رییسی رکورد هاشمی رفسنجانی را می‌شکند؟ / تورم ایران در آستانه فتح قله تاریخی سال ۱۳۷۴
گفته‌های وزیر کشور البته استنادات آماری در بر ندارد. این‌ها احساساتی است که وزیر کشور تجربه می‌کند. او در توضیح این ارزانی البته به این مساله اشاره داد که شخصا خرید می‌کند و از این رو از قیمت‌ها مطلع است به همین دلیل نتیجه گرفته است نرخ رشد تورم نسبت به اوایل فعالیت دولت کاهش دارد. گزارش مرکز آمار ایران، اما روایتی دیگر از وضعیت تورمی را نشان می‌دهد.
مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش خود از وضعیت عجیب و نابسامان تورم غذا در ایران پرده‌برداری کرد. در بهمن ماه افزایش نرخ مواد غذایی به بیش از هفتاد درصد رسیده است. این اتفاق در حالی رخ داده که دولت سیزدهم مدعی تخلیه تبعات حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بود.
گزارش مرکز آمار چه می‌گوید؟
جدیدترین گزارش مرکز آمار به‌عنوان مرجع اصلی اعلام نرخ تورم و رشد اقتصادی حکایت از این دارد که بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به استان سیستان و بلوچستان (٦٧,٩ درصد) است. در عین حال، استان بوشهر به مانند ماه قبل باز هم دارای کمترین میزان تورم یعنی ۴۸.۶ است.
نرخ تورم کل کشور در بهمن ماه ١٤٠١ برابر ٤٧,٧ درصد است که در دهک‌های مختلف هزینه‌ای در بازه ٤٥.١ درصد برای دهک دهم تا ٥٤.٩ درصد برای دهک اول نوسان دارد.
محدوده تغییرات تورم دوازده ماهه در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» نیز ٧١.٣ درصد برای دهک اول تا ٦٦.٣ درصد برای دهک هشتم است. همچنین اطلاع مذکور در مورد گروه عمده «کالا‌های غیر خوراکی و خدمات» بین ٣٥.١ درصد برای دهک‌های اول و چهارم تا ٣٩.٤ درصد برای دهک دهم است.
بالاترین تورم برای یکی از محروم‌ترین استان‌ها
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد تورم نقطه به نقطه خانوار‌های شهری هم برابر ٥٢,٧ درصد بود که بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه خانوار‌های شهری مربوط به استان سیستان و بلوچستان (٦٣.٠ درصد) و کمترین آن مربوط به استان بوشهر (٤٦.٢ درصد) است.
تورم نقطه به نقطه خانوار‌های روستایی هم ٥٦,٧ درصد بود که بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به استان سیستان و بلوچستان (٧٨.٧ درصد) و کمترین آن مربوط به استان گیلان (٤٩.٢ درصد) است.
بر اساس این گزارش متوسط نرخ تورم نقطه به نقطه مواد خوراکی در کشور ۷۱.۱ درصد است، اما این نرخ برای استان سیستان و بلوچستان به ۹۰.۴ درصد می‌رسد.
نزدیکی نرخ تورم به بالاترین نرخ تورم چهار دهه
بر اساس اعلام مرکز آمار ایران نرخ تورم در بهمن ماه ۴۷.۷ درصد است. بررسی‌ها نشان می‌دهد بالاترین نرخ تورم ایران در چهار دهه اخیر در سال ۱۳۷۴ رخ داده است. این نرخ بالای تورم ناشی از اجرای سیاست تعدیل و افزایش قابل توجه پروژه‌های عمرانی بود. بر این اساس در سال ۱۳۷۴ نرخ تورم ایران به ۴۹.۳ درصد رسید. در شرایط کنونی نرخ تورم در کشور ۴۷.۷ درصد است به این ترتیب نرخ تورم تنها فاصله‌ای ۱.۶ درصدی را با نرخ تورم سال ۱۳۷۴ دارد.
بسیاری از کارشناسان معتقدند ماهیت تورم کنونی با تورم دهه هفتاد تفاوت‌هایی دارد. در دهه هفتاد ایران با فشار شدید پروژه‌های عمرانی مواجه بود، اما در شرایط فعلی تورم جاری و افزایش شدید هزینه‌های مواد غذایی، قدرت خرید در کشور را نشانه رفته است. نرخ تورم بهمن ماه در گزارش مرکز آمار ایران ۳.۵ درصد برآورد شده است. به عبارت دیگر نرخ تورم کالا‌های خوراکی در بهمن ماه سال جاری ۴.۷ درصد و نرخ تورم اقلام غیرخوراکی ۲.۷ درصد است. این امر نشان می‌دهد فشار بر هزینه‌های جاری خانوار در شرایط کنونی بسیار بالاست. افزایش سهم هزینه مسکن در سبد خانوار نیز سبب شده است طبقه متوسط و فقیر ایران با بحرانی بسیار جدی‌تر از گذرشته مواجه گردد.
احسان سلطانی، پژوهشگر اقتصادی پیش از این در نوشتاری تاکید کرد: «بر اساس آمار‌های دولت، نرخ تورم سالانه غذا (خوراکی ها) در آبان ۱۴۰۱ به ۶۳.۴ درصد رسید که از جنگ جهانی دوم بی‌سابقه است.
با نرخ تورم خوراکی‌های ۶۱.۱ درصد در مهر ۱۴۰۰، برای اولین بار در فاصله ۱۳ ماه یا در یک دولت، مردم دو مرتبه شوک قیمت غذا را تجربه می‌کنند.
در پنج سال گذشته قیمت غذا بیش از ۷.۵ برابر شده که به مفهوم ۵۰ درصد نرخ تورم سالانه غذا یا بروز ابرتورم قیمت غذا است. در هیچ دوره تاریخی این ابرتورم غذا تجربه نشده، حتی در زمان اشغال کشور در جنگ جهانی دوم.»
حالا، اما نرخ تورم غذا در بهمن‌ماه از ۷۱ درصد عبور کرده است. به این ترتیب شوک تورمی قیمت غذا همچنان ادامه دارد.
