گران‌فروشی را چگونه اطلاع دهیم؟
از ابتدای مهر سال گذشته تا ۱۷ اسفندماه، ۳۸۰۶ بازرسی از اصناف سطح استان انجام شد و ۱۱۵ مورد تخلف به تعزیرات معرفی و تشکیل پرونده شده است.
مطابق اعلام مسئولان اتاق اصناف عدم درج قیمت بیشترین تخلف اصناف را شامل می‌شود، گران‌فروشی، کم‌فروشی و تقلب نیز از جمله موارد تخلفات است که توسط هیئت بازرسی در این مدت به ثبت رسید.
گشت‌های مشترک به شکل تصادفی از اصناف بازرسی و مواردی همچون گران‌فروشی، کم‌فروشی، نداشتن جواز کسب و عدم درج قیمت را رصد می‌کنند و مواردی همچون نداشتن قیمت مشمول ۱۰ میلیون تومان جریمه و معرفی به تعزیرات می‌شود.
البته اجاره بالای واحدهای تجاری سبب افزایش تورم و تخلف می‌شود، برای واحدهای مسکونی اجازه افزایش سالانه ۲۰ درصد اجاره‌بها داده شده اما به گفته مسئولان اتاق اصناف استان زنجان، در مورد واحدهای تجاری دستورالعملی نداریم و این موضوع کنترل بازار را دچار چالش کرده است.
برای اولین‌بار در سال ۱۳۹۹ ستاد ملی مقابله با کرونا در خصوص تمدید قراردادهای اجاره در شرایط کرونایی مصوبه‌ای تصویب کرد با این محتوا و هدف که برای کاهش جابه‌جایی خانواده‌ها و پیشگیری از شیوع بیماری کرونا موجران ملزم به تمدید قراردادهای اجاره مسکن شدند و همچنین برای افزایش نرخ اجاره بها نیز سقف در نظر گرفته شد و مثلاً در کلان شهرهایی چون تهران موجران فقط مجاز به افزایش نرخ ۲۵ درصدی اجاره بها بودند.
هر چند در سال ۱۴۰۱ اوضاع شیوع کرونا به مانند سال‌های قبل نبود و واکسیناسیون سراسری اوضاع را بهبود می‌بخشید اما سران قوای کشور با رعایت مصالحی مصوبه سال‌های قبل خود را تکرار کرد.
گران فروشان زیر ذره بین مراجع قانونی
برای جلوگیری از افزایش هیجانی قیمت کالاها لازم است شهروندان با نهادهای حمایت‌کننده از حقوق مصرف‌کنندگان در حوزه‌های مختلف آشنا باشند تا در صورت لزوم، بدون اتلاف وقت و هزینه، بتوانند برای مطالبه حقوق خود اقدام کنند.
گران‌فروشی عبارت است از عرضه کالا و خدمات به بهایی بیشتر از قیمت‌های تعیین شده به طور قطعی، توسط مراجع قانونی و رسمی. بر طبق همین ماده و ماده ۵۷ قانون نظام صنفی، قانون‌گذار، گران‌فروشی را جرم تلقی کرده ولی مصادیق آن را صرفا شامل فروش کالا نمی‌داند، بلکه گران‌فروشی در ارائه خدمات را هم مصداق گران‌فروشی ذکر کرده است.
مطابق ماده ۵۷ قانون نظام صنفی، برای گران‌فروشان در ۵ مرتبه مجازات در نظر گرفته شده است که علاوه بر جبران خسارت وارده به خریدار یا مصرف‌کننده، گران‌فروش به مجازات‌های مقرر شده در مرتبه اول، جریمه به دو برابر مبلغ گران فروشی، درمرتبه دوم جریمه به ۴ برابر مبلغ گران‌فروش در مرتبه سوم به ۶ برابر مبلغ گران‌فروشی جریمه می‌شود و علاوه بر پرداخت جریمه، پارچه یا تابلو به سر در محل کسب به عنوان متخلف صنفی به مدت دو هفته نصب می‌شود، در مرتبه چهارم، به هشت برابر مبلغ گران‌فروشی جریمه می‌شود و پارچه یا تابلو بر سر در محل کسب به عنوان متخلف صنفی به مدت یک ماه نصب می‌شود.
در مرتبه پنجم و مراتب بعدی به ۱۰برابر مبلغ گران فروشی جریمه می‌شود و پارچه یا تابلو بر سر در محل کسب به عنوان متخلف صنفی به مدت دو ماه نصب می‌شود و به مدت ۶ ماه، پروانه کسب متخلف معلق و محل کسب نیز پلمب می‌شود.
گران‌فروشی را چگونه اطلاع دهیم؟
دو شیوه اصلی برای ثبت شکایت در سامانه ۱۳۵ سازمان تعزیرات حکومتی وجود دارد. ابتدا تماس تلفنی با شماره ۱۳۵ است. اما بهترین و مطمئن‌ترین راه، ثبت شکوائیه در سایت سازمان تعزیرات حکومتی است. به جز شکایت اشخاص و نهادها در زمینه اعلام گران‌فروشی، سازمان تعزیرات نیز بر اساس گزارش سازمان‌های بازرگانی، اتحادیه‌های صنفی و واحدهای بازرسی، انجمن‌های حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان، گزارش‌های سازمان بازرسی کل کشور و سایر مراجع قضایی، دولتی و نظامی، وارد عمل شده و با متخلف برخورد قانونی را به عمل خواهد آورد. مطابق اعلام سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان شهروندان می‌توانند گران‌فروشی، کم‌فروشی، تقلب، احتکار، عدم درج قیمت و ... را به سامانه یا سرشماره ۱۲۴ اطلاع دهند.
