هر آنچه از روتاویروس باید بدانیم

این روز‌ها نام ویروس جدیدی شنیده می‌شود که کودکان زیادی را درگیر کرده است. این ویروس که «روتاویروس» نام دارد یک ویروس بسیار مسری است و باعث اسهال در کودکان می‌شود. 

روتاویروس اصلی‌ترین عامل اسهال‌های ویروسی کودکان است و باتوجه به اینکه رعایت بهداشت، مانند شستن مرتب دست‌ها، مهم است، اما واکسیناسیون بهترین راه برای جلوگیری از عفونت روتاویروس است.

در روز‌های گذشته دوشنبه رئیس بیمارستان کودکان علی‌اصغر نسبت به طغیان روتاویروس در تهران و افزایش مراجعه کودکان مبتلا به این بیمارستان هشدار داده و گفته بود «اپیدمی روتاویروس» در حال آغاز است و این موضوع به اطلاع وزارت بهداشت رسیده است.

فرهاد چوبدار به ایسنا گفته بود که اگرچه اپیدمی روتاویروس قاعدتا در زمستان بیشتر دیده می‌شود، اما الان هم متاسفانه خودش را نشان داده و با طغیان و اپیدمی روتاویروس حداقل در شهر تهران مواجه هستیم.

رئیس بیمارستان کودکان علی‌اصغر (ع) توصیه کرده بود که خانواده‌ها برای درمان خوددرمانی نکرده و به پزشک مراجعه کنند.

چوبدار تاکید کرده که از دیدگاه طب اطفال، هر خانواده‌ای که توانایی دارد، به صورت آزاد این واکسن را برای کودکان تزریق کنند. واکسن ROTARIX دو دوز بوده و در دو و چهار ماهگی تزریق می‌شود.

به گفته رئیس بیمارستان کودکان علی‌اصغر، واکسیناسیون روتاویروس در ایران «روتین» نیست و خانواده‌هایی که توانایی دارند به صورت آزاد کودکان خود را واکسینه کنند.

«روتاویروس» ویروس جدیدی نیست

با این حال شهنام عرشی، سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره شیوع روتاویروس در تهران اظهار کرده که این بیماری هر سال با آغاز فصل اول سال با علایم گوارشی بروز پیدا می‌کند و موضوع جدیدی نیست.

راه‌های پیشگیری از روتاویروس

رئیس بیمارستان کودکان مفید تاکید کرده که شیوع این ویروس بیشتر در فصل پاییز و زمستان دیده می‌شود و در فصل بهار و تابستان نیز با موارد تک‌گیری این ویروس مواجه هستیم.

شمس‌الله نوری‌پور به تسنیم گفته، همه‌ساله در جهان و ایران شاهد شیوع این ویروس هستیم که راه انتقال این ویروس دهانی ـ مدفوعی است و اگر کودک یا شیرخوار دچار اسهال و دست‌های او آلوده شود می‌تواند ویروس را به دیگران منتقل کند. گاهی اوقات مادران هنگام تعویض پوشک کودک خود، دست‌های خود را به‌خوبی شست‌وشو نمی‌دهند که موجب انتقال ویروس می‌شود.

براساس اظهارات رئیس بیمارستان کودکان مفید، اگر کودکی دچار اسهال و استفراغ است باید سطوح و توالت ضدعفونی شوند و تا دو روز پس از قطع علائم، بهتر است کودک به مدرسه یا مهدکودک نرود تا کودکان دیگر دچار روتاویروس نشوند.

نوری‌پور درباره راه‌های پیشگیری از ابتلا به روتاویروس گفته، خانواده‌ها حتماً از آب بهداشتی و غذا‌های گرم برای کودکان استفاده کنند و از مصرف غذا‌های مانده بپرهیزند و بهداشت دست‌ها را رعایت کنند.

وضعیت واکسن روتاویروس در ایران

واکسن روتاویروس چندین سال قبل در دنیا ساخته شده و به گفته رئیس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت، در سال ۹۷ قرار بود با تصویب بودجه ۱۰۰ میلیون دلاری برای تولید دو واکسن پنوموکوک و روتاویروس تولید آن در ایران آغاز و این واکسن‌ها به برنامه واکسیناسیون کودکان اضافه شود.

براساس اظهارات سید محسن زهرایی، با وجود اعلام انیستیتوپاستور ایران برای تولید واکسن در خرداد ۱۴۰۰، اما تولید این واکسن عملیاتی نشد. 

واکسن روتاویروس تا پایان ۱۴۰۲ تولید می‌شود

معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره روتاویروس گفته که ما این ویروس را همه ساله در زمستان و بهار عمدتا در کودکان زیر ۵ سال داریم و چیز جدیدی نیست.

به گفته حسن فرشیدی، واکسن تولید داخل روتاویروس تا پایان سال تولید می‌شود که پس از تولید واکسن و تعریف آن در برنامه واکسیناسیون سراسری به مادران اعلام خواهد شد که در چه سنی فرزندان خود را برای دریافت واکسن به مراکز درمانی ببرند.

براساس توصیه سازمان جهانی بهداشت، همه کشور‌ها باید به نوزادان واکسن روتاویروس بدهند و برای این ویروس دو واکسن وجود دارد که بی‌خطر و مؤثر هستند و مطالعات نشان می‌دهد که سالانه هزاران کودک را از ابتلا به روتاویروس پیشگیری می‌کند. 

علائم روتاویروس چیست؟

روتاویروس دو روز قبل از ظاهر شدن علائم و تا ۱۰ روز پس از کاهش علائم در مدفوع فرد آلوده وجود دارد. ویروس از طریق تماس دست به دهان در طول این مدت پخش می‌شود، حتی اگر فرد مبتلا علائمی نداشته باشد.

عفونت روتاویروس معمولاً در عرض دو روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس شروع می‌شود. علائم اولیه تب و استفراغ و به دنبال آن سه تا هشت روز اسهال آبکی است. عفونت می‌تواند باعث درد شکم نیز شود.

علائم دیگر شامل از دست دادن اشتها و از دست دادن مایعات بدن است که می‌تواند برای نوزادان و کودکان خردسال خطرناک باشد.

علائم کم آبی بدن، کاهش ادرار، خشکی دهان و گلو، احساس سرگیجه هنگام ایستادن، گریه با اشک کم یا بدون اشک و احساس خواب آلودگی یا گیجی غیرمعمول است.

در بزرگسالان عفونت روتاویروس ممکن است فقط نشانه‌های خفیفی ایجاد کند یا اصلاً وجود نداشته باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی‌که کودک با اسهال بیش از ۲۴ ساعت، استفراغ مکرر، مدفوع سیاه یا قیری رنگ یا مدفوع حاوی خون یا چرک، تب ۳۸.۹ درجه سانتیگراد یا بالاتر، خسته، تحریک پذیر، دارای علائم یا نشانه‌های کم آبی بدن، از جمله خشکی دهان، گریه بدون اشک، ادرار کم یا بدون ادرار، خواب آلودگی غیر معمول، یا عدم پاسخگویی مواجه باشد باید به پزشک مراجعه کرد.

باتوجه به علائم مشابه روتاویروس با ویروس‌های دیگر بهتر است خانواده‌ها به محض مشاهده موارد بالا به پزشک مراجعه کنند و از خوددرمانی بپرهیزند.

منبع: اکوایران