ظریف وزیر سابق خارجه و استاد حقوق و روابط بین الملل در نشست «مسأله فلسطین از دیدگاه حقوق بین الملل با تأکید بر تحولات اخیر» گفت: نمیتوان شهرکنشینانی را که کارشان کشتن فلسطینیهاست و مسلح هستند، غیرنظامی دانست، چون کد ندارند و لباس نظامی نمیپوشند. بله کودکان و افراد مسن و اینها غیرنظامی هستند، اما شهرک نشینی خود یک اتفاق غیرقانونی است. تصور کنید عراقیها در شهرهای ایران که اشغال کرده بودند، افرادی را ساکن میکردند. آیا ما باید حقوق آنها را رعایت میکردیم؟ اینها ابزار اشغالند.
وی افزود: ما باید یک استاندارد حاکم بکنیم. یک دولت اشغالگر در سرزمین اشغالی تنها وظیفه دارد و حقی ندارد. نه این دولت حق برقراری نظم دارد، نه زندانی کردن و نه اعدام. این دولت اشغالی هرچه میکند باطل است. ما از کشتن بچه دفاع نمیکنیم. از جنبه حقوقی مساله فلسطین صحبت میکنیم. ما میگوییم اسرائیل شکست خورده، چون افسانه شکستناپذیری و افسانه مظلومیت اسرائیل از بین رفته و نشانهاش هم جمعیتی که پاریس و نیویورک به خیابان آمدهاند.
به نوشته جماران، ظریف گفت: بحث سیاسی نداریم. از جنبه حقوقی صحبت میکنیم. اگر به اسراییلیهای دستگیر شده میگویید گروگان، به چندین هزار فلسطینی در بند اسرائیل هم باید گفت گروگان. اگر به سیاستی انتقاد داریم راهحل ما نباید عوض کردن جای ظالم و مظلوم باشد. راهحل همانطور که قانون اساسی ما گفته این است که ایران از مستضعفین دفاع کند، اما قرار نیست ما جای مستضعفین بجنگیم. اگر پای ایران را به وسط معرکه جنگ بکشانند برای هیچکدام از مقام های حاکمیتی اتفاقی رخ نخواهد داد! بمب بر سر مردم ایران فرود می آید! تا حالا مگر تحریم ها به چه کسانی ضرر زده؟ به کسانی که روزی چند میلیون دلار درآمد دارند یا به مردم بیچاره؟ اگر پای ایران را به وسط معرکه جنگ بکشانند برای هیچکدام از مقام های حاکمیتی اتفاقی رخ نخواهد داد! بمب بر سر مردم ایران فرود می آید! تا حالا مگر تحریم ها به چه کسانی ضرر زده؟ به کسانی که روزی چند میلیون دلار درآمد دارند یا به مردم بیچاره؟
گزیده ای از اظهارات ظریف:
*ما در سیاست خارجی یک بحث نفوذ داریم و یک بحث حضور. این دو بحث با هم متضاد هستند.
*مردم ما بپذیرند که ما باید از حق دفاع کنیم، اما دفاع از حق به معنای لشکرکشی نیست. الان بهترین دفاع از حق ملت فلسطین این است که نگذاریم اسرائیل به مردم فلسطین بگوید نیروی نیابتی.
*من هم معتقدم مردم از پرداخت هزینه خسته شدهاند. نیازی هم نیست ما هزینه بپردازیم. ما میتوانیم از حق دفاع کنیم.
*باید منطق اسرائیل را که شکستناپذیری و مظلومیت است نابود کنیم.
*الان که کشور سیاست معقولی دارد، با موضعگیریهای تند آب به کاسه تندروی نریزیم.
*تندروها برای حیاتشان نیاز به تندروی دارند.
به نوشته منیبان، ظریف گفت: از برگزاری این نشست ارزنده سپاسگزارم. بحث تاریخی فلسطین مهم است. در آن زمان، وزارت خارجه ایالات متحده مخالف شناسایی اسراییل بود. طبق قطعنامه مجمع عمومی گروههای فشار صهیونیستی از اروپا به امریکا رفتند و فشار آوردند و لابی کردند تا تنها اسراییل را به رسمیت بشناسند. اگر این ادعای تاریخی که قومی در یک منطقه زندگی میکردند مبنا ادعا برای حاکمیت و اشغال سرزمین شود، بعید میدانم سنگ روی سنگ بند شود. حقوق بین الملل نمیتواند بی ثباتی را دامن بزند. متاسفم که برخی این مسائل را مطرح میکنند.
ظریف با اشاره به جنگ اسراییل و حماس گفت: رعایت حقوق بین الملل بشردوستانه برای طرفین متخاصم ضروری است، اما تعریف ما از شهروند غیرنظامی باید مشخص باشد. اشغال ۷۰ ساله در کشوری صورت گرفته و دو و نیم میلیون نفر در فلسطین زندانی و سه و نیم میلیون نفر در کرانه باختری این مشکل را دارند. دبیرکل سازمان ملل نمیخواست اعلام نظر کند و من توییت زدم. در ادامه وحشی گری علنی شد و دبیرکل موضع گرفت. میزان نقض حقوق بشر به نحوی است که جنایت جنگی رخ داده است. صحبت وزیر دفاع اسراییل نشان میدهد که هدف نسل کشی است.
وزیر پیشین امور خارجه درباره نقش روسیه در ترغیب حماس بیان کرد: من اعتقاد دارم تصویری که دوستان از حماس به عنوان نیابتی مطرح میکنند نه از منظر حقوقی درست است و نه سیاسی. اینکه ایران چرا از حمله حماس به اسراییل اطلاع نداشته، چون اینها کار خود را میکنند. اینکه، ما و سیدحسن نصرالله خبر نداشتیم به خاطر این است که نیروهای حماس مستقل هستند. من اعتقاد دارم که از سال ۱۹۱۷ تا به امروز هرکسی که آغازگر جنگ بوده، پیروز نشده است جز دو عملیات آمریکا در گرنادا و پاناما. به نظرمن جنگ کارآمدی خود را از دست داده است.
وی افزود: کسی که از این جنگ بیشترین بهره را برده روسیه است که گوشت لخم به آن رسید. این جنگ آمریکا را گرفت و توجه مردم از اوکراین بیرون رفته است، البته این به معنی شراکت در جنگ نیست. اینکه روسیه بیشترین بهره برداری را از این نزاع برده درست است، اما این تصمیم اول و آخرش فلسطینی بوده و کسی دخالت نداشته است. اینکه از منظر سیاسی این تصمیم درست بوده یا نه مردم فلسطین باید پاسخ بدهند.
محمدجواد ظریف گفت: ما باید یک استاندارد حاکم کنیم. یک دولت اشغالگر در سرزمین اشغالی تنها وظیفه دارد و حقی ندارد. نه این دولت حق برقراری نظم دارد، نه زندانی کردن و نه اعدام. این دولت اشغالی هرچه میکند باطل است. ما از کشتن بچه دفاع نمیکنیم. از جنبه حقوقی مساله فلسطین صحبت میکنیم. ما میگوییم اسرائیل شکست خورده، چون افسانه شکستناپذیری و افسانه مظلومیت اسرائیل از بین رفته و نشانهاش هم جمعیتی که پاریس و نیویورک به خیابان آمدهاند.
ظریف بیان کرد: راهحل همانطور که قانون اساسی ما گفته این است که ایران از مستضعفین دفاع کند، اما قرار نیست ما جای مستضعفین بجنگیم. ما در سیاست خارجی یک بحث نفوذ داریم و یک بحث حضور این دو بحث با هم متضاد هستند. من هم معتقدم مردم از پرداخت هزینه خسته شدهاند. نیازی هم نیست ما هزینه بپردازیم. ما میتوانیم از حق دفاع کنیم.
علی اکبر صالحی، رییس پیشین سازمان انرژی اتمی نیز در این نشست گفت: من حقوقدان نیستم، اما حقوقدانان را دوست دارم. مبنای قضاوت خود را وجدان بشریت قرار میدهم. آنچه که فطرت جمعی میپذیرد حق است و آنچه نمیپذیرد حتما مشکلی در آن وجود دارد. من الجزیره را هر شب میبینم، اصلا راحت نمیتوانم بخوابم. ضمن کشته شدن ۱۴۰۰ نفر در اسراییل تاکید میکنم، خیلی از این افراد توسط اسراییل کشته شدند. باتوجه به اعتقادات ما، کدام حقوق بشر توانسته کرامت انسانی را به این زیبایی بیان کند.
وی گفت: سال ۱۹۶۷ جنگ ۴ کشور عربی و اسراییل انجام و اشغال سرزمینهای عربی انجام شد. آن زمان من در لبنان درس میخواندم فراموش نمیکنم وقتی به اردوگاههای فلسطینی میرفتم، میگفتند چرا با اسراییل رابطه دارید و من میگفتم آن دولت ماست. آنها میگفتند ملتی اراده کند دولت نمیتواند کاری کند و ما شرمنده میشدیم. انقلاب شد و حرکت آزادی بخش فلسطین کار کرد، مبنای حرکتشان عربی بود. جمال عبدالناصر مبنا را ناسیونالیسم عرب قرار داد.
علی اکبر صالحی افزود: امام موسی صدر حرکتی را در بستر اسلامی انجام داد و اعلام کرد، قدس قبله اول مسلمین است و در ادامه انقلاب اسلامی، موضوع قدس و سرزمین اشغالی را محور قرار داد. تنها محوری که جهان اسلام را دور خود جمع میکند همین است. ۳۲ روز است که در باریکه ۳۶۰ کیلومتری، جنگ به وقوع پیوسته است. مردم خواهش میکنند، اما رفح را برای انتقال زخمیها باز نمیکنند. ۳۲ روز است که مردم فلسطین مقاومت میکنند. یک بچه را دیدم که میگفت، پدرم عشق شهادت داشت و شهید شد و شما رفتنی هستید و آینده برای ما است. شما بدون حمایت هیچ کس نیستید. هر اتفاقی شدنی است و هیچ کس فکر نمیکرد الجزایر به استقلال برسد.