دولت با مرغی که در آسمان است، غذا پخته!
یک کارشناس اقتصادی گفت: «همه می‌دانند طی یک سال گذشته کالا‌ها تا چه اندازه گران شده است؛ لذا وقتی آقای رئیسی اعلام می‌کنند که الان تورم ۴۰ درصد است، هیچکس باور نمی‌کند. باید در نظر داشت که تورم، مسئله‌ای نیست که با یک سری آمار‌های ساختگی بتوان آن را مخفی کرد یا کوچکتر از آنچه هست، آن را به تصویر کشید.»
ابراهیم رئیسی بعد از مدت‌ها با حضور در صدا و سیما به ارائه گزارش‌ها و بیان چشم‌انداز سال آینده کشور در عرصه اقتصادی پرداخت. وی عنوان کرد که دولت موفق شده است تورم را از ۶۰ درصد به ۴۰ درصد برساند و این روند ادامه خواهد داشت. از سوی دیگر اعلام کرد با کسری بودجه مواجه بودیم که با افزایش درآمد واقعی بدون چاپ پول و استقراض از بانک مرکزی، تلاش کردیم شرایط را تغییر دهیم.
علاوه بر این‌ها با بیان اینکه ذخایر ارزی وضعیت ایده‌آلی دارد اعلام کرد که مبنا برای کالا‌های اساسی دلار ۲۸۵۰۰ تومانی خواهد بود و سال آینده نیز باکسری بودجه مواجه نخواهیم بود و شرایط اقتصادی به شکلی است که شاید سال ۱۴۰۲ دولت بتواند رشد اقتصادی ۸ درصدی را تثبیت کند.
حال پرسش این است که این آمارها چقدر دقیق‌اند؟ آیا آنچه که رئیس‌جمهور در گفتگوی خود مطرح کرد عین واقعیت است یا چنان که عده‌ای باور دارند با واقعیت‌های موجود کشور فاصله دارد؟!
مسعود دانشمند، تحلیلگر مسائل اقتصادی عنوان کرد: «مشخص نیست که آقای رئیس جمهور آمار‌های خودشان را از کجا دریافت کرده‌اند. به عنوان نمونه وقتی ایشان درباره کاهش تورم از ۶۰ درصد به ۴۰ درصد صحبت کردند، مشخص نیست که بر اساس کدام آمار عدد ۶۰ درصد را آورده‌اند. زیرا من حداقل تا امروز در جایی با این آمار مواجه نشده‌ام. اگر قبول کنیم که منبع دقیق آماری، بانک مرکزی و مرکز آمار است، تا امروز هیچ کدام اعلام نکرده‌اند که زمان آغاز به کار دولت، تورم ۶۰ درصد بوده است. ضمن اینکه اگر این کاهش تورمی که رئیس جمهور از آن صحبت می‌کند در کالا‌های دارویی و غذایی است باید بگوییم همین الان برآورد حدود ۸۰ درصد است. علاوه بر این باید در نظر داشت که همینک تورم کل در ایران ۴۶ درصد است؛ بنابراین نه عدد ۶۰ درصد آقای رئیسی درست است و نه ۴۰ درصد.»
وی ادامه داد: «واقعیت این است که بیان چنین ادعا‌هایی تاثیری هم بر جو روانی کشور ندارد. زیرا مردم به وضوح می‌دانند با چه شرایطی مواجه هستند. همه می‌دانند طی یک سال گذشته کالا‌ها تا چه اندازه گران شده است؛ لذا وقتی آقای رئیسی اعلام می‌کنند که الان تورم ۴۰ درصد است، هیچکس باور نمی‌کند. باید در نظر داشت که تورم، مسئله‌ای نیست که با یک سری آمار‌های ساختگی بتوان آن را مخفی کرد یا کوچکتر از آنچه هست، آن را به تصویر کشید. البته احتمال دارد که آمار‌های آقای رئیسی صورت دیگری داشته باشد. یعنی بر این اساس گفته شده باشد که بعد از افزایش ۶۰ درصدی کالا‌ها طی سال گذشته، حالا با یک افزایش ۴۰ درصدی مواجه هستیم. یعنی این بار قرار نیست کالا‌های اساسی ۶۰ درصد افزایش پیدا کند.»
این کارشناس مسائل اقتصادی افزود: «ایشان درخصوص بودجه هم یک امیدواری عجیب دارند. امیدوار هستند که سال آینده با کسری بودجه مواجه نشوند. اما مگر می‌شود؟ همین الان در بودجه‌ای که به مجلس داده‌اند، درآمد‌هایی وجود دارد که ممکن است اصلا محقق نشود. واقعیت این است که در بودجه با مرغی که در آسمان است، غذا پخته‌اند. روی درآمد‌های حساب شده که احتمال عدم تحقق آن‌ها بسیار زیاد است. به عنوان مثال قیمت نفتی را در بودجه مدنظر قرار داده‌اند که اصلا در اختیار دولت نیست و در جای دیگر تعیین می‌شود؛ بنابراین اولا همین الان اقلام درآمدی و هزینه‌ای بودجه با هم همخوانی ندارد. دوما احتمالا عدم تحقق درآمد‌ها بسیار بالا است و در نتیجه کسری بودجه کاملا قطعی خواهد بود.»
دانشمند ادامه داد: «نکته عجیب دیگر در صحبت‌های اخیر آقای رئیس جمهور، مسئله رشد اقتصادی ۸ درصد در سال آینده است. اما ایشان نگفتند که این رشد بر اساس دلار چند تومانی محاسبه می‌شود. زیرا اگر فرض کنیم که در سال جاری کل تولید داخلی بر اساس دلار ۲۳ هزارتومانی، ۲۰۰ میلیارد دلار بوده است، حالا بر اساس ادعای آقای رئیس جمهور باید این عدد به ۲۱۶ میلیارد دلار برسد؛ لذا این صحبت آقای رئیسی در صورتی درست است که بخواهیم با دلار ۴۴ هزارتومانی مقایسه کنیم. در این حالت عدد ریالی تولید ناخالص افزایش پیدا خواهد کرد، اما این به معنی رشد اقتصادی نیست.
رشد اقتصادی را باید با دلار ثابت بسنجیم. یعنی باید با همان دلار ۲۳ هزار تومانی محاسبه کنیم. بر این اساس قطعا رشد اقتصادی نخواهیم داشت. حتی بانک مرکزی جهانی هم پیش‌بینی کرده که ما سال آینده رشد منفی خواهیم داشت.»
