بخشی از کار به دلیل خصّتی که دستگاهها به خرج میدهند و حاضر نیستند اطلاعاتی را که سرمایه دستگاه است را با هم مرتبط کنند، نتوانسته به صورت جامع این اطلاعات مورد بهرهبرداری قرار گیرد.
رئیسی با بیان اینکه از ابتدای دولت سیزدهم اعلام شد که عقب ماندگیهای دولت الکترونیک باید برطرف شود، میزان پیشرفت آن در ابتدای دولت را ۲۵ درصد عنوان کرد و اظهار داشت: ما باید از دولت الکترونیک به سمت دولت هوشمند برویم که برای آن نیاز است همه بخشها و دستگاهها در شکلگیری آن مساعد کنند.
رئیس جمهور با یادآوری اینکه گامهای خوبی در شکلگیری دولت هوشمند برداشته شده است، گفت: سامانه جامع تجارت از بخشهایی است که میتواند از فسادهای احتمالی در فرایند کار تجاری جلوگیری کند و این زنجیرهای از تامین، تولید تا مصارف است اگر این زنجیره براساس سامانههای فعال انجام شود از بسیاری از فسادهای احتمالی جلوگیری میکند.
وی میزان پیشرفت استقرار سامانه جامع تجارت را بیش از ۹۰درصد برآورد کرد و افزود: درصدهای پایانی آن باقی مانده که آن هم تکمیل میشود و میتواند هم برای دستگاههای نظارتی و هم برای مجریان و دستاندرکاران کار را سهل و آسان کند.
رئیس جمهور سامانه جامع تجارت، سامانه صدور نسخه الکترونیک را از جمله اقدامات انجام شده در حوزه شفافیت عنوان کرد و اظهار داشت: صدور نسخه الکترونیک و کارهایی که در حوزه سلامت انجام شده میتواند در جهت شفاف سازی موثر باشد.
۲ میلیون نفر به مودیان مالیاتی در دولت سیزدهم اضافه شد
رئیس جمهور با تأکید بر اینکه شفافیت هم میتواند به مجری و هم به ناظر کمک کرده و از فشار جلوگیری کند، ادامه داد: شفاف سازی در مالیاتها بسیار نقش دارد. طبق گزارش سازمان امور مالیاتی، از ابتدای دولت سیزدهم ۲ میلیون نفر به مودیان مالیاتی اضافه شده و از ۴ میلیون نفر به حدود ۶ میلیون مودی رسیده که این دستاورد در پرتو شفافیت به دست آمده است، زیرا فرار مالیاتی یکی از مشکلات کشور است.
رئیسی انتشار صورتهای مالی نزدیک به ۴۰۰ شرکتهای بورسی و غیربورسی و انتشار حساب افراد بدحساب و ابر بدهکاران بانکی را از دیگر اقدامات دولت سیزدهم در حوزه شفافیت برشمرد که تا پیش از این دولت سابقه نداشته و در انضباط مالی نیز موثر است.
رئیس جمهور گفت: شفافیت در جهت امنیت مالی و حمایت از فعالان اقتصادی بسیار نقش دارد و به افراد دارای صحت عمل اطمینان بدهد که کارشان بسیار موثر است. شفافیت در جهت افزایش سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی بسیار موثر است. شفافیت روند اطلاعات آزاد و جریان اطلاعات، با توجه به اصل اساسی، اصل بسیار مهم نظارت ملی است. همه دستگاهها به عدالت و قانون عمل کنند. بهترین نظام کنترلی، خود کنترلی است. تمام دستگاهها پیش از نظارت ناظران، خود را در محضر خدا، شهروندان، ارباب رجوع و سلسله مراتب قانون پاسخگو بدانند.
رئیس جمهور افزود: جریان نظارت و بازرسی، کمکی برای خوب دیدن عملکرد دستگاهها است و نباید به عنوان میگیرم شناخته شود. اولین وظیفه مربوط به مدیران و درون سازمان است. هیچ مدیری نباید در مقابل فساد حساسیت نداشته باشد و اجازه لانه کردن کوچکترین فساد را در مجموعه تحت مدیریت خود ندهد.
رئیسی با بیان اینکه هاضمه نظام جمهوری اسلامی، فساد را نمیپذیرد، اضافه کرد: اگر در گوشه و کنار فسادی پیدا شود، خود را موظف به برخورد با آن میداند. شرط همکاری با دولت، روحیه فسادستیزی است و دوستان هم با همین روحیه در حال کار کردن هستند. شرط حکمرانی داشتن روحیه مبارزه با فساد است.
رئیسجمهور با اشاره به سخن رهبری مبنی بر اینکه «دزد دزد گفتن برای مردم اطمینان ایجاد نمیکند» اظهار داشت: وظیفه ما به عنوان دستگاه اجرایی آن است که به مردم اطلاع بدهیم.
رئیسی با برشمردن چهار مرحله نظارتی در نظام اسلامی، بهترین نظام کنترلی را خودکنترلی دانست و اظهار داشت: این بدان معناست که همه دستگاهها پیش از ورود دستگاههای نظارتی، خود را در محضر خداوند، شهروندان، ارباب رجوع، سلسله مراتب مدیریتی و نظارتی پاسخگو بدانند.
وی با تاکید بر اینکه نظام اسلامی فساد را نمیپذیرد، تاکید کرد: اینکه کسی تصور کند با چند گزارش فساد، فساد امری فراگیر است، نادرست است. امروز روحیه مبارزه با فساد در بسیاری از دستگاهها و مدیران وجود دارد و دستگاهها خود را برای مقابله با فساد خود را موظف میدانند؛ در ابتدای دولت به مدیران اعلام کردیم که شرط همکاری روحیه فساد ستیزی و شرط صلاح نظام و حکمرانی، مبارزه با فساد است.
رئیسی با تاکید بر اینکه باید به مردم اطمینان دهیم که با فساد برخورد میشود، اظهار داشت: آنچه به مردم اطمینان میدهد، اصلاح مفسد و بسترهای فسادزا و برخورد با مفسدان است.