موسسه انسانشناسی مکزیک از کشف یک شهر باستانی ناشناخته تمدن «مایا»ها در جنگلهای جنوب مکزیک خبر داد که احتمالاً بیش از هزار سال پیش مرکز مهمی بوده است.
به گفته موسسه انسانشناسی مکزیک (INAH)، این شهر ساختمانهای بزرگ هرمیشکل، ستونهای سنگی، سه میدان با ساختمانهای باشکوه و سازههای دیگری دارد که با الگوی دایرههای تقریبا متحدالمرکز کنار هم قرار گرفتهاند.
به گفته کارشناسان، این شهر که «اوکومتون» (Ocomtun) نام دارد و معنای آن در زبان مایایی «ستون سنگی» است، در بین سالهای ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ میلادی، مرکز مهمی برای منطقه دشت مرکزی این شبه جزیره بوده است.
این محوطه در شبه جزیره یوکاتان این کشور واقع شده است و در حین جستوجو در بخش وسیعی از جنگلی کشف شد که از لوکزامبورگ بزرگتر است. این جستوجو بین ماههای مارس و ژوئن با استفاده از فناوری نقشهبرداری لیزری هوایی (LiDAR) انجام شد.
تمدن مایا که بیشتر برای استفاده از تقویم پیشرفته شناخته میشود، جنوب شرقی مکزیک و بخشهایی از آمریکای جنوبی را دربرگرفته بود. قرنها قبل از ورود فاتحان اسپانیایی که لشکرکشیهایشان منجر به سقوط آخرین دژ مایاها در اواخر قرن هفدهم شد، افول این تمدن با فروپاشیهای گسترده سیاسی آغاز شده بود.
محوطه «اوکومتون»، دارای یک منطقه مرکزی واقع در زمینهای مرتفع است که با تالابهای وسیع احاطه شده است و چندین ساختار هرممانند تا ارتفاع ۱۵ متر را شامل میشود.
این شهر یک زمین توپ نیز داشت. بازیهای توپی پیشا-اسپانیایی، که در سراسر منطقه مایا رواج داشتند، به این صورت اجرا میشدند که برای مثال توپی به عنوان نمادی از خورشید بدون استفاده از دست از روی زمین از داخل یک حلقه سنگی کوچک عبور داده میشد.