آیا تردیدهای خاتمی پایان می‌یابد؟

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب-گروه سیاسی: سید محمد خاتمی برای نهایی کردن تصمیم خود درباب کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری، فردا با مقام معظم رهبری دیدار خواهد کرد. این جلسه که قرار بود طی هفته‌های گذشته برگزار شود به دلیل کسالت مقام معظم رهبری به تعویق افتاده بود. 

بنا بر اخبار و گزارش‌ها و به نقل از حامیان و نزدیکان سید محمد خاتمی، اگر در این دیدار، رهبری مخالفت صریح و شفافی با کاندیداتوری خاتمی نداشته باشند او کاندیداتوری در انتخابات را خواهد پذیرفت و تنها در صورتی از کاندیداتوری منصرف خواهد شد که با نظر صریحی در مخالفت با کاندیداتوری خود در این جلسه مواجه شود.

با این حال و به رغم چنین اخباری به نظر می‌رسد که با گذشت زمان، تمایل محمد خاتمی برای کاندیداتوری در انتخابات آینده کاهش یافته است. برخی منابع خبری با اشاره به جلسه اخیر عبدالله نوری و محمد خاتمی درباب انتخابات از افزایش تردیدهای خاتمی پس از این جلسه خبر داده و حتی ازعبدالله نوری نقل کرده‌اند که در این جلسه، میل خاتمی به کاندیداتوری را ضعیف‌تر از قبل استنباط کرده است.

از این اخبار غیر رسمی، ‌اما اگر بگذریم سایت رسمی ‌بنیاد باران وابسته به محمد خاتمی روز گذشته سخنان خاتمی در جمع اصلاح طلبان گیلانی را گزارش کرد که این سخنان نیز حاکی از افزایش تردیدهای محمد خاتمی برای کاندیداتوری بوده است.

خاتمی در این دیدار گفته است: «معتقدم اگر نمی‌گذارند کار کرد و یا این‌قدر کارشکنی‌ها زیاد باشد که نتوان به ایده آل‌ها رسید، نباید آمد، بلکه آمدن ما ممکن است هزینه مملکت را زیادتر کند. اگر احساس می‌کنیم نمی‌گذارند کار کنیم و یا ممکن است با آمدن ما کارشکنی‌های فراوانی صورت گیرد و بار دیگر امید مردم به یاس تبدیل شود، این بدان معنا نیست که حتما بیاییم و در راس مسوولیت‌های رسمی‌قرار بگیریم؛ بلکه راه‌های مختلفی برای خدمت به کشور، پیشرفت کشور و جلوگیری کشور از عقب‌ماندگی وجود دارد، در عین حال ممکن است زمینه‌ای هم فراهم شود که بتوان کار کرد».

این سخنان محمد خاتمی که بسیار مشابه با سخنان چندی پیش او در جمع دانشجویان دانشگاه تهران است، از جدی بودن تردیدهای او برای امکان تداوم کار در مصدر ریاست جمهوری و بی اعتمادی‌اش به همراهی برخی، در صورت پیروزی در انتخابات حکایت می‌کند. آنچنان‌که به اعتقاد برخی تحلیلگران، نتیجه جلسه و دیدار محمد خاتمی با مقام معظم رهبری نیز نمی‌تواند حتی در صورت مثبت بودن، تردیدهای او برای کاندیداتوری و ریاست جمهوری را به کلی مرتفع کند.

به‌رغم این گمانه زنی‌ها اما روز گذشته محمدرضا عارف در پاسخ به سوالی در مورد اخبار و شایعات منتشر شده مبنی بر اعلام قطعی عدم حضور خاتمی در عرصه انتخابات دهم ریاست جمهوری تصریح کرد:‌ «تکذیب می‌‏کنم، اصلاً چنین بحثی مطرح نشده است و آقای خاتمی هنوز تصمیم خود را اعلام نکرده‌‏اند». 

آنچه اما مشخص است این است که اکنون بسیاری از نیروهای اصلاح‌‌طلب و حتی اصولگرایان هم به دلیل ابهام در تمایل و قصد نهایی محمد خاتمی برای کاندیداتوری، فعالیت‌های سیاسی خود را در تعلیق ادامه می‌دهند.

برخی از حامیان و حتی منتقدان محمد خاتمی اما معتقدند که او برای کاندیداتوری در انتخابات و ایستادن در برابر مشکلات باید به یک ارزیابی مشخص نسبت به توانایی‌های خود برسد و اذن و اجازه دیگران برای کاندیداتوری، حلال مشکلات نیست. 

مطابق این دیدگاه، آقای خاتمی برای پایان دادن به تردیدهای خود، باید به درک روشن و قابل محاسبه‌ای از میزان مقاومت خود در برابر نیروهای مخالف در صورت قرار گرفتن در جایگاه ریاست جمهوری برسد. مسئله‌ای که البته به نظر می‌رسد از نگاه محمد خاتمی نیز دور نیست؛ چراکه او به رغم بسیاری از اصلاح طلبان که فقط به پیروزی در انتخابات می‌اندیشند و نه فردای آن، در سخنان اخیر خود گفته است که اگربا آمدن ما کارشکنی‌های فراوانی صورت گیرد و بار دیگر امید مردم به یاس تبدیل شود، نیامدن بهتر از آمدن است.

اما همزمان با افزایش اخبار و شایعات تایید نشده درباره سرد شدن تمایل محمد خاتمی به کاندیداتوری، بحث‌ها و گزارش‌ها درباره کاندیداتوری میرحسین موسوی جدی‌تر از پیش شده است. 

گفته می‌شود که میرحسین موسوی در درجه اول، از کاندیداتوری محمد خاتمی دفاع کرده و حتی گفته است که در صورت کاندیداتوری خاتمی، او این بار برخلاف گذشته وارد میدان خواهد شد و به حمایت جدی از او خواهد پرداخت. بنا برهمین گزارش‌ها، میرحسین موسوی گفته است که در صورت به میدان نیامدن محمد خاتمی، او برای نجات کشور از شرایط فعلی کاندیداتوری را برخلاف گذشته خواهد پذیرفت.

«جمعیت توحید و تعاون» که به تازگی از سوی برخی نزدیکان میرحسین موسوی راه اندازی شده است نیز برنامه‌ای را در پایان این هفته با حضور محمد خاتمی، میرحسین موسوی و علی اکبر ناطق نوری با موضوع تحزب در ایران برگزار خواهد کرد. این نشست اگرچه از سوی برگزارکنندگان آن غیر انتخاباتی خوانده شده اما به هرحال همنشینی موسوی و خاتمی و ناطق در شرایط فعلی بی شک مفهومی‌انتخاباتی خواهد داشت و ذهن‌ها را بر ایده وحدت ملی ناطق نوری و دیدار چندی پیش برخی از بزرگان راست - که منتقد احمدی ‌نژاد هستند - با موسوی، متمرکز می‌کند.

اما به نظر می‌رسد که در کوتاه مدت تا نهایی شدن نظر محمد خاتمی برای کاندیداتوری، بحث در خصوص نامزدی موسوی یا تشکیل دولت وحدت ملی امری بی فایده باشد. همچنانکه این روزها راست گرایان منتقد احمدی ن‍ژاد نیز نظر نهایی خود و بحث درباره اجماع در میان اصولگرایان را به بعد از ثبت نام در انتخابات و در حقیقت، مشخص شدن تصمیم خاتمی موکول کرده‌اند.

با این حال در قدم اول باید در انتظار گزارش‌های رسمی‌ و غیر رسمی ‌از دیدار روز آینده محمد خاتمی با مقام معظم رهبری باشیم. آیا این دیدار به مفهوم پایان تردیدهای محمد خاتمی خواهد بود؟ کمی‌صبر باید کرد.