حذف میراث فرهنگی از عنوان برنامه هفتم توسعه
نشست تخصصی میراث فرهنگی و حقوق، چالش‌ها و راهکارها در سالن اجتماعات کمیسیون ملی یونسکو برگزار شد.
در این نشست مرتضی شکوهی مدیر طرح و برنامه صندوق حفظ، احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی گفت: لایحه برنامه هفتم توسعه نوشته شده و وزارت میراث فرهنگی پیشنهادات خود را در این زمینه مطرح کرده است اما بررسی این برنامه نشان می‌دهد در این برنامه و در فصل شانزدهم اگرچه درباره صنایع دستی و گردشگری توضیحاتی داده شده ولی میراث فرهنگی از عنوان آن حذف شده است. نمی دانم چرا این اتفاق افتاده اما آیا خلاء قانونی داشته ایم؟
وی گفت: امروز حوزه میراث فرهنگی از افراد دغدغه مند خالی شده است. میراث فرهنگی می‌تواند مبنای توسعه کشور باشد ولی ما با یک مسئله دیگر هم مواجه هستیم و آن دخالت نمایندگان است. به عنوان مثال اکنون برخی افراد اصرار دارند جاده کشی تا بالای کوه خواجه در استان سیستان و بلوچستان ادامه داشته باشد و یا افراد دیگری در شهر شوش بر سر لوله کشی گاز اصرار داشتند حتی مخالفت مدیران میراث فرهنگی موجب تغییر آنها در سال‌های اخیر شده است.
شکوهی ادامه داد: به روز نبودن قوانین میراث فرهنگی یکی از مشکلات ما است. ما نگران هستیم که اگر قوانین را به مجلس ببریم چه چیزی از آن بیرون می‌آید. ترجیح می‌دهیم قوانین به مجلس نرود. اگر می‌خواهیم قوانین خوبی نوشته شود باید در حوزه بخش خصوصی و نهادهای مدنی بررسی شود. تا زمانی که این قوانین توسط نهادهای دولتی نوشته شود با ملاحظات دولتی همراه خواهد بود.
این کارشناس حقوقی ادامه داد: در برنامه هفتم توسعه آنقدر در حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ضعف وجود دارد که مطمئن هستم این کار برآمده از یک کار کارشناسی نیست. در تعریف گردشگری تنها به دو، سه نوع گردشگری اشاره شده است. حتی در حوزه فهرست آثار جهانی به یکی دو کنوانسیون اشاره شده است. فضای مجازی به عنوان یکی از مسائل روز اصلاً در لایحه وظایف و اختیارات میراث فرهنگی آورده نشده است.
وی گفت: بحث تعیین نفایس به عنوان یک کار تخصصی به شورای عالی میراث فرهنگی واگذار شده است. این در حالی است که اعضای این شورا افراد غیر متخصص در این حوزه هستند و از ارگان‌هایی مانند صدا و سیما در آن عضو شده اند.
شکوفی تصریح کرد: ما قوانین خوبی در حوزه میراث فرهنگی داریم که تصویب شده اما نمی دانم چرا این حجم از قوانین در کشور اجرا نمی‌شود.
وی گفت: در اجرای قوانین، معیارهایی مانند زمان بندی و یا منابع بودجه مورد نیاز است. اما به خیلی از این معیارها توجه نشده است. حتی برخی از احکام در بودجه سنواتی ما به ازایی ندارند.
وی خاطرنشان کرد: قانون حمایت از بافت‌های تاریخی در سال ۹۸ تصویب شد ولی ما الان می‌بینیم در هر گوشه از بافت‌های تاریخی شهرهایمان یک بخشی تخریب شده است. حتی نظام فنی اجرایی مختص به میراث فرهنگی می‌توانست کمک زیادی به این حوزه کند اما در این باره هم هیچ اتفاقی نیفتاده است
