جادهکشی، قاچاق چوب، آتشسوزی و تصرفات غیر قانونی در مناطق جنگلی و حافظت شده بارها موجب نگرانیهایی شده است و در این میان فعالان زیست محیط هر بار سعی در مخالفت و مقابله با این قبیل از آسیبها داشتهاند.
منطقه دشت ارژن ـ تنگ بوالحیات یکی از زیست کرههای حساس جنگلی و محیط زیست فارس است که در سالهای گذشته ایجاد جاده برگشت در این محور به عنوان مسیر ترانزیتی و خطر قطع درختان این منطقه چالش برانگیز بوده است.
در حالی سال گذشته محور برگشت شیراز ـ بوشهر در محدوددشت ارژن، تنگ بوالحیات به عنوان محور ترانزیتی به بهرهبرداری رسید و زیر بار ترافیک رفت که به گفته فعالان محیط زیست و مسئولان محیط زیست استان در این پروژه بنا بود تنها 600 درخت قطع شود و براین اساس مجوزهای زیست محیطی صادر شده بود که در نهایت 6 هزار درخت قطع شد.
هنوز زمان زیادی از این موضوع نگذشته که ایجاد دوربرگردان جدید در این محور و همچنین آسفالت جاده محلی در باغستان بوالحیات و در دل منطقه حفاظت شده دغدغهمندان این حوزه را از جهت تخریب بیشتر درختان این منطقه نگران کرده است.
با حضور معاون دادستان کوهچنار، معاون محیط زیست استان فارس و فعالان محیط زیست، یک بازدید میدانی از پروژه احداث جاده باغستان ابوالحیات انجام و ملاحظات مربوط به احداث این جاده و مسائل زیست محیطی آن مورد بررسی قرار گرفت.
در حاشیه این بازدید، عضو انجمن میراث زاگرس و فعال محیط زیست با اشاره به دغدغه در حوزه محیط زیستی به دلیل جاده محلی و دوربرگردان در منطقه محافظت شده ارژن تصریح کرد: این منطقه زیست کره استان است و این جادهکشی با هدف تعریض و آسفالت مسیر محلی در منطقه حفاظت شده است.
کیان یزدان پور با بیان اینکه پروژه آسفالت جاده خاکی تنها برای 20 خانوار است که به صورت فصلی و موقت در باغستانهای تنگ بوالحیات برای برداشت محصول رفت و آمد دارند، خاطرنشان کرد: این در حالی است که جاده قبلی دسترسی به این باغستانها با هزینههای زیاد و ایجاد پل تاسیس شده و همچنان مورد استفاده است.
به گفته وی ایجاد جاده دوم مسیر رفت و آمد روستاییان را طولانی میکند و تردد روستائیان تنگ بوالحیات از روستای کندهای است که تنها 700 متر آن در منطقه حفاظت شده است.
یزدانپور افزود: جاده جدید که مورد عملیات است به طول 8 کیلومتر است و برای دسترسی روستاییان به این مسیر از روستای تنگ بوالحیات 40 کیلومتر طول است چراکه روستاییان باید تا دوربرگردان دشت ارژن برای دسترسی به این مسیر مسافت طی کنند.
وی با اشاره به ایکه بزرگترین تخلفات چوب بری در این منطقه انجام میشود، ابراز کرد: با ایجاد مسیر آسفالت در این منطقه جدا از قطع درختان شاهد تخریب و قطع درختان، حمل و قاچاق چوب خواهیم بود.
این فعال محیط زیست درباره مجوز محیط زیست گفت: مجوز درحالی است که در آن قید شده است به شرط عدم تعریض جاده و عدم تخریب درخت باشد، اما با شروع کار خلاف این مجوز را شاهد هستیم.
یزدانپور با اشاره به اینکه در مسیر جاده ارژن-بوالحیات نیز دور برگردانی نیز دیده شده است که درحال حاضر در مراحل اولیه است، درباره این دور برگردان گفت: هنوز 10 متر از شروع این پروژه نگذشته است که با ورود ماشین آلات نزدیک به 10 درخت چندین ساله بلوط و بادام کوهی قطع شده و این نشان میدهد که ادامه این پروژه با قطع تعداد بالایی درخت همراه خواهد بود.
وی خاطرنشان کرد: حد فاصل تنگ بوالحیات و دشت ارژن دوربرگردان نیست که اقدام به دوربرگردان برای این مسیر از جاده قدیم و مسیر جدید است که این محور هم در منطقه حفاظت شده است.
فیروزی، جانشین دادستان کوه چناردر بازدید میدانی از منطقه دشت ارژن و دو پروژه ایجاد جاده محلی و دور برگردان جاده اصلی بیان کرد: با توجه به موقعیت خاص و جغرافیایی یکی از مناطق حساس از نظر محیط زیست و منابع طبیعی است وجاده ترانزیتی بین چند استان است وباید به گونهای عمل شود که همه جوانب در این پروژه دیده شود.
وی گفت: در بحث احداث جاده محلی در این منطقه درحالی مجوز محیط زیست صادر شده است که مشروط به حداقل تخریب بوده است.
فیروزی با بیان اینکه ایجاد مسیر برگشت جاده اصلی منوط به قطع 600 درخت بوده است، اما بیش از 3 هزار درخت قطع شده است، یادآور شد: دوربرگردانی که در جاده تعریف شده براساس استعلامها در نقشههای اولیه وجود نداشته ودر محاسبات اولیه در 10 متر پیشروی که داشته 10 درخت قطع شده و اگر این دوربرگردان 2 کیلومتری ایجاد شود بیش از 700 درخت قطع میشود.
وی خاطرنشان کرد: درحال حاضر با ورود سازمانهای مردم نهاد (ngo ها) و فعالان محیط زیست پروژه دوربرگردان متوقف شده است.
وی خاطرنشان کرد: اگر این جاده احداث شود 20 کیلومتر اختلاف با مسیر روستای کندهای دارد کما اینکه از مسیر روستای کندهای هر دو روستا میتوانند استفاده کنند.
فیروزی درباره این پروژه نیز گفت: درحال این پروژه نیز متوقف شده تا دوباره کارشناس آسیب و بدون قطع درخت و عدم تعریض این پروژه پیش رود میشود تا بهترین تصمیم گرفته شود.
وی یادآور شد: خدمترسانی به مردم باید با کمترین اسیب به عرصه محیط زیست انجام شود و هرجا این مورد نادیده گرفته شود ورود خواهیم کرد.
با آغاز پروژه دوربرگردان در 10 متر 10 درخت بریده شده
نبیاله مرادی معاون محیط زیستی فارس نیز گفت: مناقشه بین محیط زیستیها و فعالان این حوزه که نسبت به حفظ درخت، حقوق بین نسلی و... دغدغه دارند وجود دارد چنانچه با احداث جاده به صورت رفت وبرگشت هم مخالف بودند.
مرادی بیان کرد: در نهایت با ارزیابی زیست محیطی که از سازمان محیط زیست گرفته شد بنا شد جاده اصلی در مسیر برگشت احداث شود واگرچه قرار بود در این پروژه 600 درخت قطع شود که نزدیک به 6 هزار درخت قطع شده و این عدول از مجوز بود.
وی گفت: جاده که به بهرهبرداری رسید در حالی باید جبران اثرات تخریب میشد که در ادامه مسایل دیگری در این محور مانند دوربرگردان و.. در شیب تند و پوشش متراکم دیده شد.
مرادی با بیان اینکه در ابتدا جلوی کار گرفته شد، یادآور شد: اما در روزهای گذشته این پروژه آغاز شد و در شروع کار حدود 10 درخت با ورود ماشین آلات قطع شد.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر این پروژه متوقف شده تا ارزیابیهای زیست محیطی آن بار دیگر انجام شود.
معاون محیط زیست فارس همچنین درباره ایجاد جاده محلی برای دسترسی به باغستان تنگ بوالحیات گفت: در سنوات گذشته جاده خاکی بازگشایی شده بود و در روز اول با احداث جاده آسفالت در این منطقه مخالفت شد، اما بعد از آن فرماندار کوهچنار تومار 100 نفری از مردم محلی آوردند که هیچگونه تخریبی نخواهند داشت کما اینکه میدانستیم عدم تخریب غیر ممکن است.
مرادی افزود: درعین حال عدم تعریض جاده و عدم قطع درخت و ... از شرایط آسفالت این جاده محلی بود لذا مجوزی مشروط به این مواد که درخت کنی و بوته کنی و آسیب به اکوسیستم نباشد مجوز داده شد و کارشناسان ناظر بوند چنانچه در ابتدا کار بیلی برای تراشیدن دامنه آمد و فورا جلو این اقدام گرفته شد.
وی افزود: معتقدیم که احداث این 8 کیلومتر ضرورت ندارد وجاده قدیمی وجود دارد و نیاز به جاده جدید نیست.