سخنگوی ستاد امر به معروف و نهی از منکر در نامهای به رئیسی، رئیسجمهور نوشت: نوسانات دلار طی سالیان گذشته همواره معضلات مهمی را برای اقتصاد و صنعت مملکت و معیشت مردم به دلیل تغییر مداوم قیمتها و ایجاد موجهای تورمی به عنوان یک منکر، بوجود آورده و به ابزاری در دست دشمن برای ضربه زدن به نظام تبدیل شده است.
حاکمیت دلار بر اقتصاد ایران بزرگترین منکر اقتصادی است و دولت انقلابی باید شعار مرگ برآمریکا را در شعار مرگ بر سلطه آمریکا بر اقتصاد ایران محقق سازد.
ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور به عنوان یک نهاد مردمی، نگرانیهای تمامی اقشار به خصوص اقشار ضعیف برایش مهم است و نوسان قیمت کالاها بر اساس پول دشمن را زیبنده جامعه اسلامی نمیداند؛ لذا از دولت انقلابی میخواهد برنامه بی اثر کردن افزایش قیمت دلار را مانند عدم وابستگی به نفت در دستور کار اصلی خود قرار دهد.
جنگ امروز ما در واقع جنگ با سلطه دلار است و دولت انقلابی باید به سلطه این ارز بدون پشتوانه بر اقتصاد ما خاتمه دهد و این به معنای واقعی کلمه، یک معروف بزرگ و ضربه اساسی به امپریالیسم اقتصادی آمریکاست.
همانگونه که میدانید، دلار به مهمترین وسیله سلطه اقتصادی آمریکا به عنوان بدهکارترین کشور دنیا با ۳۱ هزار میلیارد دلار بدهی تبدیل شده است و منافع ملی این کشور را در همه ابعاد تأمین میکند و کشورها به رغم داشتن داراییهای ارزی، تا حدود زیادی به گروگان آمریکا در آمدهاند و این کشور متخاصم همه چیز را برای محافظت از موقعیت خود و سیستم پولی امروزی مبتنی بر دلاری که یک ارز بدون پشتوانه است، انجام میدهد.
سیطره دلار بر اقتصاد جهانی منبع نگرانی کشورهای مختلف بوده و هست و بسیار از کشورها در مسیر حذف دلار از اقتصادشان گام نهاده اند. ایجاد واحد پول مشترک جدید بین کشورهای آمریکای لاتین، طرح راه اندازی ارز مشترک برای کشورهای بریکس، تبدیل بخش عمده ذخایر ارزی روسیه از دلار به طلا، شرط روسیه برای فروش بهای نفت و گاز با روبل به مشتریان اروپایی، توافق مسکو و پکن برای معامله فروش گاز به یوان و روبل، توافق کشورهای چین، ژاپن، تایلند و مالزی با اندونزی برای استفاده از سیستم پرداخت برحسب ارزهای بومی، تلاش بانک مرکزی ترکیه برای پررنگتر کردن حضور لیر در اقتصاد این کشور و تلاش مصر برای ایجاد یک شاخص ارزی جدید، نمونهای از این اقدامات است. حتی در سال ۲۰۲۱ رسانهها از ارائه طرح کمیسیون اروپا برای به دست آوردن استقلال مالی و اقتصادی و محدود کردن وابستگی این منطقه به دلار آمریکا خبر دادند.
کارشناسان معتقدند که اقتصاد ایران از دو جهت با سلطه آمریکا مواجه است؛ سلطه پولی و سلطه تحریمی و نقش و اهمیت دلار کمتر از سایر ابزارهای قدرت آمریکا نیست و سلاحی است که برای تضعیف مخالفان خود از آن استفاده میکند.
هر کشوری که خود را از دلار نجات ندهد در آینده دچار مشکلات و گرفتاری بیشتری خواهد شد و به تعبیر مقام معظم رهبری ارزش دلار در زندگی اقتصادی باید شکسته شود.
در حالی که دولتهای قبل باید وابستگی به دلار را با برنامه ریزی به حداقل ممکن میرساندند، بی عملی و بی توجهی به این موضوع به رغم تذکرات مدبرانه مقام معظم رهبری به نقطه ضعف بزرگی برای ما در برابر دشمنان تبدیل و پول دشمن قسم خورده این آب و خاک، سکاندار اقتصاد ما شده که با محدودیتهایی مثل عدم فروش نفت ایران و تحریمهای بانکی و غیربانکی، اقتصاد وابسته به دلار ایران را دچار بحران کرده است.
راه حل اساسی به اعتقاد صاحب نظران، طراحی مهندسی مالی جدید برای خنثی سازی ساز و کارهای تحریمی و پولی آمریکا با کاهش تدریجی وابستگی به دلار و به صفر رساندن آن است.
مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۵ فضای جدیدی پیش روی مسئولان گشودند و از آنها خواستند اولا وابستگی نیازهای کشور به دلار کاهش یابد و ثانیا با این کار، ایران به الگویی برای سایر کشورها تبدیل شود. در دیداری که آبانماه سال ۱۳۹۶ با رئیسجمهور روسیه داشتند نیز مجدد بر کاهش نیاز به دلار در روابط تجاری تاکید کردند و با اشاره به راهکار انعقاد پیمان پولی میان دو کشور فرمودند: «بدون توجه به تبلیغات منفی دشمنان برای تضعیف روابط کشورها، میتوانیم تحریمهای آمریکاییها را با روشهایی از جمله حذف دلار و جایگزین کردن پول ملی در معاملات اقتصادیِ دو یا چندجانبه، بیاثر و آمریکا را منزوی کنیم.»
بدون شک در صورت اجرایی شدن این سیاستها، کشور میتوانست به طور کامل از تلاطمهای قیمت ارز و تحریمها مصون بماند، اما با بیتوجهی مسئولان وقت، این مهم عملیاتی نشد که نتیجه اجرایی نشدن آن بحرانهایی است که طی سالهای گذشته و روزهای اخیر شاهد آن هستیم.
مهر ماه سال ۱۴۰۰ وزیر محترم صمت از عزم دولت برای خارج کردن اقتصاد ایران از دلاری بودن خبر داد لیکن به نظر میرسد به یک برنامه شفاف و مشخص با کار جهادی جدیتر نیاز است.
یکی از راهکارهای مطرح شده برای کاهش وابستگی به دلار و افزایش اعتبار ریال، استفاده از انواع موافقتنامههای پولی و از جمله پیمانهای پولی و بهکارگیری پولهای ملی کشورها در مبادلات تجاری میان آنها است. عضویت دائمی ایران در پیمان شانگهای و شرایط جهانی فرصت مناسبی را برای گسترش پیمانهای پولی با کشورهای مختلف برای ایران بهوجود آورده است. همچنین دولت سیزدهم گسترش روابط با کشورهای همسایه و کشورهایی را که از نظر سیاسی اشتراکاتی را با ایران دارند در دستور کار قرار داده که یکی از اهداف این گسترش روابط، ایجاد پیمانهای دوجانبه و چندجانبه پولی میتواند باشد. ولی نیاز است موانع و چالشهای اجرای پیمانپولی در ایران که گامهایی از آن در حوزه بانکداری توسط بانک مرکزی برداشته شده با سرعت و برنامه ریزی مناسبی کاملا برطرف شود.
راهکارهای دیگر صاحب نظران، استفاده از سایر ارزهای رایج یا یک سبد ارزی جهت قیمتگذاری کالاها و محصولات خدماتی، تغییر الگوی مدل رشد اقتصادی از اقتصاد مبتنی بر صادرات نفت به اقتصاد تقاضا محور داخلی و مقاومتی، عمقبخشی تولید دانش بنیان در داخل با تکمیل زنجیره صنعت در ایران، اصلاح قوانین و مقررات و سازوکارهایی که قیمتهای داخلی را به دلار متصل کرده و... است.
امیدواریم دولت سیزدهم با اقدام انقلابی در کاهش وابستگی به دلار، شعار مرگ برآمریکا را در برنامه خروج از سلطه استعمار دلاری آمریکا به عنوان یک منکر بزرگ محقق نماید و جبهه جدید اقتصادی را در مقابل با دشمن به عنوان یک معروف موثر بگشاید.