بتول نجفی عنوان کرد: اغلب خانوادهها نظام قانونمندی برای دسترسی بچهها به فضای مجازی ندارند، متاسفانه کم نیستند پدر و مادرانی که به کودک حتی زیر دوسال تا گریه میکند چون نمیتوانند او را ساکت کنند سریع گوشی موبایل خود را به او میدهند.
وی اضافه کرد: اینجا تکلم صورت نمیگیرد و مادر با بچه صحبت نمیکند تا او را آرام کند بلکه از کارتون یا بازیهای موبایل برای بچه استفاده میکنند، این ارتباط کلامی کمرنگ در ادامه منجر به این میشود که خود کودک نیز تمایلی به صحبت کردن پیدا نکند.
علت عدم امکان برقراری ارتباط کودک با دوستان و همسالان چیست؟
این مدرس فن بیان گفت: همه اینها موجب میشود تا کودک وقتی وارد مهدکودک، مدرسه و به طور کلی جمع همسالان میشود دایره لغات کمی برای سخن گفتن داشته باشد و نتواند منظور خود را برساند.
وی تصریح کرد: این بچهها برای شنیدن هم ظرفیت کمتری پیدا میکنند و نمیداند وقتی کسی با او صحبت میکند چطور باید واکنش نشان دهد، در آینده این کودک وقتی به سن نوجوانی میرسد، اینجاست که پدر و مادر تازه به فکر این میافتند که با او صحبت کنند اما نفوذ کلام ندارند چون از ابتدای بچگی این ارتباط کلامی میان آنها شکل نگرفته است.
نجفی بیان کرد: والدین باید چند ساعتی در طول روز را بنابر شرایط خود و فرزندشان برای صحبت با او اختصاص دهند، برای مثال اگر کودک در سن مدرسه است از او درباره اتفاقات مدرسه، دوستانش وغیره سوال بپرسند و او را وادار کنند تا صحبت کند.
وی گفت: اینکه کودک را در موقعیتهای متعدد صحبت گفتن قرار دهند، موجب میشود تا دایره لغات کودک بیشتر شود و در نتیجه او تشویق میشود تا با گروه همسالان خودش نیز ارتباط بیشتری برقرار کند.
این گوینده رادیو و مدرس فن بیان اظهار کرد: زمانی که خود کودک (معمولا از سن یکسالی به بعد) میتواند برخی کلمات را ادا کند، این صحبت کردن تقلیدی شکل میگیرد، در واقع بچه در ابتدا شروع به تقلید کلماتی می کند که والدینش استفاده میکنند.
خردسالان در ابتدا معنای کلمات را نمیدانند
وی عنوان کرد: در واقع کودکان در این سن، اصواتی همچون ماما، بابا، دَدَ، را تکرار میکند و ممکن است والدین گمان کنند که او از همان ابتدا معنای این کلمات را میداند اما در حقیقت ابتدای صحبت کردن کودک نمیداند معنای این اصوات و کلمات چیست و فقط تکرار میکند.
نجفی گفت: اینها نرمش هایی است که موجب تقویت اندام گفتاری برای شروع صحبت کردن در کودک میشود، اینجا نقش پدر و مادر بسیار مهم است و اگر والدین صحیح و درست صحبت کنند، بچه از همان ابتدا درست حرف زدن را یاد میگیرد. لهجه یک زبان، در ضمیر ناخودآگاه کودکی میماند
وی بیان کرد: بچههایی که لهجه دارند این ها از همان ابتدای خردسالی این لهجه را شنیدند و این کودک هنگامی که میخواهد صحبت کند از حس ذخیرهی شنیداری و ضمیر ناخودآگاهاش استفاده میکند و با لهجه حرف میزند.
حس امنیت کودک را به احساس خطر تبدیل نکنید
این مدرس فن بیان تصریح کرد: والدین وقتی با فرزند خود صحبت میکنند، با صدای آرام و ملایم حرف بزنند چراکه وقتی ارتفاع صدا بالا میرود بچه احساس خطر میکند آن هم احساس خطر از سمت کسی که قرار است به او حس آرامش و امنیت بدهد، یعنی همان پدر و مادر؛ این احساس نا امنی تا سن بزرگسالی در ذهن بچه میماند.
وی افزود: از سن دو و نیم تا سه سالگی با سوال کردن با بچه سخن بگوییم، آمرانه و از موضع بالا با او صحبت نکنیم و بهجای داد و فریاد زدن بر سر او، عواقب کارش را برای او بازگو کنیم.
نجفی اظهار کرد: اگر با بچه آمرانه صحبت شود از سن سه سالگی به بعد ممکن است کودکی لجباز شود، اما اگر با او همراه با آرامش و به صورت سوالی صحبت کنیم مثلا به جای غذا بخور، بگوییم غذا میخوری؟ این نوع سخن گفتن موجب میشود تا بجای لجبازی، امکان تفکر و درست حرف زدن را یاد بگیرد.
فرزندان نباید والدین را در مقام یک قاضی ببینند
وی بیان کرد: این کودک زمانی که به دوران نوجوانی میرسد، مادر و پدر دغدغهی کمتری برای ارتباط کلامی با او دارند و فرزند، والدین را در مقام قاضی یا یک دستور دهنده نمیبیند بلکه پدر و مادر را رفیق خود میداند که میتواند به راحتی با او حرف بزند.
این مدرس فن بیان عنوان کرد: بیشتر پدر و مادرها فکر میکنند که بچه از یکسالی و یا زمانی که اولین کلمه را بیان میکند، حرف زدن را یاد میگیرد در حالیکه وقتی بچه در شکم مادر است صدای اطرافیان را میشنود و ذخیرهی کلامی کودک از دوران جنینی شکل میگیرد؛ جالب است بدانید که زیر و بمی صدا نیز در همان دوران جنینی صورت میگیرد.
وی افزود: اما چون در ابتدای تولد بخش گفتار مغز کامل نیست و اندام گفتار ضعیف است، کمی طول میکشد تا تقریبا سن یکسالگی که کم کم آواها، هجاها، کلمات و در نهایت گفتن جملات شکل میگیرد.