واگذاریهای خودرو به برخی مجلسیها که شائبه رانتی بودن در آن مطرح است، یک روز تکذیب میشود، یک روز تایید.
حسین جلالی، نماینده رفسنجان و از طیف محافظهکاران مجلس، روایت جدیدی از شخص واسطه واگذاری خودروها دارد. او همچنین بهشدت از هیاترییسه بابت «عدم صداقت» انتقاد کرده و گفته «هیاترییسه و شخص رییس مجلس قطعا از این واگذاریها خبر داشته است.» البته او واگذاری خودروها در خرداد و مرداد ۱۴۰۱ را به کلی رد میکند و این واگذاریها را منحصر به تیر ۱۴۰۰ میداند.
در تحولی دیگر، ۹۷ نماینده به هیاترییسه مجلس نامه نوشتهاند و خواستار آن شدهاند تا «اسامی تمامی کسانی که خارج از ضوابط مجلس اقدام به دریافت خودرو» کردهاند، منتشر شود. آنها خبرهای مربوط به ماجرای واگذاریهای خاص خودرو را «فضاسازی رسانهای ناجوانمردانه علیه مجلس» دانستهاند. این درحالی است که علاوه بر احمد علیرضابیگی نماینده تبریز، حسن درویشیان رییس دفتر بازرسی ریاستجمهوری هم آن را تایید کرد؛ اما بعد از سه روز در گردشی ۱۸۰ درجهای سخنان خودش را تکذیب کرد.
در این شرایط، موضوع زمانی عجیبتر میشود که یک نماینده محافظهکار مجلس توزیع رانتی خودروها را تایید کرده و گفته «اسامی نمایندگانی که خودرو دریافت کردهاند دست خود هیاترییسه و هیات نظارت است. این خودرو که رانت است به نمایندگان داده شده است.» ابوالفضل ابوترابی، نماینده نجفآباد در مجلس به «عصر ایران» گفته که «در ابتدای دوره دنا پلاس دادند که اتفاقا من هم گرفتم که بعدا هم ۵۷ نفر علاوه بر دنا پلاس خودروهای شاسیبلند نیز گرفتند.» او از ابراهیم رییسی انتقاد کرده و گفته «سوال من از رییس جمهور این است که چطور میشود با دستمال کثیف شیشه را تمیز کرد. این آقای درویشیان نباید دیگر اینجا باشد وقتی خودش در زمان خودش در بازرسی کل کشور از این خودروها گرفته است باید برکنار میشد البته دستگاه قضایی هم تعدادی گرفته و دولت قبل هم گرفته است این موضوع قرار بوده خیلیها را درگیر کند.»
درویشیان در زمانی رییس سازمان بازرسی کل کشور بوده که ابراهیم رییسی ریاست قوه قضاییه را بر عهده داشته است. او ابعاد جدیدتری از این ماجرا را افشا کردهاست. جلالی در این گفتگو با «اعتماد» همچنین سعی میکند که این رانت اتفاق افتاده را به سوءاستفاده از جایگاه تقلیل دهد و میگوید اختلاس و فساد بزرگی رخ نداده است. در ادامه متن کامل این گفتگو را میخوانید.
در ادامه گفتگو با نماینده رفسنجان را میخوانید:
ماجرای واگذاری خودروها به نمایندگان هر روز در حال تایید و تکذیب است، روایت شما از این ماجرا چیست؟
یکی از خودروسازان ماشین را در بازار ۷۰۰ میلیون تومان میفروخته و به اینها هم همان ۷۰۰ میلیون تومان را فروخته است. فقط تفاوتی که دارد، این است که قسطی فروخته است. اینهم یک شرکت خصوصی بوده است.
منتها موردی که من میبینم، این است که از طریق روابط ناسالم اتفاق افتاده است. تفاوت آن هم با بازار حدود ۱۰۰ تومان بوده است و کسانی که این روابط را نداشتهاند، نتوانستهاند از این امتیاز استفاده کنند. بنابراین اشتباه این مساله در برقراری همین روابط است.
در این ماجرا درباره یک کارمند مجلس هم صحبت شده؛ نقش این کارمند چه بوده است؟
اشتباهی که صورت گرفته اینجاست؛ یک آقایی که راننده یکی از نمایندگان مجلس استان کرمان بوده، در یک نمایشگاهی به واسطه نماینده، به شرکت خودروساز معرفی میشود. این آقا هم، چون راننده بوده و در مجلس رفت و آمد داشته، با نمایندگان، دفاتر و معاون اجرایی آشنا میشود و از این روابط استفاده میکند. روابط ناسالمی شکل گرفت که من هم به آن معترضم، به مجلس پل زده میشود و با دوستانشان و افراد و ... میگوید ما ماشین داریم و میتوانیم به شما خودرو بدهیم. آنها هم میگویند ما نداریم و از این دست صحبتها؛ او هم میگوید خب من با مدیریت صحبت میکنم که قسطی شود. این خودروها را برخی کارمندان مجلس و برخی نمایندگان گرفتهاند. شنیدهام ۵۰ تا ۶۰ نفر از این خودروها گرفتهاند، اما برای تعداد مدرک معتبری ندارم. این افراد را برای بازدید به آن شرکت خودروسازی که میبردند، هدیهای که میخواستند به آنها بدهند، حواله یک خودروی قسطی بوده است.
اقساط چقدر بوده؟
از میزان اقساط خبر ندارم. اما وقتی یک خبر به درستی منتشر نمیشود، همه از آن آسیب میبینند. تاریخ واگذاری خودروها به این جمع، تیرماه ۱۴۰۰ بوده است. رییسی مرداد تنفیذ شده و شهریور هم سکان را در دست گرفته است.
پس ماجرای واگذاریها در خرداد و مرداد ۱۴۰۱ چه بوده؟
معلوم میشود که طرح این موضوع که متاسفانه از خود مجلس بود، برای حذف وزیر با یک خبر دروغ بود و این ضربه را به صنعت کشور وارد کردند. خب استیضاح روش دارد؛ روش این نبود که جعل خبر کنند.
معتقدید که فاطمیامین بابت این موضوع برکنار شد؟
بله قطعا؛ ایشان از وزرای کارآمد کابینه بود و زحمات زیادی کشیده بود.
اما مواردی که آقای علیرضابیگی گفته به مرداد و خرداد ۱۴۰۱ مربوط میشود
من تاریخها را از آقای نیکزاد گرفتهام و تیر ماه ۱۴۰۰ بوده است. اما ببینید، فساد و اختلاس بزرگی که در آن یک مالی بالا کشیده شده باشد که بخواهیم از حلقوم آنها بیرون بکشیم، نبوده است. آنها پول خودشان را دادهاند و ماشین خریدهاند. برخی از اینها نقدی و مانند مردم خریدهاند.
اما آنها بدون نوبت و نامنویسی خریدند و نوعی رانت بوده است
خیر؛ آن زمان نوبت وجود نداشته است. در آن زمان این خودروها به روز بوده و مردم هم همین قیمت و بهصورت نقدی ۷۰۰ میلیون تومان میخریدند. خیلی هم بازاری نداشت و میگفتند نفعی هم نداشته است.
باز هم میپرسم؛ نامههایی که آقای علیرضابیگی منتشر کرده، مربوط به تابستان پارسال میشود
آقای علیرضابیگی از وزیر صمت ناراحت بود و میخواست ایشان را حذف کنند که حذف هم کردند و الان پشیمان هستند و دیگر فایدهای ندارد.
یعنی شما میگویید سال ۱۴۰۱ هیچ واگذاری صورت نگرفته است؟
خیر؛ سال ۱۴۰۱ هیچ اتفاقی نیفتاده است و هرچه بوده تا تیر ۱۴۰۰ بوده است.
هیاترییسه مجلس در جریان این موضوع بود؟
اتفاقا مشکل اساسی، هیاترییسه است. آقای رییس صادقانه صحبت نکرد و باید صادقانه توضیح میداد. این خودروها بدون اجازه رییس که نمیتوانستند وارد مجلس شوند. حتما باید معرفینامه از رییس مجلس داشته باشند؛ رییس مجلس موافقت کرده که معاونت اجرایی این اقدام را انجام دهد. یک نمایشگاهی گذاشتهاند و قطعا رییس از این قضیه خبردار شده است.
یعنی آقای قالیباف از این موضوعات خبر داشته است؟
رییس از این مسائل باخبر بوده؛ قطعا جناب رییس با واگذاری خودروها به این سبک موافقت کرده است؛ مگر میشود که در مجلس، زیرمجموعه رییس چنین کاری انجام دهد و رییس خبر نداشته باشد؟ اگر آقای قالیباف بگوید من از این موضوع خبر نداشتم، فاجعه است که در زیرمجموعهاش چنین حرکتی صورت گرفته، اما خبر نداشته است؛ لذا قطعا خبر داشته و موافقت هم کرده است. حالا، اما مثلا موافقت کلی میکنند که معاونت اجرایی مجاز است جهت خدمات رفاهی به نیروهای مجلس و کارمندان و نمایندگان مجلس، اقداماتی داشته باشد. اینها فکر میکردند اینکه یک ماشین قسطی در اختیار برخی نمایندگان گذاشته شود، یک خدمت است. مساله اینجا، این است که هیاترییسه به خصوص رییس مجلس باید روز قبل از استیضاح وزیر صمت، موضوع خودروها را صادقانه به مردم توضیح میداد.
به نظر شما رییس مجلس شفافیت را اعمال نکرده است؟
مشکل همینجاست؛ باید شفاف به مردم میگفت که خودروهای مذکور اینهاست؛ ما معرفی کردیم و بهصورت قسطی هم بوده است. ۶۰-۵۰ نفر رفتند و گرفتند و به بقیه هم ندادیم و اینکه به چه کسانی دادهایم. اما این موضوع لاپوشانی و به وسیله آن، یک آتوی سیاسی درست شد تا یک وزیر حذف و به این مساله دامن زده شود؛ حالا که وزیر رفت، میخواهند موضوع را جمع کنند، اما نمیتوانند.
اما نهاد ریاستجمهوری هم وارد این ماجرا شده و تایید کرده است
آقای درویشیان تکذیب کرد. اما باید با مردم صادق باشیم و یک بخش از شفافیت، همینجاست. دیروز ۲۰ مرتبه تلویزیون خبر رییس مجلس را که گفته پیگیر هستیم، پخش کرده است. خب بگویید چه اتفاقی افتاده است. صادقانه بگویید این تعداد خودرو بوده، اما اسامی را نداریم.
چطور ممکن است اسامی را نداشته باشند؟
اسامی به آن صورت نیست، چون هر کسی حواله را که گرفته، آن حواله را مثلا به همسایهای، برادری یا هر شخصی داده یا فروخته و به نام شخص دیگری خورده است.
اما اگر بخواهند که میتوانند اسامی را پیدا کنند
بله نمیخواهم مخالفت کنم؛ اگر بخواهند میشود. اما منظور اینکه فساد آنچنانی رخ نداده است و تنها سوءاستفاده از جایگاه و روابط ناسالم را قبول دارد. دیگر اینکه شفافیت رفتار نمایندگان و رییس خوب نبود و ایشان صادقانه صحبت نکرد. هیات نظارت بر رفتار نمایندگان، درست و صادقانه توضیح نداد و آقای بیگی از بابت اینکه هدف، وسیله را توجیه میکند، دلسوزانه این مساله را مطرح نکرد و دنبال اهداف سیاسی خودش بوده است، چون هیچکدام از اینها دلسوز مردم و نظام نبودهاند، مدام این مساله را پیچیدهتر و مشکلدارتر میکنند. مثلا در جریان هواپیمای اوکراینی، وقتی آن حادثه پیش آمد، یک ساعت بعدش جمهوری اسلامی صادقانه گفت که اشتباه از جانب خودمان بوده است و اشتباه از نیروهای نظامی خودمان بوده است؛ صادقانه به مردم گفتند.
اما سه روز بعد از حادثه این موضوع گفته شد
به هر حال مردم هم وقتی دیدند که مسوولانشان صادقانه توضیح میدهند، پذیرفتند. اما هیچوقت نیامدیم دروغ بگوییم که مثلا نقص فنی بود و اینها؛ میشد این کارها را هم کرد؛ اما صادقانه گفته شد.
ولی تا سه روز میگفتند نقص فنی بوده است
بله پس از اینکه بررسی کردند و دیدند مشکل از ناحیه خودمان بوده، اعلام کردیم؛ تازه در آن شرایط؛ لذا باید واقعیت را به مردم بگوییم. باز هم معتقدم تخلف بزرگی صورت نگرفته و فقط سوءاستفاده از جایگاه بوده است.
اما در این شرایط بازار خودرو و اینکه مردم به لحاظ اقتصادی گرفتار هستند، این موضوع اهمیت بیشتری پیدا میکند. بالاخره این موضوع یک رانت بوده است
خبرسازیها و رسانهها هستند که این کار را میکنند. وگرنه هزاران نفر در بنگاهها و نمایشگاهها ماشین میخرند و میفروشند؛ پولش را داده ماشینها خریده است. اشکال کار قسطی خریدن است؛ اما بله؛ مردم مشکلات اقتصادی دارند و میگویند یک نماینده چگونه توانسته یک ماشین ۷۰۰ میلیونی را قسطی بخرد. این سوالات ممکن است باشد. کمک کنید که صادقانه به مردم اطلاعرسانی شود. اگر بخواهیم موجسواری سیاسی کنیم، به نفع خودمان، کشور، قوای سهگانه نیست. اگر یک فساد و اختلاس بزرگی صورت گرفته بود باید رسوا میشدند، اما در این حد نبوده و رسانهها خیلی بزرگتر از آنچه بود، به این موضوع پرداختند.
ولی رسانههای دولت و مجلس بودند که علیه یکدیگر مطلب منتشر میکردند
بله؛ به خاطر اینکه صادقانه صحبت نشد، این کارها انجام شد.
اما مثلا خبرگزاری مجلس با نمایندگان گفتگو میکرد و آنها میگفتند که نهاد ریاستجمهوری و سازمان بازرسی در زمان درویشیان هم گرفته است
وقتی هدف وسیله را توجیه میکند، چوبش را هم میخورند. وقتی آمدند یک وزیری را با دروغ انداختند، آنهایی که این کار را کردند، باید چوبش را بخورند.
فکر میکنید جریان سیاسی خاصی پشت این ماجرا بوده است؟
کشف این مورد با دستگاههای نظارتی و اطلاعاتی است، اما من قطعا دست مافیا را در این مباحث صنایع، معادن و خودرو میبینم. مشکلات داشت حل میشد و به سمت روزآمدسازی واگذاری خودرو میرفت. با واردات خودروهای دست دوم و صد هزار خودروی صفر کیلومتر و تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو در سال، در پایان سال میشد که عرضه و تقاضا برابر شوند و التهاب بازار خودرو در جامعه کاهش یابد. این مسائل داشت حل میشد. فاطمی امین فسادستیز بود و در بحث معادن ثابت کرد. البته هر انسانی نقاط ضعفی دارند، اما خیرالموجودین بود. اینها اصرار داشتند که بازرگانی تفکیک شود، فلان معدن واگذار شود و ... افرادی مدام به نمایندگان شهرشان مراجعه میکردند و نمایندگان هم میخواستند خواسته این سرمایهگذاران را برآورده کنند و وزیر هم میدید که این کار درست نیست.
یعنی برخی نمایندهها واسطه افراد سرمایهدار میشدند؟
ما شاید ۴۰ هزار معدن داریم که بهصورت نهفته خوابیدهاند؛ همه منتظر هستند و امضای طلایی را گرفتهاند و میخواستند به افرادی بدهند و با سودآوری آنها یک شبهسرمایهدار شوند. اما وزیر گفت همه معادن لغو امتیاز شود و به صاحبان اصلیشان بازگردند و مدیریت شوند. خب اینها معلوم است که تنش دارد؛ آن افراد را ناراحت میکرد. کسی که ۱۰ سال است روی یک معدن دست گذاشته است و نمیخواهد آن را به تولید برساند. در شرایطی که ما نیاز به اشتغال و تولید و فرآوری داریم. اینها عصبانی بودند و دنبال این بودند که یک جایی انتقامشان را بگیرند. متاسفانه رسانهها هم به این کار کمک کردند و این وسط صنعت کشور ضرر کرد.
ببینید، بر سر هیچ، چه سرمایهگذاری و خبرسازیهایی میکنند و چقدر آسیب میزنند؛ اگر مساله مهمی بود، آدم ناراحت نمیشود.
اما در این چند روز، خبرگزاریهای دولت و مجلس در حال زد و خورد رسانهای بودند. مثلا خبرگزاری مجلس زیرنظر هیاترییسه است و خط خبری اش با آنها هماهنگ است
اینها یک اشتباهی کردند و میخواهند آن را رفو کنند، اما نمیتوانند دیگر جمعش کنند. اشتباه را با اشتباه نمیشود حل کرد.