«شالوم لیپنر» عضو ارشد پیشین برنامه خاورمیانه در شورای آتلانتیک در تحلیلی برای نشریه فارن پالسی نوشت: توافق عربستان و اسرائیل به عنوان جایزه بزرگی برای دیپلماسی خاورمیانه معاصر تلقی میشود. مقامات دولت جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا سرسختانه میان ریاض و تلآویو رفتوآمد میکنند تا به معامله و توافقی دست یابند؛ توافقی که ایالات متحده نقش اساسی در آن ایفا میکند و منافع آشکاری را برای هر سه طرف به همراه خواهد داشت.
در این میان محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، «فهرست خرید» خود را تکمیل میکند که شامل یک پیمان امنیتی با آمریکا و در اختیار داشتن ظرفیت هستهای غیرنظامی است. او همچنین در تلاش است تا وجهه خود را که توسط جامعه اطلاعاتی آمریکا درخصوص تایید دستور قتل جمال خاشقجی، ستوننویس روزنامه واشنگتن پست و منتقد سعودی تخریب شده بود، احیا و بازسازی کند.
توافق با عربستان سعودی برای نتانیاهو «نقطه عطفی» خواهد بود که به باز شدن افقهای اقتصادی و دیپلماتیک از آفریقا گرفته تا آسیا که پیشتر برای اسرائیل دور از دسترس بود، کمک میکند. او همچنین میتواند اعتبار خود را درست در زمانی که توجهات به سوی حکومت و کابینه بحثبرانگیزش معطوف است، بهبود ببخشد. علاوه بر این موارد، این توافق میتواند برای جو بایدن نیز یک «پیروزی مهم» در حوزه سیاست خارجه تلقی شود.
نشریه فارن پالسی میگوید: اما بهرغم تمامی نکاتی که حین نوشتن آنها را ذکر میکنیم، موانع زیادی بر سر راه توافق اسرائیل-عربستان سعودی وجود دارد. بایدن طی مناظره انتخاباتی خود در سال ۲۰۱۹ وعده داده بود که تسلیحات بیشتری به عربستان نمیفروشد و در عوض این کشور را وادار میکند تا بهایی را بپردازد. از طرف دیگر محمد بن سلمان باید اسرائیل را به رسمیت بشناسد؛ طرفی که حتی نامش در نقشههای رسمی عربستان سعودی به چشم نمیخورد. همچنین دولت جو بایدن صراحتا اعلام کرده که انتظارات این است که اسرائیل امتیازهای چشمگیری به فلسطینیها اعطا کند.
اما مشکلی که ریاض اخیرا متوجه آن شده این است که نتانیاهو «آزادی عمل» جهت اعطای حداقل امتیازات به فلسطینیها را ندارد.
مقامات راست افراطی کابینه مانند ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی و بتسلئیل اسموتریچ، وزیر دارایی مخالف اعطای امتیازاتی به فلسطینیها هستند و شخصی مثل اسموتریچ عملا جلوی تعهدات این دولت را جهت کاهش محدودیتهای اقتصادی علیه فلسطین گرفته است.
نشریه آمریکایی فارن پالسی در پایان تاکید میکند: ظاهرا کابینه فعلی نتانیاهو قادر نیست با همزیستی مسالمتآمیز به یک دستاورد تاریخی با عربستان سعودی دست پیدا کند. همچنین با عدم وجود داوطلبی برای جایگزینی اسموتریچ و متحدانش، ظاهرا بعید است نتانیاهو بتواند به این زودی به مقصودش برسد.