کاهش ۷۰ درصدی صادرات خشکبار/ حذف خشکبار از سبد مصرف
محمدحسن شمس فرد از کاهش ۷۰ درصدی صادرات خشکبار در سال جاری خبر داد و افزود: افزایش نرخ ارز در کشور و متعاقب آن افزایش نرخ خشکبار باعث شد حجم صادرات خشکبار از ایران افت کند و دیگر صادرات برای صادرکنندگان صرفه اقتصادی ندارد.
وی با بیان اینکه صادرکنندگان با دلار آزاد از باغداران خشکبار خریداری می‌کنند، گفت: باغداران ساعتی نرخ دلار را رصد می‌کنند و با نرخ روز جنس را به تجار می‌فروشند؛ صادرکنندگان بعد از اینکه محموله را به مقصد رسانند حداقل ۴ ماه زمان می‌برد که پول محموله‌ای که صادر کردند به دست آن‌ها برسد. این در حالیست که بعد از دریافت ارز حاصل از صادرات، باید مطابق با قانون پیمان سپاری ارزی آن را در سامانه نیما ثبت کنند و اینگونه در هر دلار ۲۰ هزار تومان ضرر می‌کنند و همین عامل انگیزه صادرکنندگان را می‌گیرد؛ چراکه صادرکننده باید با دلار آزاد خرید و خرج کنند، اما از سوی دیگر در سامانه نیما باید ارز خود را بفروشند.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار آمار گمرک در زمینه صادرات خشکبار را غیرواقعی دانست و افزود: صادرکنندگانی که از سال‌های پیش تعهد داده‌اند ناچاراند که به روند صادرات ادامه بدهند تا اینگونه اعتبار خود را در بازار‌های جهانی از دست ندهند. بهترین راهکار برای رونق صادرات این است که قانون پیمان‌سپاری ارزی برداشته شود و تجار با ارز آزاد به صادرات ادامه بدهند؛ به صادرکنندگان تهمت می‌زنند که می‌خواهند ارز را از کشور خارج کنند، اما این سخن با واقعیت مطابقت ندارد.
شمس فرد با اشاره به کاهش تولید پسته در سال گذشته، افزود: امسال حدود ۱۳۰ هزار تن پسته تولید کردیم که از این عدد حدود ۱۰ درصد آن در داخل کشور مصرف می‌شود؛ به نظر می‌رسد در سال جاری مازاد تولید پسته خواهیم داشت چراکه میزان مصرف و تقاضا برای خرید به شکل چشم‌گیری کاهش پیدا کرده و می‌توان گفت که خشکبار از سبد خانوار‌ها حذف شده است.
به گفته این فعال اقتصادی؛ قیمت پسته صادراتی کیلویی ۷۰۰ هزار تومان است و صادرکنندگان کیلویی ۶۰۰ هزار تومان پسته را از باغداران خریداری می‌کنند؛ اما نرخ پسته‌های ریز و موجود در بازار کیلویی ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان است.
وی در پاسخ به این پرسش که همواره خشکبار ایران با چالش سم آفلاتوکسین مواجه است آیا راهکاری برای مهار این سم در خشکبار ما وجود دارد؟ گفت: یک دانه پسته آلوده به سم باعث می‌شود که یک محموله ۲۰ تنی پسته از مقصد به کشور مرجوع شود؛ این احتمال وجود دارد که در یک محموله یک دانه پسته آلوده باشد و در آزمایشگاه‌های مختلف در ایران از فرآیند آزمایش جا بماند، اما همان پسته آلوده در آزمایشگاه‌های کشور مقصد مورد آزمایش قرار بگیرد و باعث مرجوع شدن محموله خواهد شد.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار در پایان بیان کرد: برخی سرمایه‌داران و صادرکنندگان ترجیح می‌دهند در این شرایط اقتصادی و باوجود مصوبات قانونی که در نظر گرفته‌اند صادرات متوقف و در بانک سرمایه‌های خود را سپرده‌گذاری کنند.
