نشانهها و سیگنالهای ردوبدل شده طی هفتههای اخیر بین ایران و غرب حکایت از آن دارد که نبض توافق هستهای ۲۰۱۵ به کندی میزند. آمریکا بنا به روایت مقاماتش تصمیمی برای بازگشت به برجام ندارد، اما برخی رسانهها از احتمال توافق موقت خبر داده اند. آنچنان که چندی پیش آکسیوس فاش کرد که ایالات متحده با شرکای اروپایی و اسرائیلی خود درباره توافق موقت با ایران گفتگو کرده است؛ توافقی که مشتمل بر رفع برخی از تحریمها و آزادسازی داراییها در ازای توقف یا معلق کردن بخشهایی از برنامه هستهای ایران میشود. توافقی که بعید به نظر میرسد ایران حاضر به پذیرش آن باشد.
سوی دیگر دنیای دیپلماسی ایران تحت الشعاع بهبود رابطه ایران و عربستان و حرکت به سمت بازگشایی سفارتخانههای دو کشور است. اما این توافق بین دو کشور چقدر برای ایران سودآور است؟ آیا توافق موقت احتمال عملیاتی شدن دارد؟
فریدون مجلسی، کارشناس مسائل بینالملل، با اشاره به برخی تحلیلها درباره طرح امریکا برای توافق موقت با ایران گفت: نمیتوان طرح توافق موقت را جدی گرفت، مطرح شدن طرح موقت به این معناست که توافق برجام را منتفی میبینند. مانند این آتش بسهای منطقهای که هر هفته کشورهای عربی میدهند و در هفته بعد منتفی میشود. مسئله اصلی که بین ایران و آمریکا وجود دارد، شعار نابود سازی اسرائیل است. مسئله انرژی هستهای هم ناشی از این شعار است که اهمیت پیدا کرده است.از دستش نده!
وی افزود: جمهوری اسلامی علاقهای برای بازگشت به عرصه بین المللی از خودش نشان نداده و برای پروتکلهای بانکی بین المللی برای جلوگیری تراکنشهای تروریسم بین المللی و مواد مخدر توافق نکرده است. حال توافق موقت را امضا میکنند که چه اتفاقی بی افتد؟ توافق موقت بکنند که به عرصه بین الملل بدون بانک برگردنند؟
مجلسی با بیان اینکه فکر میکنم که توافق موقت فقط در حد بازدارندگی اتمی است، گفت: یعنی این توافق در قالب NPT باشد که یک آرامش خاطری پیدا کنند و با ادامه جنگ فرسایشی ایران را تضعیف کنند و هزینه بسازند تا از توسعه اقتصادی و صنعتی ایران جلوگیری شود.
این کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به بهبود روابط ایران با کشورهای همسایه خاطر نشان کرد: این روند بیشتر از جانب کشورهای منطقه حالت توافقی دارد. آنان همیشه نگرانند که اگر جنگ بزرگ بین ایران، آمریکا و اسرائیل شکل بگیرد، مورد هدف تهاجم موشکی و پهپادی ایران قرار میگیرند. به همین دلیل در شرایطی که کشورهای منطقه از بار سنگین جنگ یمن خسته شده اند، کوشیدند با حرکات صلح آمیز به یک توافق برسند. توافق خوب مستلزم ارتباط اقتصادی و سرمایه گذاری است که در حال حاضر در ایران امکان پذیر نیست.