۳ خبر از مجمع تشخیص مصلحت
در ابتدای این جلسه محمدباقر ذوالقدر یادآور شد: در دو جلسه گذشته هیأت عالی نظارت مجمع، از میان ۱۲ ایراد کمیسیون نظارت دبیرخانه، به چهار مورد به عنوان مغایرت یا ابهام رای داده‌اند و بقیه موارد مغایر شناخته نشد.
در ادامه، گزارش کمیسیون نظارت دبیرخانه مجمع در خصوص مغایرت‌های ماده ۵۳ مصوبه مجلس با سیاست‌های کلی ارائه شد.
این ماده انتخابات تناسبی را برای حوزه انتخابیه تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات و پردیس تجویز کرده است. کمیسیون نظارت دبیرخانه مجمع آن را مغایر با بند‌های ۱، ۲ و ۱۰ سیاست‌های کلی انتخابات، مبنی‌بر «تعیین حوزه‌های انتخاباتی... به گونه‌ای که حداکثر عدالت انتخاباتی و همچنین شناخت مردم از نامزد‌ها فراهم گردد»، «برگزاری انتخابات مجلس به‌صورت دو مرحله‌ای» و «ارتقاء شایسته‌گزینی» دانسته بود.
بعد از آن آصفری، نایب رئیس کمیسیون امور داخلی و شورا‌های مجلس شورای اسلامی، بیان کرد که نظام تناسبی در ۷۵ کشور دنیا اجرا و به افزایش مشارکت و شناخت مردم از نامزد‌ها منجر شده است.
ایرج قادری، نماینده مردم شیراز در مجلس نیز در حمایت از مصوبه مجلس در خصوص انتخابات تناسبی توضیحاتی ارائه کرد.
در ادامه احمد وحیدی، وزیر کشور، ایرادات کمیسیون نظارت دبیرخانه مجمع را وارد دانست و گفت: وزارت کشور از ابتدا، مخالفت خودش را با این ماده اعلام کرده است. مواردی که نوشته شده است، عملی نیست. قانون باید روشن و شفاف تنظیم شود تا قابلیت اجرایی داشته باشد.
مصطفی میرسلیم با تایید نظر کمیسیون و تاکید بر افزایش شناخت رای‌دهندگان، گفت: پیچیدگی‌های این طرح، ضد عدالت انتخاباتی است. منشا فهرست‌های انتخاباتی در این مصوبه نامعلوم است و با فهرست‌های بی‌شخصیت مواجه خواهیم شد. به‌جای این کار باید تهران را حوزه‌بندی کنند و انتخابات حوزه‌ای انجام شود.
علی لاریجانی نیز گفت: امکان تقسیم‌بندی تهران به ۳۰حوزه وجود ندارد. انتخابات لیستی و حزبی ضدیتی با امنیت ملی ندارد. روش حزبی انتخابات به نفع کشور است نه ادامه وضع موجود. بزرگان انقلاب همچون شهید بهشتی، معتقد به تشکل‌ها بودند و می‌فرمودند: اگر به تشکل‌ها بها ندهید، جریانات مافیایی قدرت می‌گیرند.
حجت‌الاسلام و المسلمین مجید انصاری نیز با اشاره به جدید بودن بحث انتخابات تناسبی، گفت: باید به آزمایشی بودن این شیوه در تهران برای یک دوره انتخاباتی تصریح کرد و اگر پذیرفته شد در شهر‌های بزرگ اجرایی کرد. فهرستی و حزبی کردن انتخابات ممکن است اشکالات تازه‌ای را ایجاد کند از جمله لیست‌های صنفی و ناقص.
حجت‌الاسلام و المسلمین مصباحی‌مقدم نیز با اشاره به این‌که شناخت از نامزد‌ها در شهر‌هایی مثل تهران، غیرمستقیم و از طریق احزاب و تشکل‌ها است، افزود: در سیاست‌های کلی انتخابات هم حرکت به سمت انتخابات حزبی تجویز شده است. انتخابات تناسبی یک گام به سوی حزبی کردن انتخابات است. البته ابهامات آن باید رفع شود.
آیت‌الله آملی لاریجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز با اشاره به لزوم رفع پیچیدگی‌ها برای رای‌دهندگان و مشخص شدن تاثیر رای آحاد مردم، گفت: این امر نیاز به فرهنگ‌سازی دارد. با اصلاح قانون انتخابات نمی‌توان احزاب قوی ساخت. در این طرح به فهرست‌ها، شخصیت حقوقی داده شده است. این‌که اگر فردی بیشتر رای بیاورد، چون در لیست نیست، انتخاب نشود، اشکال دارد. با این شیوه آزادی انتخاب‌کننده و انتخاب‌شونده محدود می‌شود و این با شایسته‌گزینی و عدالت مغایر است. افزایش میزان مشارکت با روش تناسبی ارتباطی ندارد.
محمدجواد ایروانی نیز با اشاره به مفاد بند یک سیاست‌های کلی انتخابات، گفت: شیوه تناسبی انتخابات با انتخاب از روی شناخت سازگار نیست. هفت سال از ابلاغ سیاست‌های کلی انتخابات گذشته و اصلاحات جزئی پذیرفتنی نیست. باید لایحه یا طرح جامع انتخاباتی ارائه می‌شد و ایرادات کمیسیون نظارت دبیرخانه مجمع وارد است.
پرویز داودی نیز با اشاره به تاکید بند ۹ سیاست‌های کلی انتخابات بر «شایسته‌گزینی» گفت: قوانین ما شناخت روی افراد را ملاک قرار داده نه افکار را. برای حزبی شدن انتخابات ابتدا باید تکلیف احزاب مشخص شود. همچنین بایستی به علل اصلی بالا بودن مشارکت مردم در انتخابات‌های گذشته توجه کنیم.
سعید جلیلی نیز با اشاره به سیاست‌های کلی قانونگذاری، گفت: باید شناسه و علت تخصصی هر قانون مشخص باشد. قوانین باید معطوف به نیاز‌های واقعی باشند، تاکنون ۱۱ دوره انتخابات با قانون فعلی برگزار شده و احزاب به تناسب رای آورده‌اند و این سیستم پاسخگو بوده است. نمی‌شود تغییر شکلی را جایگزین قانون جامع انتخابات کرد و این مصوبه، مغایر ثبات نسبی قوانین انتخابات است.
سیدمرتضی نبوی نیز گفت: ابتدا باید بر اساس الزامات تحقق سیاست‌های کلی، قانون جامع نوشته می‌شد. اگر در قوانین امتیازاتی برای احزاب قائل نشویم، نظام حزبی نهادینه نمی‌شود. سیستم تناسبی در دنیا تجربه شده و می‌شود، باید اشکالات و ضعف‌های این مصوبه را رفع کرد تا به دیکتاتوری اکثریت دچار نشویم.
عباسعلی کدخدایی نیز گفت: این‌که گفته می‌شود این قانون قابل اجرا نیست، نمی‌شود که پس از بحث‌های متعدد و جلسات طولانی در مجلس و مصوب شدن آن، دولت بگوید این مصوبه اجرایی نیست. ضمناً اصلاح قانون فعلی انتخابات، نیاز به دو سوم رای در مجلس ندارد.
اعضای هیأت عالی نظارت، پس از این مباحث، ماده ۵۳ مصوبه را مغایر «عدالت انتخاباتی» و نیز «نبود تبعیض» در سیاست‌های کلی نظام قانونگذاری دانستند. همچنین این ماده را مغایر بند ۱۰ سیاست‌های کلی انتخاباتی (شایسته‌گزینی) و بند ۱۵ این سیاست‌ها مبنی‌بر «حق انتخاب آزادانه» افراد دانستند.
حسب بند ۱۴ سیاست‌های کلی انتخابات، اصلاح قوانین انتخابات نیاز به رای دو سوم نمایندگان مجلس دارد، اعضای هیأت عالی نظارت بر اساس آمار‌های اعلامی آرای نمایندگان مجلس، این مصوبه را مغایر این بند از سیاست‌ها، دانستند و همچنین به وجود ابهامات در ماده ۵۳ و مغایرت با بند ۹ نظام قانونگذاری (شفافیت و عدم ابهام) رای دادند.
محسن رضایی: برنامه‌ریزی اقتصادی و بودجه کشور باید در مسیر چشم‌انداز توسعه باشد
همچنین در جلسه کمیسیون اقتصادی، اداری و بازرگانی مجمع تشخیص مصلحت نظام با هدف بررسی کلیات لایحه برنامه هفتم توسعه، گزارش کمیته اقتصادی این کمیسیون در خصوص اهداف کلان اقتصادی برنامه هفتم، چالش‌های موجود، فرصت‌ها و تهدیدات تاثیرگذار در اقتصاد ایران ارائه شد و در ادامه کاستی‌ها و نواقص این لایحه از قبیل «حجیم بودن متن لایحه»، «عدم انسجام»، «عدم توجه به اقتصاد غیردولتی» و «بهبود شرایط محیط کسب و کار» و کم‌توجهی به «چالش‌های اقتصادی ۱۰ ساله آینده ایران و جهان»، ارائه شد.
در این جلسه به آسیب‌شناسی دقیق از «علل تحقق اهداف مورد انتظار در برنامه‌های گذشته»، بررسی «اثرات تحولات و تغییرات شتابان تکنولوژیک جهانی بر اقتصاد ایران»، لزوم پایبندی به برنامه‌ریزی‌های آینده‌پژوهانه، جایگزینی اندیشه و تفکر نوین در روند اقتصاد کشور و عوامل تاثیرگذار بر پیشرفت آتی فناوری در جهان و رقابت قدرت‌های جهانی بر سر تصاحب اعصار جدید، اعم از عصر «هوشمندسازی»، عصر «مجاز»، عصر «سوخت‌های تجدیدپذیر» و «اقتصاد سبز»، «انقلاب ژنتیک»، «تکنوترونیک» و عصر «ترانس مدرنیسم» اشاره شد.
در ادامه، خلاصه‌ی گزارش مکتوب مرکز پژوهش‌های مجلس و گزارش سازمان برنامه و بودجه در این خصوص، ارائه شد.
محسن رضایی، با اشاره به تلاش دولت برای اخذ نظر و استفاده از تجربیات متخصصان اقتصادی در جمع‌آوری این لایحه، گفت: نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که برنامه‌ریزی‌های اقتصادی باید در جهت چشم‌انداز ترسیم شده کشور شکل بگیرند و از سوی دیگر بودجه کشور نیز باید در جهت تحقق این برنامه‌ها، تخصیص یابد که این روند در وضعیت کنونی رعایت نمی‌شود. از این‌رو در برنامه‌ریزی‌ها باید به یک نظم منطقی برسیم که خلاء آن احساس می‌شود. ضروری است نواقص این لایحه از بعد انطباق با سیاست‌های کلی که جزء وظایف هیأت عالی نظارت مجمع است، استخراج شود و نیز نظرات و پیشنهادات کمیسیون‌های اقتصادی، زیربنایی و تولیدی را که در چهارچوب وظایف مجمع نیست، ولی مفید و ارزشمند است به‌صورت مشاوره و مکتوب در اختیار کمیسیون اقتصادی مجلس قرار دهیم.
تاکید مجمع تشخیص مصلحت نظام بر تقویت التزام به آداب اسلامی در سیاستگذاری فرهنگی کشور
کمیسیون علمی، فرهنگی و اجتماعی مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز با هدف بررسی سیاست‌های کلی «فرهنگ و هنر» تشکیل جلسه داد.
در این جلسه پیش‌نویس ایده اولیه سیاست‌های کلی «فرهنگ و هنر»، پس از بازنگری در مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی، در قالب ۱۸ بند ارائه و بررسی آن آغاز شد.
در ابتدای این جلسه، آیت‌الله اراکی خواستار توجه بیشتر به تقویت روحیه ایمان، ترویج مبانی انقلاب و ضرورت تقویت روحیه التزام عملی به آداب اسلامی در همه اقشار جامعه و همچنین بررسی چالش‌های فرهنگی پیش رو در تهیه پیش‌نویس این سیاست‌ها شد.
در ادامه جلسه، اعضا با اشاره به ضرورت ارائه یک تعریف جامع و متقن از فرهنگ، اقناع‌سازی عمومی در تعیین روش‌های ترویج فرهنگ، تعیین سهم و نقش حاکمیت در امور فرهنگی، افزایش سهم مردم در آیین حکمرانی، تقویت بنیادهای مردم‌نهاد، خواستار ارائه تحلیل و جمع‌بندی دقیق از نهادهای فرهنگی ذی‌ربط شدند.
همچین اعضا بر اهمیت استفاده از پژوهش‌های صورت‌گرفته در حوزه‌های علمیه و تجربیات شورای عالی انقلاب فرهنگی، سازمان تبلیغات اسلامی و دیگر نهادهای متولی، بر ضرورت ترسیم وضع فرهنگی موجود به‌ویژه برای نسل‌های بعد از انقلاب، تاکید کردند.
تعیین محورهای کلان فرهنگ، هویت و تعلق داشتن نسل جوان به ارزش‌ها، اصلاح ساختارهای نظام فرهنگی، آسیب‌شناسی عملکرد ۴ دهه نهادهای فرهنگی، ورزشی و هنری از دیگر اولویت‌های مورد تاکید اعضا بود.
