طبق گفته سازمان جهانی بهداشت، حدود ۱۰ درصد از زنان از آندومتریوز رنج میبرند که معادل ۱۹۰ میلیون نفر در سراسر جهان است. تنها در بریتانیا، حدود ۱.۵ میلیون زن و کسانی که در بدو تولد، «مونث» تعیین شدهاند از آندومتریوز رنج میبرند.
اما چرا هنوز اطلاعات کمی در باره آن میدانیم و چرا تشخیص آندومتریوز طولانی است؟
آندومتریوز چیست؟
آندومتر، یک غشای مخاطی است که دیواره داخلی رحم را میپوشاند. در طول چرخه قاعدگی و به دلیل استروژن، آندومتر ضخیم میشود تا با «بارداری احتمالی» سازگار شود. اگر لقاح وجود نداشته باشد، آندومتر خارج شده و توسط واژن تخلیه میشود. این همان اتفاقی است که به عنوان «پریود» شناخته میشود.
در زنان مبتلا به آندومتریوز، بافتی با ویژگیهای مشابه آندومتر در خارج از رحم در مکانهای غیرطبیعی مانند تخمدانها، واژن، لولههای فالوپ، روده، مثانه و انتهای روده بزرگ ایجاد میشود. این بافتها میتوانند باعث ایجاد ضایعات و کیستها در این مناطق شوند یا فقط درد شدید ایجاد کنند.
به طور متوسط تشخیص آندومتریوز هشت سال طول میکشد
بطور کلی، جریانات اجتماعی مختلفی شروع به اطلاع رسانی بهتر درباره این بیماری کرده است. از جمله در سال ۲۰۲۱ میلادی، فیلم کوتاهی به نام «انتظار» پخش شد که در آن کودکان درباره درد زنان مبتلا به آندومتریوز صحبت میکنند. این فیلم به افزایش آگاهی در مورد این بیماری کمک کرد.
داستان این فیلم توسط کودکان هشت ساله روایت میشود. هشت سال، تعداد سالهایی که معمولا طول میکشد تا آندومتریوز تشخیص داده شود.
علایم آندومتریوز چیست؟
علایم شایع این بیماری میتواند درد لگن، درد در حین مقاربت یا درد منتهی به پریود یا در طول دوره قاعدگی زن باشد.
آندومتریوز میتواند زنان را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. این یک وضعیت طولانی مدت است که میتواند تاثیر قابل توجهی بر زندگی آنها داشته باشد.
چرا زمان زیادی طول میکشد تا این بیماری جدی گرفته شود؟
به گفته دکتر شری داتا، متخصص زنان، دلایل تاخیر در تشخیص این بیماری بسیار زیاد است؛ با این وجود هر اقدام ممکنی باید انجام شود تا زمان انتظار برای افرادی که از آندومتریوز رنج میبرند کاهش یابد.
او میافزاید: «زمانی که شما با دردهای قاعدگی بعد از شروع پریود خود آشنا نیستید، ممکن است زمان زیادی طول بکشد تا علایم را به پزشک خود گزارش دهید. همچنین صحبت کردن با پزشک درباره مواردی مانند درد حین رابطه جنسی یا توصیف واضح علایم، دشوار است.»
به گفته او یک باور عمومی وجود دارد که قاعدگیها دردناک هستند و به همین دلیل ممکن است زنان، مدت بیشتری طول بکشد تا متوجه شوند که درد آنها «بطور غیرمعمول ناتوان کننده» است.
از طرفی هم برخی متخصصان «ممکن است قاعدگیهای دردناک را طبیعی فرض کنند، حتی زمانی که شدید است و نیاز به مسکن دارد».
از آنجایی که علایم این بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است، ممکن است زنان ابتدا به متخصصان اورولوژ یا گوارش ارجاع داده شوند.
هیچ درمانی برای آندومتریوز وجود ندارد، اما داروهای مختلف میتوانند به مدیریت علایم آن کمک کنند.
اولین قدم البته مراجعه به متخصص زنان است. گزینههای درمانی رایج در دسترس برای زنان مبتلا به آندومتریوز، جراحی، درمان هورمونی و انواع تسکین درد است، اما این وضعیت حتی پس از جراحی هم ممکن است عود کند.