بر اساس مقررات به روز شده در زمینه ارز، مردم میتوانند ارز غیربازرگانی یا خدماتی مورد نیاز خود را از طریق سامانه ناخدا یا همان سامانه نظام مدیریت خدمات ارز ایران دریافت کنند که البته باید با یکی از ۳۸ مورد ذکر شده منطبق باشد.
سقف ارز درمانی برای مراحل درمان بیمار
ارز درمانی، نخستین ارزی است که در مقرارت ارزی بانک مرکزی تعریف شده است که بر اساس آن تأمین و انتقال ارز درمانی برای مبالغ حداکثر تا سقف ۱۰ هزار دلار یا معادل آن به سایر ارزها با اخذ وثیقه به میزان ۲۰ درصد هم ارز ریالی ارز پرداخت شده، به حساب مؤسسه درمانی خارج از کشور با تأیید معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در آن ضرورت ادامه معالجه در خارج از کشور و میزان ارز مورد نیاز تعیین شده باشد، بلامانع است.
البته در تبصره این بند از مصوبه آمده است که تأمین و انتقال ارز درمانی برای مبالغ حداکثر تا سقف ۱۰ هزار دلار یا معادل آن به سایر ارزها برای بیمارانی که به منظور معالجه نیازمند پرداخت هزینه جستجوی نمونه (Search) پرداخت هزینه تطبیق (Match) و پرداخت بابت خرید و انتقال نمونه سلولهای بنیادی خون ساز از مغز استخوان و خون از خارج از کشور است، با ارائه معرفی نامه و تأیید شبکه ملی اهدا کنندگان سلولهای بنیادی خونساز ایران (که زیر نظرمستقیم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فعالیت میکنند) و اخذ وثیقه به میزان ۲۰ درصد هم ارز ریالی ارز پرداخت شده بلامانع خواهد بود.
ارز درمانی برای اقامت بیمار و همراه آن
در تبصرههای دیگر ارز درمانی تعیین نوع وثیقه به منظور پرداخت ارز درمانی به بانک واگذار شده و برای اقامت بیمار و یک همراه تا سقف حداکثر ۲۰۰۰ دلار یا معادل آن به سایر ارزها نیز برای هر نفر در نظر گرفته شده است.
یکی دیگر از مفاد این مصوبه مربوط به زمان تامین، انتقال یا پرداخت ارز درمانی است که به صراحت قید شده حداکثر یک سال پس از انجام درمان و با تشخیص و تأیید معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و اخذ مدارک و مستندات مندرج قابل انجام است.
شرایط پرداخت ارز درمانی
برای هر یک از پرداختهای موضوع ارز درمانی، باید حداکثر شش ماه پس از دریافت ارز تعهد کتبی از بیمار یا نماینده قانونیاش (وکیل یا قیم) گرفته شود مبنی بر اینکه ارایه اسناد و مدارک مثبته حاکی از هزینه کرد ارز دریافتی است و اصالت و اعتبار آنها توسط نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در کشور محل معالجه شبکه ملی اهدا کنندگان سلولهای بنیادی خون ساز ایران (حسب مورد) تأیید شده باشد.
یکی دیگر از مواردی که به آن در این مصوبه اشاره شده، این است که برای آزادسازی وثیقه دریافتی، ضمن ارائه اسناد ذکر شده، این اسناد باید به تأیید شورای عالی پزشکی معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم برسد. اگر دریافت کنندگان ارز درمانی نسبت به ارائه اسناد مثبته در مهلت مقرر اقدام نکنند، بانک عامل مکلف است رأساً مراتب را به سازمان تعزیرات حکومتی منعکس و تا صدور رأی نهایی پرونده را پیگیری کند و البته لازم است موضوع فوق در تعهدنامه مأخوذه از دریافت کنندگان ارز درمانی مورد تأکید قرار بگیرد.
در این مصوبه بانکهای منتخب برای تامین، انتقال یا پرداخت ارز درمانی بانکهای تجارت و سامان هستند و این بانکها در صورت عدم امکان انجام حواله وجه، پرداخت ارز به صورت اسکناس هم مانعی ندارد.
این ارز به افراد دارای تابعیت خارج از کشور، اقامت دائم یا مجوز کارت سبز (گرین کارت) یا اتباع خارجی مقیم ایران تعلق نمیگیرد اما برای هزینه درمان مأموران ثابت وزارتخانه ها، سازمانها و مؤسسات دولتی و افراد تحت تکفل آنان با ارایه تقاضای دستگاه ذیربط و امضاء ذی حسابی یا مدیر امورمالی و معاونت اداری و مالی دستگاه مربوطه بلامانع است.