رئیس کل دادگستری استان تهران گفت: حضور هیات منصفه در رسیدگی به جرایم مطبوعاتی و سیاسی جلوهای از دادرسی مردمی و اجتماعی در نظام قضایی کشور و اعضای این هیات نماینده افکار عمومی هستند و به اشخاصی که قصد دارند امنیت روانی جامعه را تحت تاثیر قرار دهند، هشدار میدهیم دستگاه قضا با اقتدار و در چارچوب قوانین و مقررات به سراغ آنها خواهد آمد.
به گزارش دادگستری کل استان تهران، علی القاصی مهر روز سهشنبه در آیین تحلیف اعضای هیات منصفه مطبوعات استان تهران با اشاره به الزامات قانونی برای رسیدگی به جرایم مطبوعاتی و سیاسی در نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران گفت: مطابق با اصل ۱۶۸ قانون اساسی رسیدگی به جرایم سیاسی و مطبوعاتی در محاکم کیفری بهصورت علنی و الزاما با حضور هیات منصفه انجام میشود. با توجه به اینکه در جرایم مطبوعاتی ارتکاب جرم، غالبا با انگیزهای شرافتمندانه صورت میگیرد؛ بنابراین از همان ابتدا قانونگذار، رسیدگی به این نوع از جرایم را در سیاق و فرایندی جداگانه و تخصصی قرار داده است که وجه ممیزه این جرایم از حیث رسیدگی، حضور موثر هیات منصفه مطبوعات است.
القاصی مهر با اشاره به اینکه اعضای هیات منصفه متشکل از اقشار و گروههای مختلف جامعه هستند، افزود: با توجه به اینکه اعضای هیات منصفه، نماینده جامعه و افکار عمومی هستند؛ بنابراین در دادگاه بهعنوان شاهدان عینی و کارشناسان متخصص حضور پیدا میکنند و بر روند رسیدگی نظارت دارند.
رئیس کل دادگستری استان تهران حضور هیات منصفه در فرایند رسیدگی به جرایم مطبوعاتی و سیاسی را جلوه و نمود دیگری از رجوع به متخصصان و کارشناسان در نظام قضایی جمهوری اسلامی عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه هیات منصفه متشکل از اقشار و گروههای مختلف جامعه است، اعلام نظر این هیات بهصورت شورایی است و این هیات با رأیگیری در فرایند رسیدگی حضور و مشارکت موثر دارند و نظر خود را به دادگاه اعلام و به دادگاه برای تصمیمگیری همکاری میکنند.
وی، حضور هیات منصفه در رسیدگی به جرایم مطبوعاتی و سیاسی جلوهای از دادرسی مردمی و اجتماعی در نظام قضایی انست و افزود: توجه به حضور هیات منصفه در رسیدگی به جرایم مطبوعاتی و سیاسی از جمله امتیازات نظام قضایی جمهوری اسلامی است که نمودی از توجه به افکار عمومی جامعه در فرایند رسیدگیهای قضایی محسوب و سبب میشود تا از استبداد قضایی با شراکت جامعه در امر دادرسی جلوگیری شود و در عین حال احکام صادره از انعطاف لازم برخوردار باشد.
القاصی مهر با اشاره به سیاست دستگاه قضا در دوره «تحول و تعالی» در دادرسی به شیوه «رجوع به افکار عمومی»، «احترام به مردم» و «اثرگذاری مطالبات و دیدگاههای مردم» افزود: ریاست قوه قضاییه برای افکار عمومی و آنچه مبتنی بر ایدههای مردم است، احترام ویژه قائل است و همین گفتمان فکری و عملی وی در بخشهای مختلف دستگاه قضا جاری و ساری شده است.
رئیس کل دادگستری استان تهران، حضور پررنگ ریاست قوه قضاییه در متن مردم را جلوهای مهم از توجه دستگاه قضا به افکار عمومی و جامعه عنوان کرد و گفت: امروز و در دوره «تحول و تعالی» در اغلب بخشهای دستگاه قضا، برگزاری ملاقاتهای مردمی و پیگیری مطالبات حقوقی و قضایی مراجعان بهنحو چشمگیری توسعه داشته و همه تلاش عدلیه معطوف به کسب رضایت مردم نسبت به عملکرد عدلیه است. مجموعه قضایی استان تهران به تاسی از منویات و گفتمان ریاست قوه قضاییه، «عقلانیت»، «حقمداری»، «اعتدال» و «حرکت بر مدار قانون و شرع» و «یاری رساندن به مظلومان» را در دستور کار خود قرار داده است و حضور هیات منصفه در رسیدگی به جرایم مطبوعاتی و سیاسی و مشارکت فعال و موثر آن در امر دادرسی جلوهای از این گفتمان است.
رئیس کل دادگستری استان تهران به رویکرد دستگاه قضا در مواجهه با رسانهها و مطبوعات در دوره «تحول و تعالی» اشاره کرد و گفت: تاکنون سعی بر آن بوده که در مواجهه با رسانهها و مطبوعات در دستگاه قضا ملاک، عمل به قانون باشد و بر همین اساس از برخوردهای افراطی دوری جسته و حامی مطبوعات و رسانهها در «نشر حقایق»، «نقد منصفانه» و «تبیین واقعیات» هستیم؛ اما میان نقد منصفانه و تبیین واقعیات با «تخریب دستاوردها»، «اقدامات سو»، «سیاهنمایی» و «پیگیری خط سیر رسانههای معاند و تروریستی» تفاوت فاحش و معناداری وجود دارد. دستگاه قضا در فرایند رسیدگیهای قضایی به پروندههای جرایم مطبوعاتی و سیاسی چه در مرحله دادسرا و چه در مرحله دادگاه تحت تاثیر صاحبان قدرت، نفوذ و ثروت قرار نخواهد گرفت.
وی اضافه کرد: با توجه به مطالبه رهبر معظم انقلاب از دستگاه قضا مبنی بر «صیانت از امنیت روانی جامعه» و دستورها و تاکیدهای ریاست قوه قضاییه در این حوزه، اجازه نخواهیم داد هیچ فردی با سواستفاده از رسانه و یا تریبونی که در اختیار دارد، امنیت روانی جامعه را مخدوش کند؛ بنابراین به اشخاصی که قصد دارند خط سیر گفتمان دشمنان قسم خورده ملت شریف ایران اسلامی را در داخل کشور دنبال کنند و امنیت روانی جامعه را تحت تاثیر قرار دهند، هشدار میدهیم دستگاه قضا با اقتدار و در چارچوب قوانین و مقررات به سراغ آنها خواهد آمد.
رسیدگی به ۱۶۰ پرونده جرایم مطبوعاتی و سیاسی با حضور هیات منصفه در ۲ سال گذشته
رئیس کل دادگستری استان تهران با اشاره به اختصاص شعب ویژه در دادسرا و محاکم بدوی و تجدیدنظر بهمنظور رسیدگی به پروندههای مخل امنیت روانی جامعه گفت: در دوره ۲ ساله گذشته از ۱۰ آبان ۱۴۰۰ تا ۲۴ مهر ۱۴۰۲، در مجموع ۱۶۰ فقره پرونده با موضوع جرایم مطبوعاتی و سیاسی با حضور هیات منصفه در سه شعبه تعیین شده برای این امر در محاکم کیفری یک استان تهران رسیدگی شده است. از مجموع پروندههای با موضوع جرایم مطبوعاتی و سیاسی، ۵۴ فقره منجر به برائت، ۵۴ فقره منجر به محکومیت جزای نقدی، ۶ فقره محکوم به حبس، ۱۱ فقره قرار موقوفی تعقیب، ۶ فقره قرار محرومیت از فعالیتهای مطبوعاتی و ۴۸ فقره تقاضای استمهال طرفین بوده است.
القاصی مهر با قدردانی از اعضای سابق هیات منصفه مطبوعات استان تهران اظهار داشت: در دوره اخیر، بیشتر اعضای هیات منصفه مطبوعات با حضور فعال و موثر خود در جلسات دادگاه موجب رسیدگی مطلوب به این نوع پروندهها، اتقان احکام صادره، اجرای عدالت و کمک به صدور احکام شایسته شدهاند و در همین راستا برای اعضای جدید هیات منصفه مطبوعات استان تهران از درگاه خداوند متعال توفیق روزافزون و نقشآفرینی موثر در اجرای عدالت را مسالت دارم.
رئیس کل دادگستری استان تهران در بخشی از اظهارات خود با اشاره به جنایات ددمنشانه رژیم منحوس صهیونیستی در نوار غزه اظهار داشت: نسلکشی و قتل عام مردم مستضعف و مظلوم غزه توسط رژیم غاصب صهیونیستی در روزهای اخیر دل هر انسان باوجدان و آزادهای را به درد میآورد و این جنایات در حالی انجام میشود که شاهد سکوت معنادار مدعیان غربی حقوق بشر و در رأس آنها امریکا هستیم.
وی با اشاره به حمایت همهجانبه آمریکا در پشتیبانی از رژیم صهیونیستی بهمنظور قتل عام مردم مظلوم در نوار غزه، افزود: عمق جنایات رژیم موقت و منحوص صهیونیستی بهگونهای بوده است که حتی مردم کشورهای غیرمسلمان نیز در برابر قتل عام زنان و کودکان مظلوم فلسطینی در اقصی نقاط جهان به پاخاستهاند که همین امر، دلالت بر نزدیکی پایان حیات رژیم منحوص صهیونیستی در عالم هستی دارد.
القاصی مهر به دستاوردهای حاصل از عملیات موفق «طوفان الاقصی» در اراضی اشغالی اشاره کرد و گفت: مهمترین دستاورد عملیات «طوفان الاقصی» این بود که هیمنه پوشالی دستگاه اطلاعاتی رژیم صهیونیستی فروپاشید و در عین حال قدرت مجاهدان حماس را برای جهانیان آشکار کرد که از این جهت این پیروزی بزرگ، امری مبارک است و پیامآور پیروزیهای بیشتر برای ملت مظلوم فلسطین علیه رژیم صهیونیستی خواهد بود.
آیین تحلیف اعضای هیات منصفه مطبوعات استان تهران با حضور علی القاصی مهر رئیس کل دادگستری استان تهران، ناصر سراج معاون سیاسی رئیس قوه قضاییه، محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی صالحی دادستان تهران، معاونان قضایی رئیس کل و اعضای هیات منصفه مطبوعات استان تهران در سالن اجتماعات مجتمع قضایی امام خمینی (ره) برگزار شد.
در بخش پایانی این آیین، اعضای هیات منصفه مطبوعات استان تهران ضمن دریافت احکام انتصاب خود از ناصر سراج، نماینده رئیس قوه قضاییه کار خود را آغاز کردند.
۱۸ مهر اعضای هیئت منصفه در تهران از صنوف مختلف به شرح اسامی زیر انتخاب شدند:
محمدحسن رحیمیان، علیاکبر کسائیان، علی اکبر اشعری، علیرضا سربخش، یوسف غروی، حمید مومنیراد، محمود خسرویوفا، حسن حمیدزاده، پروین سلیحی، حسن خجسته باقرزاده، رمضان موسوی مقدم، اکبر نصرالهی، محمدعلی امانی، علیرضا محجوب، امیر خوراکیان، حبیب احمدزاده، محمد خدادی، الهام امین زاده، عبدالحسین روح الامینی، محمدرضا خردمند و مرتضی آخوندی از اعضای این هیئت منصفه هستند.
به گزارش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، قاضی ناصر سراج در این مراسم بیان کرد: اخیرا ابهامی درباره هیئت منتخب تعیین هیئت منصفه مطبوعات پیش آمده بود که برای رفع آن به نکاتی اشاره میکنم. در تاریخ ٢١ بهمن سال ۵٧ و دقیقا یک روز قبل از پیروزی انقلاب، رژیم سابق قانون هیئت منصفه را در رابطه با جرایم نخستوزیران و هیئت وزیران سالهای ۴٢ تا ۵٧ تصویب کرد که در آن ۴٧ نفر بهعنوان اعضای هیئت منصفه انتخاب شدند که از ١٢ صنف بودند و اولین صنف نیز شامل روحانیون بود که باید به تائید آیات عظام ۶ نفر روحانی در این هیئت حضور پیدا میکردند.
رئیس هیئت تعیین اعضای هیئت منصفه مطبوعات سراسر کشور تاکید کرد: بعد از آن در جمهوری اسلامی و سنوات مختلف، قانونها تغییراتی پیدا کرد و الحاقات و اصلاحاتی صورت گرفت از جمله در قانون مجلس ششم که اعضای هیئت منصفه را ۵٠٠ نفر در نظر گرفتند، آنهم بدین صورت که دادگاه بعدی حق نداشت از این هیئت منصفه ۵٠٠ نفره استفاده کند.
قاضی سراج افزود: چنانچه اگر در یک روز ۶ جلسه دادگاه برگزار میشد، باید از ۶ گروه ۵٠٠ نفره استفاده میشد و این یعنی ٣ هزار نفر که عملاً قابلیت اجرا نداشت.
وی با اشاره به اینکه در آن زمان دادسراها منحل و دادگاههای کیفری استان تشکیل شد، گفت: رسیدگی به پروندههای مطبوعاتی و سیاسی در صلاحیت محاکم کیفری استان بود و واقعا امکان اجرای آن قانون وجود نداشت لذا گزارشی به مجلس هفتم نوشتم و این قانون در سال ٨۴ اصلاح شد و قانونگذار قانون قبلی مصوب سال ٨٢ را یکسال متوقف کرد.
رئیس هیئت تعیین اعضای هیئت منصفه مطبوعات سراسر کشور تاکید کرد: منتها قانونگذار درباره هیئت منصفه تصمیم گرفت، رئیس هیئت تعیین اعضای هیئت منصفه، رئیس قوه قضاییه و یا نماینده تامالاختیار او باشد که قبلا وزیر فرهنگ و یا نماینده تام الاختیارش، این سمت را عهدهدار بودند؛ این قانون تغییر کرد منتها تا یک سال متوقف بود.
وی گفت: تا سال ٨٧ که در این سال قانونگذار، به صورت دائم قانون سال ٨٢ را لغو کرد و در رابطه با هیئت منصفه بناشد، قانون سال ٧٩ اصلاحی قابلیت اجرا داشته باشد. بدین ترتیب که تعیین هیئت منصفه با رئیس قوه قضاییه و ۴ نفر دیگر و یا نماینده تامالاختیارش بود.
رئیس هیئت تعیین اعضای هیئت منصفه مطبوعات سراسر کشور تاکید کرد: با توجه به استعفای و اتمام دوره فعالیت برخی از اعضا، برای تشکیل هیئت منصفه جدید، ١۵ نفر از اعضای هیئت منصفه سابق که در اکثر جلسات حضور داشتند را ابقا و ۶ عضو جدید اضافه شدند. نارساییهای موجود نیز به رئیس کل دادگستری استان تهران منتقل شد تا نواقص برطرف شود.
قاضی سراج اضافه کرد: در هیئت منصفه سابق حتی یک دادگاه نیز بخاطر عدم حضور اعضای هیئت منصفه متوقف نشد و حداقل ٧ نفری که باید در جلسات حاضر میشدند، در محکمه حضور پیدا میکردند. تا مهرماه امسال حدود ١۴٣ جلسه برگزار و به ١۶٠ پرونده رسیدگی شد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این مراسم بیان کرد: این روزها، همه مسلمانان و آزادیخواهان جهان لحظات غمباری را بخاطر شهادت بیش از ٣ هزار و ۵٠٠ کودک در غزه سپری میکنند که امیدواریم بهزودی زمینه اضمحلال هرچه سریعتر رژیم کودککش و نژاد پرست صهیونیستی فراهم شود.
وی ادامه داد: اصل ١۶٨ قانون اساسی یکی از اصول مترقی در توجه به آزادی بیان و رسانههاست. این اصل و قوانین دیگری نیز وجود دارند که نهایت احتیاط و وسواس نظام را برای پاسداشت آزادی بیان نشان میدهند و از نقاط ممتاز و قابل افتخار نظام حکمرانی ما محسوب میشوند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: اعضای هیئت منصفه از افراد باتجربه و دارای سوابق ارزشمند در حوزههای مختلف هستند و این فرصت مغتنمی برای نظام قضایی است که در تلاش هستند حداکثر همکاری را در جهت اجرای آزادی بیان، آزادی رسانهها و فراهم شدن فضای نقد داشته باشند.
اسماعیلی با اشاره به ٢١ تن از اعضای منتخب هیئت منصفه مطبوعات استان تهران گفت: امیدواریم فضای کار با همافزایی، قانونی و منطقی که پیدا کرده به پاسداشت آزادی بیان کمک کند.