نماینده اتحادیه اروپا در سازمانهای بینالمللی در وین در بیانیهای درباره نظارت و راستیآزمایی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در نشست شورای حکام آژانس که در وبگاه هیات اتحادیه اروپا در وین منتشر شده است، گفت: اتحادیه اروپا به عنوان یک اولویت مهم امنیتی از نظر دیپلماتیک و سیاسی روی ازسرگیری اجرای محدودیتهای ضروری برنامه هستهای ایران سرمایهگذاری میکند تا اطمینان حاصل شود که ایران به یک سلاح اتمی دست پیدا نمییابد. خطر اشاعه تسلیحات هستهای در منطقه در نتیجه پیشرفت هستهای ایران افزایش یافته است.
تکرار ادعای وجود اهداف نظامی در برنامه هستهای ایران در حالی مطرح میشود که مقامات ایران تاکید کردهاند تولید و بهکارگیری تسلیحات اتمی جایی در دکترین دفاعی ایران ندارد و برنامه هستهای ایران علیرغم پیشرفتهایی که داشته است، صرفا اهدافی صلحآمیز را دنبال میکند.
نماینده اتحادیه اروپا در ادامه این بیانیه درباره اجرای توافق هستهای(برجام) گفت: اتحادیه اروپا نسبت به برجام متعهد است. ما متاسفیم که ایران تصمیمات لازم را نگرفته و اقدامات لازم را انجام نداده است. در عوض، به توسعه چشمگیر برنامه هستهای خود ادامه میدهد. این با حمایت سیاسی کشورهای عضو اادهی اروپا و تلاشهای متمرکز غرب برای ازسرگیری اجرای کامل برجام مغایرت دارد. اتحادیه اروپا از تمامی کشورها میخواهد که از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت حمایت کنند.
در ادامه این بیانیه آمده است: مایلیم تاکید کنیم که برجام موضوعی از تعهدات قانونی الزامآور ایران ذیل انپیتی است که برای اجرای مقررات جهانی عدم اشاعه تسلیحات هستهای اهمیت دارند.
نماینده اتحادیه اروپا در ادامه گفت: اتحادیه اروپا عمیقا نگران گزارشهای متوالی آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که مستندات توسعه نگرانکننده برنامه هستهای ایران را ارائه میکند. ایران تا اندازه زیادی از تعهدات برجامی خود فاصله گرفته است، به ویژه در زمینه توسعه ظرفیت غنیسازی هستهای و تولید اورانیوم با خلوص بالا. اقدامات ایران که هیچ توجیه غیرنظامی باورپذیری در (چارچوب) برنامه هستهای اعلام شده آن ندارد، در بردارنده خطراتی جدی در زمینه اشاعه تسلیحات اتمی است.
در این بیانیه، همچنین با ابراز نگرانی از ظرفیت بالای غنیسازی اورانیوم در ایران، غنیسازی در سطح بالا و کیفیت بازرسی آژانس در ایران، مطرح شد: ما قویا از ایران میخواهیم رویه نگرانکننده هستهای خود را تغییر دهد، بدون تاخیر بیشتر به اجرای تعهدات سیاسی خود در زمینه عدم اشاعه تسلیحات هستهای بازگردد و اجرای اقدامات نظارتی و راستیآزمایی مربوط به برجام و پروتکل الحاقی آن را ازسر بگیرد.
ابراز نگرانی اتحادیه اروپا درباره اجرای تعهدات ایران ذیل برجام و تعهدات پادمانی آن در حالی مطرح میشود که ایران تنها با خروج آمریکا از توافق هستهای متحمل شدن تحریمهای یکجانبه این کشور، همچنین بدعهدی شرکای اروپایی برجام در عمل به تعهداتشان در عادیسازی روابط اقتصادی با ایران و کاهش تاثیر این تحریمها، اعلام کرد که در چند گام تعیین شده و در چارچوب اختیارات برجامی، در قبال بدعهدی طرفین توافق، فعالیتهای هستهای خود را از سر میگیرد. اگرچه مقامات ایران اعلام کردهاند در صورتی که غرب اراده سیاسی لازم را برای رسیدن به توافقی «خوب» در مذاکرات وین و لغو تمامی تحریمها نشان دهد، آماده بازگشت دوجانبه به اجرای کامل توافق هستهای است که در نتیجه آن، برنامه هستهای ایران محدود خواهد شد.
ایران تنها پس از اقدام ضد ایرانی آمریکا و تروئیکای اروپا(فرانسه، انگلیس و آلمان) در نشستهای پیشین شورای حکام و صدور قطعنامهای سرزنشی درباره همکاریهای ایران و آژانس، اعلام کرد که طی اقدامی تقابلی، حدود ۲۷ دوربین نظارتی آژانس را در چارچوب برجام، خاموش میکند.
کشورهای اروپایی و آمریکا هر زمان تصمیم به تشدید فضا گرفتند، جز پاسخی سختتر از سوی ایران دریافت نکردهاند. از جمله این پاسخها، تصمیم ایران برای غنیسازی ۶۰ درصد در فردو در واکنش به قطعنامه سه کشور اروپایی و آمریکا در آبان ماه ۱۴۰۱ بود.
بر اساس گزارش جدید آژانس، ایران اجازه داده است که تعدادی از دوربینهای جمعآوری شده بعد از صدور قطعنامه در آژانس دوباره نصب شوند.
تقریبا یک سوم از دوربینهای جمعآوری شده در این مرحله دوباره نصب شدهاند نه همه آنها و صرفا بنا بر نظر ایران در سایت اصفهان، آن هم بدون اینکه آژانس به آنها دسترسی داشته باشد. این دوربینها آفلاین هستند و مموری کارت آنها نزد ایران به صورت پلمپ شده نگهداری میشود تا وقتی که برجام دوباره اجرا شود و در آن صورت اطلاعات آنها می تواند در اختیار آژانس قرار گیرد اما این اقدام ایران میتواند بخشی از آنچه مدیرکل آژانس اخیرا از آن به عنوان «خلاء اطلاعاتی» درباره فعالیتهای ایران نام میبرد را پر کند.
علاوه بر این، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جریان برگزاری دور جدید نشستهای شورای حکام اعلام کرد که پیشرفتهای خوبی در زمینه رسیدگی به فعالیت تاسیسات هستهای ایران حاصل شده است.