ترکیه در عربستان بدنبال چیست/ بازی همزمان با ورق‌های اوکراین و روسیه
حسین اصغری‌ثانی با اشاره به سفر اردوغان به کشورهای حوزه خلیج فارس، در خصوص سیاست خارجی دو سویه ترکیه در قبال کشورهای اروپایی و غیر اروپایی، اظهار کرد: بیشتر از هر چیزی ترکیه در عربستان به دنبال پول و جذب سرمایه است. کرونا اقتصاد ترکیه را مانند اقتصاد بسیاری از کشورها دستخوش تغییر کرد. به علاوه زلزله اخیر ترکیه نیز این کشور را به شدت از نظر اقتصادی تحت فشار قرار داد. پس در این شرایط نامساعد اقتصادی، اردوغان بیشتر از هر کشوری به دنبال جذب سرمایه است.
وی با اشاره به اینکه یکی از مهمترین دلایل حضور اردوغان در عربستان همین مسئله پیدا کردن بازار و جذب سرمایه سعودی است، اضافه کرد: اکنون عربستان سعودی به ویژه با حضور پررنگ و بازیگری فعالانه بن سلمان برای ترکیه مهم شده است، زیرا بازار داغ عربستان هم برای ترکیه و هم برای کشورهای منطقه بازار خوبی است. خودرویی که اردوغان به بن سلمان هدیه داد، نمونه بارز این مسئله است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: سعودی‌ها نه از فناوری برخودار هستند که مورد استفاده ترکیه باشد و نه از سلاح. در کشورهای عربی صرفا دو چیز است که ترکیه را می‌تواند به سوی خود بکشاند، یکی پول و بازار و دیگری انرژی. البته اعراب ممکن است حمایت‌های سیاسی از ترکیه در سازمان‌های بین‌المللی یا سازمان ملل موقع رای‌گیری داشته باشند، ولی این‌ها خیلی برای اردوغان مهم نیست. مهمترین چیزی که ترک‌ها به دنبال آن هستند، اقتصاد است.
اصغری‌ثانی با بیان اینکه ترکیه نیز می‌تواند برای کشورهای عرب جذاب باشد، عنوان کرد: ترکیه بازار گردشگری خوبی دارد و یکی از مهمترین بازارهای هدف گردشگری در سطح دنیاست. همینکه ترکیه بتواند بخشی از بازار اعراب را جذب سیستم گردشگری خودش بکند، برده است. مورد دیگر کالای ترکی است. وقتی اردوغان خودروهای ساخت کشورش را به بنی تمیم و بن سلمان هدیه می‌دهد، هدفش این است کالای ترکی را به سعودی صادر بکند.
وی با بیان اینکه البته روی باز ترکیه به اعراب و کشورهای شرقی را نباید مترادف با پشت کردن به اروپا بدانیم، خاطرنشان کرد: ترکیه هیچگاه از اروپا فاصله نگرفته، فقط در یک موقعیت خاص قرار گرفته است. از طرفی به لحاظ تاریخی و فرهنگی با بخش زیادی از کشورهای عرب اشتراکاتی دارد و از سویی دیگر نیز به لحاظ جغرافیایی بسیار به اروپا نزدیک است. در نتیجه قرار گرفتن در چنین منطقه‌ای از ترکیه یک بازیگر متکی به ژئوپلیتیک خود ساخته است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه ترکیه نقش خودش در نظام بین‌الملل را درک کرده است، بیان کرد: ترکیه نشان داده بازیگر بسیار خوبی است. بلد است با تمام طرف‌ها به خوبی بازی کند. به همین ترتیب می‌داند با تمام کشورها مانند آمریکا، روسیه، اعضای اتحادیه اروپا و ایران که با یکدیگر رقیب و متخاصم هستند، چطور رفتار کند. درواقع ترکیه به این درک رسیده که در خارج مثل یک بازرگانی عمل کند که هرجا برایش سودآور است، بشتابد.
اصغری‌ثانی ادامه داد: این کشور هر کالایی که سودآور است تولید می‌کند و به هرکجا که پول باشد پا می‌گذارد. هر کشوری باید چنین باشد یعنی در سیاست خارجی به مثابه یک بازرگان عمل کند، بازرگانی که صرفا به سود می‌اندیشد ولی در سیاست داخلی به مثابه یک ماهیگیر عمل کند یعنی فضای آرام داخل برایش مهم باشد. نقشی که ترکیه در منطقه و فرامنطقه بازی می‌کند دقیقا همین است.
وی با بیان اینکه ترکیه چنین رفتار دو سویه‌ای را در قبال تقابل غرب و روسیه هم در پیش گرفته است، اظهار کرد: عملکرد ترکیه در قبال جنگ اوکراین به گونه‌ای است که هم طرف اوکراین است و هم طرف روسیه. به دلیل اینکه ترکیه عضو ناتو است نمی‌تواند به صورت علنی پشت روسیه قرار بگیرد. پس یکی به نعل می‌زند و یکی به میخ. از یک طرف روابطش را با پوتین حفظ می‌کند و از طرفی دیگر از اوکراین هم حمایت می‌کند. در واقع اردوغان به صورتی لبه تیغ ایستاده که با یک مهارت خاص، خودش را نگه داشته است.
