عصیان مرغ

در روز‌های اخیر فیلم‌های متعددی از صف‌های طولانی در مراکز عرضه مرغ با نرخ دولتی منتشر شده و دلیل آن کمبود و گرانی مرغ در بازار آزاد عنوان می‌شود. پس از رکوردشکنی‌های قیمت گوشت قرمز در زمستان سال گذشته، حال نوبت به پرواز قیمت مرغ رسید. گوشت مرغ، به. عنوان اصلی‌ترین منبع پروتئینی سبد غذایی مردم، در ماه‌های پایانی سال قبل به نسبت سایر مواد غذایی کمترین نوسان را تجربه کرد؛ حتی در مقطعی قیمت مرغ به پایین‌تر از نرخ مصوب رسید. اما با شروع سال جدید و با همزمانی ایام نوروز و ماه رمضان، بازار به نسبت آرام مرغ توفانی شد و قیمت مرغ با یک پرش عجیب به کیلویی ۸۰ هزار تومان و بعد از مدت کوتاهی به کانال ۹۰ هزار تومانی رسید و تسنیم گزارش داد که قیمت مرغ در برخی از مرغ‌فروشی‌های لوکس حتی به کیلویی ۱۰۰ هزار تومان هم رسیده است. این در حالی است که مسعود امراللهی، مدیر کل بازرسی و نظارت بر کالا‌های اساسی وزارت جهاد کشاورزی، تاکید کرده که قیمت نرخ مصوب مرغ کیلویی ۶۳ هزار تومان تغییری نکرده، اما بررسی بازار نشان گویای اتفاق دیگری است. مرغ تنها در میادین میوه و تره‌بار شهرداری با نرخ مصوب در حال فروش است. آشفته شدن بازار مرغ در حالی است که مسئولان وعده آرامش در بازار کالای اساسی تا پایان ماه رمضان را داده بودند. همزمان مسئولان به‌جای بررسی قیمت کف بازار، قیمت میادین میوه و تره‌بار شهرداری را ملاک گفته‌های خود عنوان می‌کنند و زیر بار افزایش قیمت در سطح بازار نیز نمی‌روند. این در حالی است که اختلاف قیمت در میادین تا سطح بازار بسیار زیاد است و نیاز درصدی کمی از مردم از طریق میادین میوه و تره‌بار تامین می‌شود؛ چراکه درصد قابل توجهی از مردم دسترسی مناسبی به این میادین ندارند. در این آشفته بازار بی‌وزیری، تولیدکنندگان از نرسیدن نهاده‌ها دامی گلایه می‌کنند.

تامین ارز نشد، نهاده‌ها در گمرک ماندند

شاهی، یکی از تولیدکنندگان مرغ گوشتی در این باره به روزنامه سازندگی می‌گوید: به تولیدکنندگان نهاده‌های دامی نرسیده است. البته واردت‌کنندگان، نهاده وارد کرده‌اند، اما به دلیل تامین نشدن ارز، آن‌ها نهاده‌ها را از گمرک خارج نمی‌کنند و در نتیجه نهاده در بازار کم شده است. او ادامه می‌دهد: وقتی نهاده در بازار کم باشد، مرغداران جوجه‌ریزی را متوقف یا کم می‌کنند و قاعدتاً وقتی بازار با کمبود روبه‌رو باشد، مرغ گران می‌شود. وزارت جهاد کشاورزی اگر می‌خواهد به ناگاه با یک ابرکمبود در این حوزه روبه‌رو نشود باید تامین ارز نهاده‌های دامی به‌عنوان منبع تولید مواد گوشتی را اولویت قرار بدهد. مگر تامین مرغ و گوشت مردم کم اهمیت است که به تامین ارز آن اولویت نمی‌دهند؟ بعد گوشت مرغ گران می‌شود، می‌گویند دلال کرد و مرغدار، وزارتخانه، اما نه نظارت می‌کند و نه حمایت. حالا که دیگر وزیر هم نداریم.

مرغ گران است، چون هزینه فرآیند تولید گران است،

 اما یکی از کارشناسان حوزه دام و طیور و استاد دانشگاه معتقد است، حتی به فرض ورود نهاده‌های دامی به مرغداری‌ها باز هم فرآیند تولید مرغ تا زمانی که به دست مصرف کننده برسد، گران تمام می‌شود و در نهایت مرغ گران سر سفره مردم می‌آید. صابری توضیح می‌دهد: برای پرورش یک مرغ نزدیک دو کیلو باید حداقل یک کیلو دانه صرف شود که می‌شود کیلویی ۳۸ هزار تومان، ۱۰ هزار تومان هم می‌شود هزینه کارگر، ۷ تومان می‌شود هزینه مکان و اجاره که تا اینجا قیمت به ۵۵ تومان می‌رسد. کسی که مرغ را پرورش داده به ازای هر مرغ ۵ هزار تومان برای خودش برمی‌دارد و بعد به کشتارگاه می‌برد که ۲۴ درصد افت می‌کند، چون پَر، سر و خون آن جدا می‌شود. کشتارگاه هزینه برمی‌دارد که روی قیمت کلی مرغ می‌آید، کسی که مرغ را از کشتارگاه جابه‌جا می‌کند و به شهر می‌رساند نیز هزینه برمی‌دارد و در نهایت وقتی به مرغداری هم می‌رسد، مرغدار مقداری گران می‌کند، اگر سهم هر کدام را حساب کنید، به‌طوری که میانگین بین ۱۰ تا ۵ هزار تومان اضافه کنند، مرغ زمانی که به دست مصرف‌کننده می‌رسد، قیمتش ۸۹ هزار تومان می‌شود، پس وقتی فرآیند گران است، قیمت مصرف‌کننده هم گران است. او توضیح می‌دهد: فضای پرورش دام و طیور کشور فضای کاملا رقابتی است. یک بازار خورده مالکی با ۲۰ هزار مرغدار که اگر مرغش را سر موقع عرضه نکند، خودش ضرر می‌کنند، در واقع به ازای هر روزی که مرغ در مرغداری بماند باید غذای بیشتری بدهد، مرغ موجود زنده است، سیمان و بلوک نیست که بشود آن را انبار کرد باید به‌محض تولید آن را عرضه کرد. پس مرغدار در گرانی مرغ اساساً اختیاری ندارد، چون فضا کاملا رقابتی است، هم عرضه‌کننده زیاد است و هم مصرف‌کننده، پس وقتی دولت تقصیر را گردن تولید‌کننده می‌اندازد باید از دولت یا آقای وزیر بخواهیم خودش بیاید مرغ تولید کند، اگر توانست با هزینه کمتر تولید کند و به دست مصرف‌کننده برساند، آن وقت کاسه کوزه‌ها را گردن تولیدکننده بیندازد. مشکل گرانی فرآیندهاست که مشکلات اقتصادی، فرآیند‌های ناقص و پراشکال و قیمت دلار بر آن تاثیر می‌گذارد. 

صف مرغ از صف انتخابات مجلس طولانی‌تر خواهد شد 

جلال محمودزاده عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه جوجه‌ریزی حدود ۶۰ درصد مرغداری‌ها انجام نمی‌شود، گفت: وقتی قیمت گوشت قرمز به ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان و قیمت ماهی به ۱۷۵ هزار تومان رسیده است پس مردم برای جبران پروتئین به سمت خرید مرغ می‌روند و کمبود مرغ هم علاوه‌بر فشار به معیشت مردم باعث ایجاد صف‌های طولانی در بعضی از شهر‌ها شده است. عده‌ای از مردم سوال می‌کنند که آیا صف مرغ طولانی‌تر خواهد بود یا صف انتخابات مجلس! به عقیده من صف مربع طولانی‌تر از صف انتخابات بعدی خواهد بود. این وضعیت، افتضاحی است که وزارت جهاد و صمت به بار آورده است.