آمار شرکت کنترل کیفیت هوای تهران نشان میدهد آذرماه امسال شهروندان تهرانی تعداد روزهای آلودهای را مشابه آذرماه سال گذشته تجربه کردهاند، اما امسال تعداد روزهای آلوده برای تمامی گروهها نسبت به سال گذشته افزایش و تعداد روزهای آلوده تنها برای گروههای حساس نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.
کیفیت هوای تهران در آخرین ماه پاییز ۱۴۰۱ و مقایسه آن با سال گذشته نشان میدهد که در آذرماه سال گذشته چهار روز هوای قابل قبول ثبت شد که این عدد امسال به شش روز افزایش یافت.
در آذرماه سال گذشته ۲۱ روز هوای تهران در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار داشت که این وضعیت امسال به ۱۶ روز کاهش یافت.
نکته حائز اهمیت این است که سال گذشته تهران پنج روز آلودگی هوا برای تمامی گروهها را تجربه کرد که امسال این وضعیت به هشت روز افزایش پیدا کرده است.
آلاینده شاخص هوای آذرماه سال ۱۴۰۱ نیز مانند آذرماه سال گذشته طی ۳۰ روز ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون بود.
کمینه شاخص ثبت شده برای آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون عدد ۷۰ و بیشینه آن عدد ۱۷۲ را نشان میدهد.
وضعیت آلودگی هوای تهران طی آذرماه سال ۹۷ تا ۱۴۰۰
آمار شرکت کنترل کیفیت هوا تهران نشان میدهد کیفیت هوای تهران طی آذرماه سال ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال ۹۹ تعداد روزهای آلوده بیشتری را داشته چراکه کیفیت هوای تهران طی آذر سال گذشته چهار روز در وضعیت قابل قبول، ۲۱ روز ناسالم در شرایط برای گروههای حساس و پنج روز در وضعیت ناسالم برای همه گروهها قرار داشت. آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون علت آلودگی هوا طی ۳۰ روز آذرماه این سال بود.
آذرماه سال ۹۹ نیز آلاینده شاخص هوای تهران ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون بود. بهطور کلی کیفیت هوا در آذرماه این سال ۱۰ روز در شرایط قابل قبول و ۲۰ روز در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار گرفت.
طی سومین ماه پاییز سال ۹۸ تهرانیها ۱۲ روز هوای قابل قبول، ۱۵ روز هوای ناسالم برای گروههای حساس و سه روز هوای آلوده برای تمامی گروهها را تنفس کردند. آلاینده شاخص دراین بازه زمانی ۳۰ روز ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون بود.
آذرماه سال ۹۷ ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون، در تمامی روزهای این ماه آلاینده شاخص بود. در این ماه تهرانیها یک روز هوای پاک، ۱۸ روز هوای قابل قبول و ۱۱ روز هوای ناسالم برای گروههای حساس را تنفس کردند.
این اعداد و ارقام طی این پنج سال نشان میدهند با گذر زمان نفسهای تهران هر سال بیشتر به شماره افتاده است، بهطوری که در سومین ماه پاییز سال جاری بیش از دو سوم ماه را با هوای آلوده سپری کردهایم این در حالیست که در آذرماه سال ۹۷ یک روز هوای پاک را نیز تجربه کردیم، اما در آذرماه امسال حتی یک روز هوای پاک را تنفس نکردهایم.
اما و اگرهای ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون
بر اساس مطالعات و تحقیقات دانشمندان، برای هر آلاینده یک حد مجاز تعریف میشود. ذرات معلق کمتر از ۲.۵ آلاینده شاخص هوای تهران در روزهای سرد پایتخت است. این آلاینده دارای قطر دو و نیم میکرون و یا کمتر هستند که تقریبا یک سی ام قطر موی انسان است و به عنوان ذرات ریز (fine) نیز شناخته میشوند. ترکیب شیمیایی ذرات بسته به محل، زمان و آب و هوا متفاوت است و منابع انتشار آن شامل انواع فعالیتهای احتراقی (وسایل نقلیه موتوری، نیروگاهی، سوزاندن چوب، و غیره) و فرایندهای صنعتی خاص میشود. این ذرات هم بهطور مستقیم ساطع میشوند و هم به شکل آلاینده ثانویه در جو شکل میگیرند.
بهطور کلی عمدهترین منابع انتشار ذرات معلق نیز احتراق سوخت مانند سوزاندن زغال سنگ و چوب خودروهای دیزلی فاقد فیلتر دوده، فرایندهای صنعتی و کشاورزی و انتشار از خودروها است. ذرات معلق عموما در ماههای سرد سال کیفیت هوا را تحت تاثیر قرار میدهند. مطالعات علمی متعدد درباره ذرات معلق نشان میدهد که قرار گرفتن در معرض این آلاینده باعث بروز مشکلات زیادی میشود. مرگ زودرس در مبتلایان به بیماریهای قلبی و ریوی، بروز حملات قلبی غیرکشنده، ضربات قلب نامنظم، ابتلا به سرطان ریه، تشدید آسم، کاهش عملکرد ریه و افزایش علائم تنفسی مشکلاتی است که آلودگی هوا برای سلامت انسان ایجاد میکند.
شاخص کیفیت هوا چیست؟
شاخص کیفیت هوا (AQI) به پنج دسته اصلی تقسیمبندی میشود. بر اساس این تقسیمبندی از عدد صفر تا ۵۰ هوا پاک، از ۵۱ تا ۱۰۰ هوا سالم یا متوسط، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ هوا ناسالم برای گروههای حساس، از ۱۵۱ تا ۲۰۰ هوا ناسالم برای همه گروهها، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ هوا بسیار ناسالم و از ۳۰۱ تا ۵۰۰ شرایط کیفی هوا خطرناک است.
گفتنی است در هوای پاک که با رنگ سبز نشان داده میشود، شرایط کیفیت هوا مناسب است و خطری برای سلامت انسان ندارد. در هوای سالم که به رنگ زرد شناخته میشود، کیفیت هوا قابل قبول و غلظت آلایندهها کمتر از حدی است که بر سلامت انسان تاثیر منفی داشته باشد، اما در هوای ناسالم برای گروههای حساس که به رنگ نارنجی نشانهگذاری میشود، مقدار AQI بین ۱۰۱ تا ۱۵۰ قرار میگیرد که در نتیجه آن گروههای حساس اثرپذیری بیشتری از آلودگی هوا خواهند داشت.
در هوای ناسالم که به رنگ قرمز است، کلیه افراد جامعه در معرض مخاطرات ناشی از آلودگی هوا قرار میگیرند و حتی ممکن است گروههای حساس دچار عوارض شدیدتری شوند. افزون بر این در هوای بسیار ناسالم که به رنگ بنفش نشان داده میشود و عدد AQI بین ۲۰۱ تا ۳۰۰ قرار میگیرد، احتمال بروز عوارض جدی برای سلامت افراد جامعه افزایش مییابد.