سیدعزت الله ضرغامی روز سهشنبه - ۲۹ فروردین ۱۴۰۲ - در مراسم بزرگداشت روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی که با حضور از پیشکسوتان مرمتگری در محل سالن فجر این وزارتخانه برگزار شد، گفت: پیشکسوتان مرمتگری نمایندگان شایستهای از یک جامعه بزرگ و ارزشمندی هستند که خیلی از آنها امروز اینجا حضور ندارند، در حقیقت تجلیل امروز از شما قدردانی و ادای دینی به همه مرمتگران و فعالان حوزه میراثفرهنگی است.
وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی افزود: کار مرمت یک کار متعالی است و عادی نیست. مرمت، کار خداست، کاری کاربردی است نیاکان ما آن کار را زیبا انجام میدادند. امروزه در برخی از مواقع با زیبایی در بعضی از کارها و آثار خداحافظی کردهایم. در حقیقت زیبایی اکنون حلقه مفقوده آثار امروز ماست. در حالی که در خلقت نیز خداوند از زیبایی استفاده کرده است. مرمت از همین جنس است.
ضرغامی خاطرنشان کرد: در حوزه مرمت یکی از موضوعاتی است که باید به آن توجه بیشتری کرد، اهمیت به تئوری است. مرمت برای خود دارای آداب و رسوم و آیین است و در دل خود آیین ویژهای دارد. میراث ناملموس ما در دل مرمت قرار گرفته و به طور مثال برخی از مرمتکاران برای کارهای خود وضو میگرفتند. به همین دلیل است که من دست مرمتگر گنبد سلطانیه زنجان را بوسیدم.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی بیان کرد: در لایحه شرح وظایف وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی که در دولت تصویب شده و به مجلس شورای اسلامی ارائه شده است، به موضوع میراثفرهنگی توجه جدی شده است.
روز جهانی بناها و محوطهها فرصت بازگو کردن ارزشهای میراثفرهنگی
فاطمه داوری مدیرکل حفظ و احیای بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی وزارت میراث فرهنگی نیز در این مراسم برگزار شد، گفت: امروز توفیق میزبانی از عزیزانی را داریم که در زمینه حفاظت از میراثفرهنگی و بناهای تاریخی کشورمان کارهای ارزندهای انجام دادند و ما مدیون آنها هستیم.
وی افزود: روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی فرصت مغتنمی برای جوامع محلی، ملی و بینالمللی است تا یک گفتمان فرهنگی در این زمینه شکل بگیرد. در سال ۱۴۰۲ این روز به موضوعات تحولات میراث فرهنگی اختصاص دارد. برنامههای گستردهای مانند برگزاری نشستهای تخصصی در نظر گرفته شده است. امروز فرصت مغتنمی برای بازگو کردن ارزشهای حفاظت میراثفرهنگی است تا داشتههای فرهنگی و تاریخی کشورمان را قدر بدانیم و معرفی کنیم.
داوری تصریح کرد: توسعه فرهنگی کشور کشور صرفا میتواند برگرفته از منابع فرهنگی و ارزشهای فرهنگی کشور باشد بیش از ۳۴ هزار اثر ثبت شده در کشور داریم که تلاشهای مختلفی برای حفاظت از این آثار تاریخی انجام شده است.
باید از دانش بومی در حفاظت از بافت تاریخی استفاده کنیم
عباس کلانتری خلیلآباد رئیس دانشگاه یزد در این مراسم کارکرد حضور دانشگاه در حوزه میراثفرهنگی را تبیین کرد و افزود: بافت تاریخی یزد ثبت جهانی شده است و حفاظت آن از اهمیت زیادی برخوردارست. هر سال تعداد زیادی از خانههای تاریخی که در این بافت قرار دارند توسط خیران، فعالان و ادارهکل میراثفرهنگی مرمت میشود.
وی تصریح کرد: متون علمی ما متون ترجمهای است باید از دانش بومی در حفاظت از بافت تاریخی استفاده کنیم و ارزشهای معماری ایرانیاسلامی حفظ کنیم. امروز فارغالتحصیلان دانشگاه معماری یزد در عرصههای ملی و بینالمللی خوش درخشیدند. حضور دانشکده معماری در بافت تاریخی یزد موجب پویایی این بافت تاریخی شده است.
احیای بیش از ۲۰۰ دهنه بازار در دستور کار شهرداری اصفهان
محمدعلی ایزدخواستی مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان در ادامه گفت: در یکسال گذشته در اصفهان، همدوشی بین مدیریت شهری و میراثفرهنگی شکل گرفته است. رویکردمان در مدیریت شهری، حفاظت از پهنههای تاریخی است باید به این نتیجه برسیم مرمت تک بنا تنها موجب حفاظت نمیشود بلکه باید بناها و بافت تاریخی پیرامون آن مورد حفاظت قرار بگیرد.
وی افزود: با کمک ادارهکل میراثفرهنگی اصفهان یک پهنه تاریخی فرهنگی مربوط به دوره سلاجقه که در پیرامون مسجد جامع اصفهان قرار دارد و به شدت آسیب دیده را برای حفظ و احیا در نظر گرفتیم تا سرمایهگذاران بخش خصوصی را به سرمایهگذاری در این بخش ترغیب کنیم.
ایزدخواستی تصریح کرد: بازخوانی اصفهان انتهای قرن گذشته در دستور کارمان قرار دارد با توجه به بارندگیهایی که طی این مدت اتفاق افتاده بود بسیاری از دهنههای بازار از بین رفته بود به همین منظور در سال گذشته بیش از ۱۰۰ دهنه بازار را که به طور کامل از بینرفته بود، احیا کردیم. امسال نیز احیای بیش از ۲۰۰ دهنه بازار در دستور کار قرار دارد.
مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان تأکید کرد: برگزاری این نشستها موجب رسیدن به ادبیات مشترک میشود. به وزارت کشور پیشنهاد دادیم تا مجمع شهرهای تاریخی را برای ایجاد تفکر مشترک در حفاطت بافتهای تاریخی تشکیل دهیم.
قیصر هاشمی خیر میراثفرهنگی از استان ایلام گفت: مدیریت مدیرکل میراثفرهنگی استان در نوزوط سالجاری موجب شد تا گردشگران زیادی به این استان سفر کنند و از جاذبههای مختلف تاریخی و گردشگری ایلام بازدید کنند.
حسن کوثری پیشکسوت مرمت میراثفرهنگی از نیشابور در ادامه درباره مرمت آثار تاریخی که تاکنون انجام داده است توضیحاتی ارائه کرد.
تجلیل از ۱۴ کنشگر و فعال حوزه میراثفرهنگی
در پایان این مراسم از ۱۴ نفر از کنشگران و فعالان حوزه میراثفرهنگی کشور با حضور سیدعزت الله ضرغامی وزیر و علی دارابی قائممقام وزیر و معاون میراثفرهنگی کشور قدردانی شد.
در بخش استادکاران سنتی بناهای تاریخی از محمد مولیزاده از استان آذربایجان شرقی، علیاکبر توسلی نوشآبادی از اصفهان، حسن کوثری از خراسان رضوی و معمار قادری از استان یزد قدردانی شد.
در بخش منتخب خیرین و اهدا کنندگان بناهای تاریخی از برادران هاشمی (قیصر و شاهرخ) از استان ایلام، محمدرضا توکلی مدیرعامل کارخانه سیمان زاوه، مهدی زاهدی و خانواده نبیپور از استان خراسان رضوی تجلیل شد.
در بخش منتخب طرحهای خلاق و عامالمنفعه از حسن رسولیان رئیس دانشگاه یزد قدردانی شد.
در بخش منتخب مقامات محلی فعال نیز از محمدعلی ایزدخواستی از اصفهان و محمد خانچی از خوزستان تجلیل شد.
همچنین در بخش اجرای مسئولیت اجتماعی از ایمان عتیقی مدیر عامل شرکت گلگهر سیرجان قدردانی شد.
در تقویم بیستونهم فروردین (۱۸آوریل) روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی نامگذاری شده است. ایکوموس (شورای بینالمللی بناها و محوطههای تاریخی) هر سال شعاری را به این روز اختصاص میدهد، سال گذشته «تغییرات اقلیمی» و امسال «تحولات میراثی» را برای روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی در نظر گرفته شده است.