بزرگترین دستاورد همایش تئاتر پیاده‌روی اربعین چیست؟
با برگزاری نشست خبری «هفتمین همایش بین المللی تئاتر مردمی پیاده روی اربعین» که با حضورعلی فروزانفر، معاون هنری حوزه هنری، کوروش زارعی، مدیر مرکز هنر‌های نمایشی حوزه هنری و سید مصطفی موتورچی، دبیر هنری هفتمین همایش بین المللی تئاتر مردمی پیاده روی اربعین، در سالن سلمان هراتی برگزار شد، جزئیات این همایش بزرگ تشریح شد.
برنامه‌هایی فراتر از مرزها
بنا بر اعلام روابط عمومی حوزه هنری، کوروش زارعی، مدیرمرکزهنر‌های نمایشی حوزه هنری، با اشاره به اینکه «هفتمین همایش بین المللی تئاتر مردمی پیاده روی اربعین»، هم در داخل کشور و هم در کشورعراق برگزارخواهد شد گفت: امسال، این همایش مفصل‌تر از گذشته برگزار می‌شود، چرا که ما سال‌های گذشته در مرزها، اجرای برنامه نداشتیم و اگر هم بود به صورت محدود برگزار می‌شد، اما امسال در مرز‌های شلمچه، خسروی، باشماق، تمرچین و مهران به صورت گسترده برنامه خواهیم داشت.
وی افزود: مانند سال‌های گذشته ما دو روز در نجف، چهار روز در مسیر پیاده روی و دو روز در کربلا اجرا‌هایی در زمینه تعزیه به زبان‌های عربی، فارسی و ترکی داریم و علاوه بر آن برنامه‌های نمایشی مانند نقالی، پرده خوانی، تئاتر خیابانی و مقتل خوانی خواهیم داشت.
برنامه‌هایی برای کودک و نوجوان
زارعی افزود: در سال‌های گذشته، مخاطبان کودکان و نوجوانان بسیاری داشتیم و می‌دیدیم که سرود‌ها و برنامه‌های ما را با دقت می‌بینند و می‌شنوند، به همین دلیل تصمیم گرفتیم برای کودکان و نوجوانان ایرانی و عرب، برنامه‌هایی تولید کنیم. برای این هدف، به آقای افشین ناظری که سال‌های زیادی در زمینه تولید نمایش‌های عروسکی با محتوای مذهبی و دینی فعالیت‌های داشته و در این زمینه آثار به یادماندنی از خود به جا گذاشته اند، پیشنهاد همکاری دادیم.
مدیر مرکز هنر‌های نمایشی در ادامه گفت: خوشبختانه امسال، دو ماه قبل از ماه محرم پیش تولید نمایش «قهرمان کوچک» را آغاز کردیم و در مدتی که در حوزه هنری برنامه «رستخیز عام» اجرا می‌شد، برای کودکان و نوجوانان نیز برنامه‌هایی داشتیم. در حال حاضر مشغول ضبط نسخه عربی «قهرمان کوچک» هستیم که بتوانیم هم به زبان فارسی و هم به زبان عربی این نمایش را که با موضوع و محوریت حضرت علی اصغر (ع) است، در کربلا، نجف و همچنین در مسیر پیاده روی برای کودکان و نوجوانان اجرا کنیم.
نذر فرهنگی
وی تصریح کرد: این حرکت، «نذر فرهنگی» هنرمندان تئاتر است، هنرمندان تئاترایران هر ساله بدون دریافت دستمزد در مسیر پیاده روی اربعین، برنامه‌هایی همچون تعزیه و تئاتر اجرا می‌کنند.
مدیر مرکز هنر‌های نمایشی اظهار داشت: ما یک تفاهم‌نامه با عتبه حسینی و عتبه علوی منعقد می‌کنیم که در سال‌های آینده، مشکلات کمتری در رفت و آمدها، اجرای برنامه‌ها و اسکان هنرمندان داشته باشیم.
زارعی افزود: اجرای برنامه‌ها بعد از نماز مغرب و عشاء شروع می‌شود و تا ساعت ۱۲ شب ادامه دارد، چون در طول روز هوا بسیار گرم است، برنامه‌ها را رو به روی موکب‌ها اجرا خواهیم کرد.
اشاعه فرهنگ ایثار و شهادت
وی عنوان کرد: هدف ما اشاعه فرهنگ ایثار و شهادت است، نسل جدید ما باید با فرهنگ ایثار و شهادت آشنا شوند، به نظر من پیاده روی اربعین، عهد و پیمانی است که تمام شیعیان جهان با حضرت مهدی (عج) می‌بندند. به بیان ساده‌تر یک تجدید بیعت است که ما با امام زمان (عج) می‌بندیم وچه چیزی بهتر از هنر نمایش که گفتگوی مستمر و بی واسطه با مخاطبین خود دارد.
برنامه‌هایی که با خلوص نیت ساخته می‌شود
در ادامه این نشست، علی فروزانفر، معاون هنری حوزه هنری، با اشاره به اینکه این برنامه یک «نذر فرهنگی» است گفت: این جنس از اتفاقات است که خلوص نیت جمع حاضر را نشان می‌دهد و این کار دسته جمعی را زیباتر از سایر برنامه‌های هنری رقم می‌زند.
وی در ادامه گفت: از آقای زارعی و مرکز هنر‌های نمایشی و از همه دوستانی که در این مسیر پربرکت، زیبا، حسینی و آخرالزمانی حضور داشته و به حضرت سیدالشهداء و حماسه حسینی عرض ارادت دارند تشکر می‌کنم.
چه برنامه‌هایی اجرا می‌شود؟
سید مصطفی موتورچی، دبیر هنری هفتمین همایش بین المللی تئاتر مردمی پیاده‌روی اربعین در ادامه این نشست گفت: روایت راهیان در دو بخش ایران و عراق مانند سال‌های گذشته کار خود را شروع کرده است، با این تفاوت که امسال در مرز ایران خیلی جدی‌تر و گسترده‌تر برنامه‌هایی خواهیم داشت.
وی با ارائه آمار برنامه‌های نمایشی گفت: برنامه‌ها به این صورت است که در مرز مهران ۷ گروه نمایشی، در مرز چذابه ۱۴، خسروی ۷و باشماق ۶ گروه، اجرای برنامه می‌کنند، البته در مرز شلمچه به دلیل حضور سازمان منطقه آزاد اروند و کمک‌هایی که به گروه‌های نمایشی می‌کند، برنامه‌ها مفصل‌تر برگزار می‌شود،۱۶ گروه تعزیه، ۱۶ گروه نمایش خیابانی و۱۶ گروه سرود در این رویداد حضور دارند و علاوه بر این در خدمت شاعران و هنرمندان هنر‌های تجسمی نیز در این مرز هستیم.
موتورچی اظهار داشت: برنامه‌های ما در بخش ایران از اول شهریور آغاز می‌شود و تا ۱۳ شهریور ادامه خواهد داشت. در بخش عراق، بامداد ۶ شهریور وارد خاک عراق خواهیم شد ۲ روز در نجف هستیم و مکان اجرای ما شارع الرسول خواهد بود و همچنین رایزینی‌هایی در حال انجام است که در سفارت جمهوری اسلامی در نجف نیز برنامه‌هایی را اجرا کنیم، اما می‌توان گفت اصل برنامه‌ها در شارع الرسول برگزار می‌شود.
وی افزود: ما چهار روز در راه هستیم و در عمود ۱۱۲۰ و موکب خدام الحسین برنامه خواهیم داشت. در نهایت، دو روز در کربلا با گروه لواء النهضه هستیم و همچنین در عمود ۱۲۹۷ که در نزدیکی کربلاست و علاوه بر آن، در موقعیت‌هایی که گروه لواء النهضه برای ما تدارک دیده است، اجرای برنامه خواهیم داشت.
وی اظهار داشت: در بخش عراق، ۴ گروه نمایشی با ما همراه خواهند بود که این گروه‌ها شامل تعزیه، نمایش، دو گروه سرود، پرده خوان و نقال هستند و علاوه بر آن نمایش عروسکی خواهیم داشت که به زبان‌های عربی و فارسی اجرا خواهد شد، همچنین یک گروه سنج و دمام نیز با ما همراه خواهند بود.
موتورچی افزود: از اول شهریور، چه در بخش ایران و چه در بخش عراق رویداد «روایت راهیان» آغاز خواهد شد.
در بخش پرسش و پاسخ این نشست خبری، کوروش زارعی، مدیر مرکز هنر‌های نمایشی حوزه هنری، در پاسخ به این سئوال که این برنامه‌های هنری چقدر تاثیرگذاراست، گفت: خوشبختانه تأثیرگذاری زیادی داشته، به طوری که هنرمندان عراقی از هنرمندان آئینی ما تقلید می‌کنند و چند سالی است که در موکب‌های خودشان، حتی در دهه اول محرم تعزیه برگزار می‌کنند، خیلی خوشحالیم که تعزیه ایرانی و هنر نمایش آئینی ایرانی در کشور عراق، تأثیر خود را گذاشته و آن‌ها آثاری مثل آثار آئینی ما، تولید و در این ایام اجرا می‌کنند.
نمایش به زبان اردو
کورش زارعی در پاسخ این سؤال که تصمیم ندارید به جز هنرمندان ایرانی و عراقی هنرمندان دیگری را هم جذب کنید؟ گفت: از آنجا که زائران بسیار زیادی از پاکستان وارد کشور می‌شوند، برای برقراری ارتباط با زائران پاکستانی، نیاز داریم که یک گروه اردو زبان هم داشته باشیم که با هنرمندان سیستان و بلوچستان رایزنی می‌کنیم و ان شاالله برای سال آینده بتوانیم به زبان اردو هم نمایش آئینی داشته باشیم.
مخاطب عرب زبان
مدیر مرکز هنر‌های نمایشی حوزه هنری در پاسخ به این سئوال که آیا نمایش عروسکی به زبان‌های دیگر هم اجرا خواهد شد و همچنین آیا برنامه‌ها درشهر‌های دیگر عراق مثل کاظمین و سامرا هم اجرا خواهد شد؟ گفت: اینکه خواسته باشیم در شهر‌های دیگر هم اجرا داشته باشیم مشکلات اجرایی و حمایتی خود را دارد که امکان دارد از پس آن بر نیاییم، اما اینکه نمایش عروسکی را به زبان‌های دیگر هم اجرا کنیم پیشنهاد خوبی است، اما مشکل بازیگران زبان‌های دیگر است که مثلاً اردو زبان داریم، در حال حاضر، چون اکثر مخاطبانمان عرب زبان هستند به زبان عربی اجرا می‌کنیم.
زارعی در پاسخ سؤال خبرنگاری که پرسید بودجه‌ای که برای این همایش در نظر گرفته‌اید، چه مقدار است؟ گفت: هرساله ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر می‌رفتیم، اما امسال این تعداد به ۱۰۰ نفر کاهش پیدا کرده است، با تورمی که در کشور عراق وجود دارد، نفری حداقل یک میلیون تومان باید هزینه کنیم البته تمام هزینه ما کرایه ماشین است، چون اسکان و خورد و خوراک رایگان است و هنرمندان دستمزدی نمی‌گیرند. با این حال فعلا به جز حوزه هنری، کسی دست ما را نگرفته است، اما بنیاد شهید و ایثارگران و منطقه آزاد اروند قول مشارکت داده‌اند و امیدواریم امسال هم بتوانیم مانند ادوار گذشته، نمایش‌های موفقی داشته باشیم.
دستاورد بزرگ
کورش زارعی در پاسخ این سؤال که برگزاری چنین همایشی چه آورده‌ای برای ایران دارد؟ گفت: بزرگترین دستاوردی که این اتفاق دارد همین است که فرهنگ ایرانی و اسلامی را به کشور‌های مسلمان دیگر منتقل کنیم، همین که هنرمندان کشور‌های دیگر از شکل‌های نمایش آئینی ما بهره می‌برند و استفاده می‌کنند مهم‌ترین دستاورد است.
وی افزود: البته از الگوپذیری هنرمندان کشور‌های دیگر از امام حسینی بودن هنرمندان ایرانی هم نباید گذشت. همچنین خلق صحنه زیبای برگزاری نماز جماعت ظهر و عصر از نجف تا کربلا است.
زارعی اضافه کرد: همه ادیان الهی اعتقاد به ظهور منجی دارند و این حرکت باشکوه پیاده روی اربعین برای همه ادیان است در این مراسم من از تمام ادیان الهی حتی یهودیان دیدم. این یک نهضت بزرگ است و حیف است هنرمندان تئاتر که هنری انسانی است در این نهضت حضور نداشته باشند، حضور هنرمندان در شکل گرفتن نهضت جهانی اسلامی مؤثر است.
