درباره لیمو عمانی و خواص آن بیشتر بدانیم
در لغتنامه‌ی دهخدا از این محصول با نام لیمو عمانی یاد شده و آن را "لیمویی ترش که از عمان آرند" معنا کرده، اما شهرت آن احتمالا به غلط "عمانی" ذکر شده است، چرا که کشور عمان فاقد مرکباتی معروف بوده و احتمالا نام درست لیمو "امانی" است، به دلیل این که شهر امان پایتخت کشور اردن از لحاظ محصول لیمو همچون کشور‌های لبنان و فلسطین سرشناس است.
معمولا لیمو عمانی خشک شده را پیش از ریختن در غذا سوراخ، شکسته یا خرد می‌کنند یا در کشور‌های دیگر گاهی آن‌ها را کوبیده و به صورت گرد به خوراک‌های برنجی یا در خوراک‌های خلیجی پُرادویه با نام بهارات یا کبسا می‌ریزند.
این چاشنی بیشتر مورد علاقه‌ی کشور‌های عرب همسایه همچون عراق، کویت و بحرین است، اما سوال اینجاست ارزش تغذیه‌ای لیموعمانی تا چه میزان است؟ آیا می‌توان از اثرات درمانی این چاشنی سود برد؟
لیمو عمانی گونه‌ی دیگری از لیمو ترش و درخت آن از خانواده‌ی نارنج است. لیمو عمانی تازه، رنگ خردلی داشته و بسیار ترش است؛ به طوری که تازه اش را نمی‌توان به تنهایی مصرف کرد. به همین دلیل آن را در آفتاب خشک می‌کنند تا قابلیت مصرف آن افزایش یابد.
خواص لیمو عمانی:
مواد متشکله‌ی لیمو عمانی را ترکیبات تلخ، فلاونوئیدها، اسید سیتریک، املاح، ویتامین‌ها به ویژه ویتامین C و مواد فرار تشکیل می‌دهد.
عمده‌ترین ترکیبات موجود در روغن فرار گیاه را لیمونن، آلفا-ترپینئول، گاما ترپینن، ترپینولن، ۱ و ۸ سینئول و لینالول تشکیل می‌دهد.
این میوه از نظر کلسیم و پتاسیم غنی بوده و از نظر ویتامین C از سایر مرکبات پیشی گرفته و به عنوان کاهنده‌ی فشار خون و چربی خون شناخته شده است.
خوردن دم کرده‌ی آن اغلب با چای و گل گاوزبان در کاهش فشار خون موثر است. برای افراد با فشار خون طبیعی نیز مصرف دم کرده‌ی آن با عسل یا نبات پیشنهاد می‌شود.
لیمو عمانی از نظر طب سنتی خنک کننده، اشتهاآور، ضدعفونی کننده، مقوی معده، ضد نفخ، موثر برای رفع عوارض کمبود ویتامین C، مسکن سردرد، التیام دهنده‌ی سرفه و سرماخوردگی است.
این چاشنی به دلیل مواد آنتی اکسیدانی، ضدسرطان شناخته شده و در دفع مواد صفراوی موثر است.
توصیه ها:
۱- لیمو عمانی هنگام خشک شدن به دلیل عمل تخمیر، کمی تلخ شده که این تلخی در مزه‌ی آن نیز احساس می‌شود؛ بنابراین بهتر است برای جلوگیری از تلخ شدن غذا پیش از افزودن، تخم‌های آن را درآورید.
۲ ـ لیمو عمانی درسته در خورش‌ها و خوراک‌ها محل تجمع روغن غذا خواهد بود؛ بنابراین خوردن آن توصیه نمی‌شود.
۳ ـ بهترین نوع لیمو عمانی در مناطق مختلف جنوب و جنوب شرقی ایران نظیر بندرعباس، میناب، جهرم و شیراز و صادراتی آن در اردن پرورش می‌یابد.
۴ ـ لیمو عمانی به دلیل دارا بودن مواد فراری که عامل ایجاد عطر و بوی آن است، حتما باید در محل خشک، خنک و در ظروف سربسته و به دور از نور نگهداری شود.
۵ ـ بهتر است هنگام تهیه‌ی انواع خورش‌ها و خوراک‌ها به مقدار لازم از لیمو عمانی استفاده کنید تا استفاده از نمک در غذا به حداقل برسد.
۶ ـ در برخی مناطق گرمسیر به دلیل این که نگهداری لیموترش مشکل و حمل و نقل آن مقرون به صرفه نیست، آن را با تغییرات ویژه‌ای تبدیل به لیمو عمانی می‌کنند تا قابلیت نگهداری اش برای چندین سال افزایش یابد.
۷ ـ معمولا رنگ لیمو عمانی آفتاب خشک، زرد قهوه‌ای و داخل آن سیاه رنگ است.
روش آماده سازی:
لیموی شسته شده را کاملا خشک کرده درون سینی قرار داده و در مقابل نور خورشید می‌گذارند. ۲ الی ۳ ساعت اول مرتب زیر و رو می‌کنند تا تمام لیمو خشک شود و سپس به مدت ۳ الی ۴ روز زیر تابش نور خورشید قرار می‌دهند تا کاملا خشک شود.
توجه:
از خرید لیمو عمانی به صورت فله‌ای و روباز اجتناب کنید. لیمو عمانی‌هایی را که به صورت سنتی خشک می‌کنند، غیر بهداشتی و محل تجمع میکروب‌ها هستند؛ بنابراین هنگام خرید، محصولاتی را که دارای بسته بندی اصولی، مجوز بهداشت و تاریخ مصرف هستند، انتخاب کنید و بهتر است قبل از مصرف، آن را خوب بشویید.
