آفتابنیوز : آفتاب: «زكی یمانی»، وزیر نفت سابق عربستان در دنیای نفت جهان و حتی در میان ایرانیان میانسال علاقهمند به مسائل نفت، چهرهای نام آشنا است، اما كمتر كسی است كه نام عبدالله طریقی مشهور به شیخ سرخ كه رقیب یمانی بود را شنیده باشد.
به گزارش سرویس بینالملل آفتاب، در روزگاری كه میدانهای نفتی خاورمیانه در تملک و تسلط شركتهای بزرگ غربی بود، عبدالله طریقی برای نخستین بار از ملی كردن میدانهای نفتی در خاورمیانه سخن گفت. او كه در 1920 در عربستان متولد شده بود، در دو رشته شیمی و زمینشناسی تحصیل كرد و برای آشنایی با صنعت نفت به استخدام شركت تكزاكو درآمد و با تجربهای كه اندوخته بود، در سال 1948 به عربستان بازگشت.
او موسس شركت نفت و معادن بود كه بعدها به وزارتخانه تبدیل شد. عبدالله طریقی در این شركت افرادی متخصص و كارآزموده تربیت كرد كه هشام ناظر از وزرای اسبق نفت عربستان یكی از آنها بود. شیخ سرخ لقبی بود كه به دلیل حمایتهای طریقی از فعالیتهای عبدالناصر به او داده شد.
گرایشهای ناسیونالیستی طریقی نوعی بدبینی در وی نسبت به شركتهای غربی ایجاد كرده و او در سخنرانیهایش این مساله را آشكار میكرد. سخنان او بیدارگر بود و در میان كشورهای دیگر بازتاب داشت. گفته میشود حرفهای او بود كه موجب شد دولت عراق در اول ژوئن 1972 حوزه شمالی منطقه عملیاتی شركت نفت را ملی اعلام كند. این اتفاق در زمانی رخ داد كه عبدالله طریقی در بغداد بود و گفته میشود متن سخنرانی حسن البكر را كه در آن شركتهای غربی خطرناك خوانده شده بود را او تهیه كرده بود.
ملك فیصل پسر دوم ابن مسعود هنگامی كه در 1962 بر تخت سلطنت نشست، عبدالله طریقی را دارای افكار رادیكال تشخیص داد كه مانع از اجرای طرحهای او میشود و به همین دلیل او را از وزارت نفت خلع كرد و یمانی 32 ساله را به جای او منصوب كرد.
عبدالله طریقی، طراح ملی شدن میدانهای نفتی و مخالف سیاستهای دولت وقت عربستان و شركتهای بزرگ نفتی، از آنجا كه همواره با مواضع رادیكالی و دیدگاههای ناسیونالیستی در مجامع عمومی حاضر میشد، از شركت در اجلاس فوقالعاده اوپك در 1972 باز ماند. این كار توسط دولت لبنان انجام شد كه میزبان اجلاس اوپك بود و قرار بود در آن طرح ملی شدن نفت عراق به بحث گذاشته شود.
در این اجلاس شایعه شده بود كه طریقی به مقامهای عراقی گفته است، اگر آنها نفت خود را ملی كنند، عربستان نیز یك سال بعد، آرامكو را ملی خواهد كرد. زكی یمانی در این اجلاس به دلیل حمایت ملك فیصل حاضر بود به رغم مخالفت با طرحهای طریقی، سرانجام زبان به تایید رویداد عراق گشود و از اوپك خواست كه از اقدام عراقیها حمایت كرده و مانع از تعرض شركتهای نفتی به این كشور شوند.