۲۲ نکته درباره روباه
روباه از حیوانات همه چیز خوار متعلق به خانواده سگ‌سانان و از جانوران بسیار زیرک است. این حیوان به دلیل ظاهر زیبا، پا‌های بلند و باریک، پوزه نوک تیز و دم بوته‌ای و بلند خود به شهرت رسیده است، اما اکنون جمعیت آن به علت نبود پرنده شکاری در سطح شهر و غذارسانی مردم افزایش یافته است. بدین جهت به ۲۲ نکته درباره روباه می‌پردازیم:
*معمولی‌ترین روباه‌ها روباه قرمز است که در اروپا، آفریقای شمالی، آمریکای شمالی و بخش‌هایی از آسیا یافت می‌شوند.
*طول روباه قرمز از نوک بینی تا انتهای دم، حدود یک متر است و ارتفاع او به ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر می‌رسد. رنگ این روباه در فسمت پشت قهوه‌ای مایل به قرمز و در قسمت زیرشکم سفید است.
*روباه مرداب، کوچکترین نوع روباه است.
*روباه گوش‌خفاشی بیشتر به شغال شباهت دارد.
*هر دوی این روباه‌ها گوش‌های پهن و بزرگی دارند که در محیط بیابانی و خشک گرمای اضافی بدن را دفع کنند همچنین این گوش‌ها به روباه قدرت شنوایی بیشتری می‌دهد.
*در ایران چهار گونه روباه معمولی (والپس والپس) در دامنه کوه‌ها، روباه شنی در نواحی کویری، روباه ترکمنی در ترکمن‌صحرا و جنگل گلستان و شاه‌روباه در مناطق جنوبی کشور وجود دارد. روباه‌های شهر تهران از نژاد معمولی هستند که در گذشته در دامنه و ارتفاعات کوه‌ها حضور داشتند.
*این روباه‌ها به علت گوشتخوار بودن بخشی از چرخه اکولوژیک هستند، اما مانند گرگ و پلنگ حیوانات بزرگ را شکار نمی‌کنند و تنها از حیوانات کوچک جثه مانند خرگوش، پرندگان کوچک، موش‌های کوچک و… تغذیه می‌کنند.
*روباه، پرندگان و جانوران کوچک مانند حشره‌ها حتی مرغ و خروس‌ها را شکار می‌کند.
*روباه‌ها گاهی وقت‌ها با تکان دادن سریع دم خود خرگوش‌ها و سایر طعمه‌ها را شکار می‌کنند، به طوری‌که این عمل آن‌ها خرگوش را که غرق تماشای دم زیبای روباه است، فریب می‌دهد و بی‌آنکه متوجه شود، روباه کم‌کم به آن نزدیک می‌شود.
*هنگامی که روباه به اندازه کافی به طعمه نزدیک می‌شود به سرعت به او حمله و آن را شکار می‌کند.
*روباه‌ها یا در لانه‌هایی که خود حفر کرده‌اند، زندگی می‌کنند و یا لانه خرگوش‌ها و گورکن‌ها را می‌گیرند.
*در این اواخر روباه‌ها بیشتر در شهر‌ها دیده شده‌اند. آن‌ها در زیرزمین ساختمان‌ها و یا هر مخفی‌گاهی که به دست آورند، ساکن می‌شوند و از مواد درون زباله‌ها تغذیه می‌کنند.
* مشاهده روباه در پارک‌ها و محل زندگی مردم در داخل شهر با سابقه شهرنشینی و زندگی روباه در کلانشهر‌ها سنخیتی ندارد چراکه احتمال ایجاد تعارضاتی بین جانوران اهلی مانند مرغ، خروس، سگ و گربه با جانوران وحشی مانند روباه وجود دارد.
*در گذشته روباه‌ها در شب در محیط شهری حضور داشتند، اما امروزه به علت مصرف اضافات غذای مردم در محیط‌های شهری با آن‌ها سازگاری پیدا کرده‌اند. بعضی از دست انسان نیز غذا را دریافت می‌کنند.
*مردم با حضور در پارک‌ها و خوردن غذا‌هایی مانند جوجه کباب غذای مناسب روباه را در اختیار او قرار می‌دهند. شهروندان باید از غذادهی به روباه مانند سگ و گربه پرهیز کنند و در حد امکان اضافات غذای خود را جمع‌آوری کنند به علاوه به‌صورت جداگانه برای روباه‌ها اسکلت مرغ خریداری نکنند.
*در همه شهر‌ها تعداد کمی روباه در طبیعت وجود داشته است، اما دور شدن پرندگان شکاری مانند جغد و عقاب به عنوان دشمن طبیعی روباه از کلانشهر‌ها و غذارسانی فراوان انسان‌ها به این گونه باعث‌زاد و ولد بسیار آن‌ها شده است.
*شاید یکی از جزئی‌ترین فواید افزایش روباه‌ها در فضای شهری، کنترل جمعیت جوندگان کوچک و موش‌ها در پارک‌ها باشد، اما به‌طور قطع افزایش جمعیت روباه‌ها در شهر نکته‌ای منفی است چرا که روباه جزو حیات وحش است.
*ابتدا باید بخش فرهنگی این موضوع در سطح مردم حل شود و از غذادهی به جانوران شهری خودداری کنند.
*مردم با غذادهی علاوه بر آسیب به زیبایی پارک و طبیعت باعث افزایش جمعیت حیوانات می‌شوند بنابراین افراد زمانی که در طبیعت حضور می‌یابند، بدون ایجاد هیچگونه تغییری آن فضا را ترک کنند.
*مراحل بعدی باید توسط سازمان‌ها و شهرداری‌ها صورت بگیرد. سازمان‌ها باید اقداماتی در راستای کنترل جمعیت جوندگان انجام دهند، به عبارتی جمعیت موش‌ها در کشور به‌ویژه کلانشهر‌ها باید کنترل شود چراکه موش‌ها غذای آماده روباه‌ها هستند.
*در ادامه یگان حفاظت محیط زیست یا سازمان پارک‌های شهرداری‌ها باید اقدام به زنده‌گیری روباه و پس از آن در زیستگاه طبیعی روباه با هماهنگی سازمان محیط زیست رها کنند.
*به هیچ عنوان کشتن روباه توصیه نمی‌شود و باید پس از زنده‌گیری در محیط طبیعی خود رها شد.
