در صورتی که ۱۴ هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور اضافه شود، محدودیتهای برق صنایع برطرف خواهد شد. در این بین انرژی های تجدیدپذیر می توانند نقش ویژه ای داشته باشند، پنل های نیروگاه های خورشیدی و نیروگاه های بادی ما گذشته وارداتی بودند اما اکنون کارخانه های ایران توانایی تولید پنل های تولید برق و نیروگاه های بادی را دارند.
یکی از برنامه های صنعت برق توسعه انرژی های پاک در کشور است و در این راستا نیز پیشنهادی را به مشترکان پرمصرف اعلام کرده است، آنطور که مصطفی رجبی مشهدی - سخنگوی صنعت برق - گفته برخی از مشترکان تمکن مالی و توان پرداخت قبض های پرمصرفی خود را دارند و پیشنهاد ما به این گروه این است که از نیروگاههای خورشیدی در خانه خود استفاده کنند، چون کسانی که قبضهای با مبالغ بالا دریافت میکنند این امکان را دارند که علاوه بر بهینهسازی مصرف برق از مولدهای کوچک خورشیدی برای تامین برق خود استفاده کنند. در این صورت امکان تامین برق بیشتر بخشهای صنعت و کشاورزی فراهم می شود.
تاکنون بیش از ۶۶۷۴ واحد نیروگاه خورشیدی انشعابی در کشور به بهرهبرداری رسیده آمارها حاکی است که کماستعدادترین منطقه ایران از نظر تابش خورشید که سواحل خزر است، دو برابر آلمان ظرفیت دارد. بنابراین با توجه به اینکه ایران سالانه بیش از ۲۹۰۰ ساعت از آفتاب بهرهمند است، یکی از کشورهای مناسب جهان در حوزه تولید انرژیهای خورشیدی به شمار میرود؛ به گونهای که مشترکان خانگی میتوانند با خرید پنل خورشیدی و تاسیس نیروگاه روی پشتبام خانه خود، علاوه بر تامین نیاز، مازاد برق تولیدیشان را ۱۰ برابر گرانتر به شرکت توزیع برق بفروشند.
در این راستا، از سال ۱۳۹۵ تاکنون، پیرو مصوبه وزیر نیرو درباره خرید تضمینی برق از نیروگاههای تجدیدپذیر، عقد قرارداد خرید تضمینی برق خورشیدی از مشترکان غیردولتی آغاز شد و با توجه به روند فرهنگسازی، استقبال شهروندان از این طرح رشد چشمگیری داشت؛ بهطوری که طی سال ۱۳۹۶ میزان قراردادها و ثبتنام مشترکان بهطرز قابل توجهی نسبت به سال ۱۳۹۵ افزایش داشته است.
چگونه در پشت بام خود نیروگاه بسازیم؟
متقاضیان میتوانند با ثبتنام در سامانه مهرسان یا مراجعه حضوری به شرکتهای توزیع نیروی برق نزدیک محل سکونت و احداث نیروگاه، نسبت به دریافت مجوز مربوطه و عقد قرارداد خرید تضمینی برق به مدت ۲۰ سال اقدام کنند. بدین صورت که مشترک باید به شرکت توزیع برق محل سکونت خود مراجعه و قرارداد سادهای را که از قبل طراحی شده، امضا کند، از حدود ۳۰ تا ۴۰ پیمانکاری که در هر شهری فعال هستند، یک پیمانکار انتخاب و نیروگاه ظرف سه تا چهار روز احداث می شود. شرکت توزیع نیز بر اساس قرارداد، کنتور را برای مشترک نصب میکند و همان لحظه خرید برق انجام میشود.
مشترک باید سیستمهای مورد نیاز را خریداری و با همکاری و مشاوره وزارت نیرو نصب کند. اگر مشترک تصمیم داشته باشد، برق تولیدی را به شبکه تزریق کند، وزارت نیرو کنتور را قرائت کرده و هزینه برق تولیدی به صورت ماهانه به آنها پرداخت میشود. این نوع نیروگاه در مقایسه با سایر پروژههای تجدیدپذیر دارای دوره بازگشت سرمایه کوتاهتری هستند، تأسیس این نیروگاهها در شهر تهران که فضای باز برای تأسیس و استفاده از نیروگاه وجود ندارد، یک مزیت محسوب میشود. به همین دلیل در راستای سیاستهایی که دولت و وزارت نیرو به خصوص طی سه تا چهار سال گذشته برای حل این مشکل داشته است، تسهیلات و پتانسیلهای خوبی را برای جلب سرمایهگذاری در این بخش چه در تهران و چه در سایر استانها در نظر گرفته است.
شخصی که نیروگاه خورشیدی تأسیس کند، قرارداد ۲۰ سال خرید تضمینی امضا خواهد شد. همچنین برق تولیدی بیش از ۱۰ برابر مبلغی که یک مشترک به وزارت نیرو پرداخت میکند، از مشترک خریداری میشود. این مشترکان هم میتوانند برق تولیدی را خودشان مصرف کنند و هم میتوانند به شبکه توزیع وصل شوند. کلیه مشترکان متقاضی میتوانند از ظرفیتهای زیر کیلووات تا ۱۰۰ کیلووات و تا سقف قدرت انشعاب، مولد خورشیدی احداث کنند، درصورتی که تعداد افراد علاقمند به سرمایهگذاری در این کار بالا باشد، این کار از طریق سازمان ساتبا امکانپذیر خواهد بود.
انرژی تولیدی مولدهای منصوبه از محل خرید تضمینی برق خورشیدی، از طریق کنتورهای هوشمند طرح فهام در هر دوره قرائت، قرائت شده و به حساب مالک مولد واریز خواهد شد، مبلغ خرید تضمینی به ازای برق تزریق شده براساس قرائت دستگاههای اندازهگیری و صورت حساب صادره خواهد بود. قرائت به صورت دورهای توسط مأمور قرائت این شرکت انجام و براساس صورتحساب و جدول تعرفه، هزینه فروش برق به متقاضی در فواصل زمانی معین و پس از تأیید صورت وضعیت توسط شرکت ساتبا، از سوی شرکت توزیع برق پرداخت خواهد شد.