روز پنجشنبه ۲۴ آذرماه و در حاشیه برگزاری شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» نشست محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی و محمد حمیدی مقدم دبیر جشنواره «سینماحقیقت» برگزار شد. در این جلسه تعدادی از مدیران سازمان سینمایی حضور داشتند.
اسماعیلی در این نشست ضمن ابراز خوشحالی از ایجاد چنین فرصتی برای گفتگو با فیلمسازان مستند بیان کرد: خواست من برای تشکیل این جلسه بیشتر به عنوان شنونده بود. سینمای مستند ابزار بسیار مناسبی برای فراهم آوردن فضایی گسترشگونه است که بسیاری از آن کمبودها و چارچوبهای قدیمی را از آن عبور کنیم. ما نیاز داریم به شهرستانها توجه بیشتری داشته باشیم. زیرا ایران دارای اقلیمها، گویشها و ظرفیتهای کمنظیری است که باید به آنها پرداخته شود. مرزهای فرهنگی ایران بسیار فراتر از مرزهای سیاسی آن است. در سفری که به تاجیکستان داشتم، در جلسه با جمعی از اهالی فرهنگ و شعرا، شنیدم که مادر شعر تاجیکستان پشت تریبون میگوید که این کشور ۳۰۰ سال است که از ایران جدا شده است. اما در واقعیت ما از این کشور جدا نیستیم و امروز در دورترین روستاهای تاجیکستان همچنان نام دختران خود را «ایراندخت» میگذارند. باید بدانیم این عظمت فرهنگ ایران بزرگ را نشان میدهد و سینمای مستند ابزار نمایش این عظمت در فضای بینالمللی و در کشورهای دیگر است. بنابراین ما این نگاه را غنیتر و قویتر خواهیم کرد و هر شخص در این مسیر باید پر شورتر ظاهر شود، هرچند که ما استعدادهای بسیاری را در حوزه سینمای مستند داریم که جشنواره «سینماحقیقت» محلی برای معرفی بخش محدودی از این افراد است.
اسماعیلی درباره رویکردهای حمایتی از مستندسازان بیان کرد: من با احداث خانههای مستند، برگزاری جشنوارههای سینمایی در استانهای مختلف و حرکت به سوی تمرکززدایی از مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی بسیار موافق هستم. قطعا مباحثی درباره افزایش بودجه خانههای مستند و معاونتها وجود دارد که باید به آن ورود کرد. حتما برای ارتقای امکانات مستندسازان و شرایط آنها در دولت به دنبال راهحلهایی خواهیم رفت. سینمای مستند باید از وضعیت فعلی فاصله بگیرد و قدرتمند شود و در ۲ تا ۳ سال آینده به قدرت بیشتری برسد. ما باید برای پیشرفت این حوزه مهم سینمایی تلاش کنیم، نقشه راه ما برای پیریزی این مسیر این است که بدانیم تا پایان دولت فعلی سینمای مستند به چه نقطهای دست خواهد یافت.
اسماعیلی بیان کرد: تاکید من بر گزارشهای استانی است تا ما به صورت شفاف و کامل نسبت به ضعفها، قوتها، آسیبها و خواستههای اهالی سینمای مستند آگاه شویم. این یک نقطه ضعف جدی است که هیچوقت پایدار نمیماند، شاید حتی یک سال بگذرد و نشان دهد که نتیجهای نداشته است. باید جدی وارد شویم و برای سینمای مستند برنامه رشد منطقهای و بینالمللی داشته باشیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره حضور بینالمللی گفت: امروز در بیش از ۶۰ کشور رایزن و نماینده فرهنگی داریم پس باید تولید آثار با جریانهای بینالمللی حوزه فرهنگ، مثل سازمان سینمایی و سازمان فرهنگی ارتباطات، پیوند دقیقی پیدا کند. این نهادها با همین ایده، در یک مجموعه در کنار یکدیگر حضور دارند. خوشبختانه سازمان سینمایی در یک سال اخیر ارتباطات بینالمللیاش را در عراق، سوریه و... افزایش داده که بسیار امیدوار کننده است. ما در کشورهای مختلف به ظرفیتهایی که سینمای مستند ایجاد کرده است، افتخار میکنیم. شما تمام دارایی، اندوخته و سرمایه کاری وزارتخانه هستید. وقتی میخواهیم به نقطه قوتی اشاره کنیم، به یاد شما میافتیم که نکته مهمی است.
اسماعیلی عنوان کرد: نکته دیگر بحث ساختار و تشکیلات است. در سینمای مستند نیاز به نهادهایی، چون «خانه مستند» داریم. به طور کلی به تعریف ساختاری نیاز داریم. نام آن را میتوان خانه مستند، انجمن مستند و دیگر نهادها گداشت، اما منظور من ارائه ساز و کاری منطقی است، به طور کلی باید یک ساختار خوب قابل اشارهای وجود داشته باشد تا توسط آن به مستندسازان کمک کنیم. یکی از اتفاقات مهم لایحه بودجه امسال این است که برای انجمنهای هنری، فرهنگی اعتبارات مستقلی درنظر گیریم که به مستند هم مربوط میشود. مهم این است که کارهای مورد نظر انجام شود و درنهایت به سود سینمای مستند باشد. برای ایجاد ساختار جدید باید این موضوع را در نظر داشته باشیم که آن فردی که قرار است متوجه تغییرات شود، مستندساز باشد. این رویکرد باید به نتیجه مطلوبی ختم شود و منتظر نتیجه آن خواهیم بود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: نکته دیگری که اهمیت بالایی دارد، حمایت از جوانان فیلمساز است که مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی بیش از پیش باید به آن توجه کند و فضایی برای این مستندسازان جوان ایجاد کند. نقش ما حمایتی و تسهیلگر است. باید این جوانان را در مسیر خود هدایت و حمایت کنیم. این روزها کشور در شرایط حساسی قرار دارد و عدهای به دنبال ناآرام کردن فضا هستند. سینماگران ایرانی و ما به عنوان حامیان سینما باید زیباییهای هنر این کشور را به نمایش بگذاریم.
اسماعیلی بیان کرد: ما حامل یک ماموریت بزرگ هستیم و سینمای ما بهترین نقش را در این مسیر بر عهده دارد. هنر، هر رویداد و موضوعی را ماندگار میکند. جریان فرهنگی و هنری بزرگترین حرکت این ماموریت بزرگ است. هنرمندان ما باید پایههای پیشرفت این کشور باشند. من هم مباحث مرتبط با بودجه را پیگیری میکنم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان گفت: هنرمندان باید بدانند که ما هم به اعتراض و انتقاد، اعتقاد داریم. هدف ما فراهم آوردن بستری است که مستندسازان بتوانند با ارائه آثار، حرفهای خود را به گوش مردم، مسئولان و دنیا برسانند. همچنین برنامههایی هم برای عرضه و نمایش این آثار مستند در دستور کار ما قرار دارد و ما در دولت این مسیر را دنبال خواهیم کرد.