شورا و شورا گریزی از منظر اسلام و علوم روانشناختی
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب*: شورا در علم لغت به معنای استخراج عمل از دل کوه آمده، اما معنای متعارف آن گرد آمدن عده‌ای برای تصمیم‌گیری و یا ارائه‌نظر است. در حقیقت شورا احتمال لغزش و نقصان را کاهش داده و از طرح بدست آمده به تصمیم فردی بیشتر قابل اعتماد است.
در شورا نتیجه مطلوب به اتکاء عقل جمعی (اجماع) بدست می‌آید و همواره این اعتماد وجود دارد که تصمیم اتخاذ شده ناشی از استبداد نیست. در اسلام نیز به عنوان یک دین کامل به شورا و اداره امور به صورت شورائی اهمیت فراوان داده شده است. در سوره آل عمران هم حضرت رسول اکرم (ص) مامور به مشاوره می‌شوند. قرآن با یادآوری مشاوره در حکومت‌های گذشته نظیر ملکه سبا طبیعی بودن امر مشاوره را نشان می‌دهد و در برابر آن تک‌روی فرعون در برابر مردم و عدم نظرخواهی او از مردم را استبداد می‌داند.
حضرت رسول اکرم با وجود اتصال ایشان به وحی و عدم نیازمندی به راهنمایی برای نشان دادن اهمیت شورا و تاثیرگذاری آن بر عواقب امور، براساس شهادت تاریخ بارها و بارها از شورا استفاده کرده‌اند.
نکته مهم دیگر، گستردگی شورا در اسلام است. در آیه 36 سوره شورا، شورا در ردیف نماز و نفقه مطرح شده است و امر مورد مشاوره مقید نگردیده است. در آیه 159 سوره آل عمران استبداد و دیکتاتوری به شکل اخلاقی آن به شدت رد شده و لذا نرمش و تحمل شنیدن سخنان دیگران از جانب پروردگار رحمت است.
پس از گذشت سی سال از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و در حالی که اکنون کمتر کودک دبستانی وجود دارد که نداند شورا چیست، جامعه ایران با تکیه بر هویت اسلامی خود و با الهام از آیات شریفه قرآن و احادیث متعدد و نظر علمای اعلام، اصل شورا را به عنوان یکی از اصول قانون اساسی در تمام امور کشور جاری و ساری نموده است.
اینکه امور در کشور توسط شورا و با انتخابات انجام می‌گیرد چه در مورد خبرگان رهبری به عنوان بالاترین نهاد انتخاباتی و چه در سایر موارد امر واضح و اظهر من الشمس است.
در ادامه این نوشتار سعی می‌شود که تحلیل روانشناختی شوراگریزی که متاسفانه در بعضی ادارات مرسوم و متداول شده است بیان گردد.
زمانی که مسئول و یا رئیسی امر به انحلال شورا بدون وجود مستندات قانونی می‌نماید، این نکته در ذهن متبادر می‌شود که این فرد یا آگاهی از مسائل دینی و سیاست روز و علم مدیریت نداشته که برای مدیر اسلامی بسیار مذموم و ناپسند است و یا با آگاهی از این مسائل در جهت خلاف اراده جمعی گام برمی‌دارد و به‌هر تقدیر در هر دو حالت خود را از نظر سایرین بی‌نیاز می‌داند. این چنین رفتاری می‌تواند نشانه‌ای از ذهن خود بزرگ‌بین و خودشیفته باشد که این رفتار طاغوتی را به عنوان دفاعی در برابر احساس ضعف درونی و فقدان اعتماد به نفس انتخاب کرده است.
بدبینی نسبت به جمع و تصمیمات جمعی و اینکه فرد معتقد باشد جمع علیه او تصمیم می‌گیرد، هم ازجمله عواملی است که می‌تواند به عنوان یک ویژگی شخصیتی و یا ویژگی بیماری‌گونه موجب رفتار ضدشورائی یک مدیر امروزی باشد. و باز در خصوص علت این خصیصه می‌توان گفت که فعالیت‌های غیرطبیعی قسمت‌های عمده‌ای از مغز در دیدگاه بیولوژیک موجب بروز این رفتار می‌گردد.
در بررسی‌های متعدد دیده شده است که مدیر امروزی برای آنکه در برابر سوءاستفاده‌های مالی و سیاسی مانعی نداشته باشد، شورا را منحل می‌نماید.
گر چه برخی از تحقیقات روانشناختی نشان داده‌اند که شورا گریزی نه به علت بدبینی به جمع و نه به علت قصد سوءاستفاده مالی و رفتارهای ضداجتماعی بوده بلکه به دلیل تاثیرپذیری از اطرافیان ناشایست است. حال اینکه چرا فردی عضو یک گروه می‌شود و با اجرای دستورات اطرافیان خود درصدد کسب هویت است تا بحران هویت دوران گذشته را در دوره بزرگ سالی رفع و رجوع نماید هم نکته‌ای حائز اهمیت است و باز به مجموعه علل بیولوژیک، وراثتی و ... برمی‌گردد.
سخن آخر، برای اینکه کشوری آباد و آزاد داشته باشیم نیازمند مدیران دانا و سالم هستیم و این جز با تلاش همه جانبه برای اعتلای آموزش و پرورش و انسجام نهاد خانواده، بیماریابی بیماری‌های روانپزشکی و بسط دانش و مدیریت امکانپذیر نخواهد بود که فقط در سایه این مجموعه امور است که شوراها می‌توانند از حمایت مدیران سالم برخوردار شوند.
*جمعی از نمایندگان هیئت علمی و جمعی از همطرازان موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی
آفتاب*: شورا در علم لغت به معنای استخراج عمل از دل کوه آمده، اما معنای متعارف آن گرد آمدن عده‌ای برای تصمیم‌گیری و یا ارائه‌نظر است. در حقیقت شورا احتمال لغزش و نقصان را کاهش داده و از طرح بدست آمده به تصمیم فردی بیشتر قابل اعتماد است. در شورا نتیجه مطلوب به اتکاء عقل جمعی (اجماع) بدست می‌آید و همواره این اعتماد وجود دارد که تصمیم اتخاذ شده ناشی از استبداد نیست. در اسلام نیز به عنوان یک دین کامل به شورا و اداره امور به صورت شورائی اهمیت فراوان داده شده است. در سوره آل عمران هم حضرت رسول اکرم (ص) مامور به مشاوره می‌شوند. قرآن با یادآوری مشاوره در حکومت‌های گذشته نظیر ملکه سبا طبیعی بودن امر مشاوره را نشان می‌دهد و در برابر آن تک‌روی فرعون در برابر مردم و عدم نظرخواهی او از مردم را استبداد می‌داند.
حضرت رسول اکرم با وجود اتصال ایشان به وحی و عدم نیازمندی به راهنمایی برای نشان دادن اهمیت شورا و تاثیرگذاری آن بر عواقب امور، براساس شهادت تاریخ بارها و بارها از شورا استفاده کرده‌اند.
نکته مهم دیگر، گستردگی شورا در اسلام است. در آیه 36 سوره شورا، شورا در ردیف نماز و نفقه مطرح شده است و امر مورد مشاوره مقید نگردیده است. در آیه 159 سوره آل عمران استبداد و دیکتاتوری به شکل اخلاقی آن به شدت رد شده و لذا نرمش و تحمل شنیدن سخنان دیگران از جانب پروردگار رحمت است.
پس از گذشت سی سال از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و در حالی که اکنون کمتر کودک دبستانی وجود دارد که نداند شورا چیست، جامعه ایران با تکیه بر هویت اسلامی خود و با الهام از آیات شریفه قرآن و احادیث متعدد و نظر علمای اعلام، اصل شورا را به عنوان یکی از اصول قانون اساسی در تمام امور کشور جاری و ساری نموده است.
اینکه امور در کشور توسط شورا و با انتخابات انجام می‌گیرد چه در مورد خبرگان رهبری به عنوان بالاترین نهاد انتخاباتی و چه در سایر موارد امر واضح و اظهر من الشمس است.
در ادامه این نوشتار سعی می‌شود که تحلیل روانشناختی شوراگریزی که متاسفانه در بعضی ادارات مرسوم و متداول شده است بیان گردد.
زمانی که مسئول و یا رئیسی امر به انحلال شورا بدون وجود مستندات قانونی می‌نماید، این نکته در ذهن متبادر می‌شود که این فرد یا آگاهی از مسائل دینی و سیاست روز و علم مدیریت نداشته که برای مدیر اسلامی بسیار مذموم و ناپسند است و یا با آگاهی از این مسائل در جهت خلاف اراده جمعی گام برمی‌دارد و به‌هر تقدیر در هر دو حالت خود را از نظر سایرین بی‌نیاز می‌داند. این چنین رفتاری می‌تواند نشانه‌ای از ذهن خود بزرگ‌بین و خودشیفته باشد که این رفتار طاغوتی را به عنوان دفاعی در برابر احساس ضعف درونی و فقدان اعتماد به نفس انتخاب کرده است.
بدبینی نسبت به جمع و تصمیمات جمعی و اینکه فرد معتقد باشد جمع علیه او تصمیم می‌گیرد، هم ازجمله عواملی است که می‌تواند به عنوان یک ویژگی شخصیتی و یا ویژگی بیماری‌گونه موجب رفتار ضدشورائی یک مدیر امروزی باشد. و باز در خصوص علت این خصیصه می‌توان گفت که فعالیت‌های غیرطبیعی قسمت‌های عمده‌ای از مغز در دیدگاه بیولوژیک موجب بروز این رفتار می‌گردد.
در بررسی‌های متعدد دیده شده است که مدیر امروزی برای آنکه در برابر سوءاستفاده‌های مالی و سیاسی مانعی نداشته باشد، شورا را منحل می‌نماید.
گر چه برخی از تحقیقات روانشناختی نشان داده‌اند که شورا گریزی نه به علت بدبینی به جمع و نه به علت قصد سوءاستفاده مالی و رفتارهای ضداجتماعی بوده بلکه به دلیل تاثیرپذیری از اطرافیان ناشایست است. حال اینکه چرا فردی عضو یک گروه می‌شود و با اجرای دستورات اطرافیان خود درصدد کسب هویت است تا بحران هویت دوران گذشته را در دوره بزرگ سالی رفع و رجوع نماید هم نکته‌ای حائز اهمیت است و باز به مجموعه علل بیولوژیک، وراثتی و ... برمی‌گردد.
سخن آخر، برای اینکه کشوری آباد و آزاد داشته باشیم نیازمند مدیران دانا و سالم هستیم و این جز با تلاش همه جانبه برای اعتلای آموزش و پرورش و انسجام نهاد خانواده، بیماریابی بیماری‌های روانپزشکی و بسط دانش و مدیریت امکانپذیر نخواهد بود که فقط در سایه این مجموعه امور است که شوراها می‌توانند از حمایت مدیران سالم برخوردار شوند.
*جمعی از نمایندگان هیئت علمی و جمعی از همطرازان موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید