پروانه معصومی در طول حیاتش در ۲۳ سریال بازی کرد؛ او اوایل دهه ۶۰ با حضور مقابل دوربین «کوچک جنگلی» بازی در اولین سریالش را به ثبت رساند و آخرین حضورش مقابل دوربین یک سریال تلویزیونی، ۲ سال قبل در ساختهای از داریوش یاری رقم خورد.
«در کنار پروانهها» تابستان ۱۴۰۰ از تلویزیون پخش شد، داستان از آنجا شروع میشد که مشکلات پیدرپی زندگی «رهی» را که از بیماری حاد قلبی در رنج است به جوانی ناامید تبدیل کرده است. او در ادامه برای نجات تنها دلخوشی زندگیاش که خواهرش است طعمه نقشهای میشود، معصومی در این سریال نقش گیسو را بازی میکرد.
در سریال «امام علی (ع)» پروانه معصومی که آن زمان کمتر از ۵۰ سال داشت، ایفاگر نقش «هاجر» همسر مالک اشتر بود، میگفت: خیلی برای ایفای نقش «هاجر» مطالعه نکردم، شاید بهتر است بگویم ۸۰ درصد ماجرای داستان زندگی «هاجر» را داود میرباقری برایم گفت و بسیار برای ایفای این نقش به من کمک کرد. او بازی در سریال امام علی (ع) را لذتبخش عنوان کرده بود.
در سریال طنز «شرایط خاص»، معصومی ایفاگر نقش مادر شهید بود. او که در این سریال با مریم سعادت همبازی بود، تأکید میکرد: ژانر طنز نیاز امروز رسانه ملی است. سریال «شرایط خاص» سال ۱۳۹۸ تولید و پخش شد. این مجموعه تلویزیونی طنز با زوج هنری کامبیز دیرباز و بهرام افشاری در گروه فیلم و سریال شبکه سه سیما تولید و پخش آن از ۲۴ فروردین ۱۳۹۸ از شبکه سه آغاز شد.
«یوسف پیامبر (ع)» ساخته زندهیاد فرجالله سلحشور دیگر سریال ماندگاری است که پروانه معصومی در آن ایفای نقش کرده است. او نقش بانو تیه همسر آمنهوتپ سوم را بازی میکرد.
سریال «مثل هیچکس» هم سال ۸۷ ساخته شد، در این سریال پروانه معصومی جایگزین ثریا قاسمی شد. وی که کنار دیگر بازیگران خانم سریال «مثل هیچکس» از جمله آتنه فقیهنصیری، مرضیه لشگری، نفیسه روشن و حنانه شهشهانی بازی میکرد، پس از آسیبدیدگی ثریا قاسمی بر اثر تصادف با ماشین و لغو قرارداد بهعنوان بازیگر نقش «بیبیخانم» معرفی شد. سریال «مثل هیچکس» را عبدالحسن برزیده بر اساس فیلمنامهای از علیاکبر محلوجیان کارگردانی کرد.
پروانه معصومی در سریال «پلیس جوان» نقش زیور، مادر یونس همسر سابق جلال رئیس مادران خط نجات را بازی میکرد. این سریال توسط سیروس مقدم ساخته و در سال ۱۳۸۰ از شبکه سه سیما پخش شد. نقش یونس را شهاب حسینی بازی میکرد. مریلا زارعی و میترا حجار دیگر بازیگران این سریال بودند.
معصومی یک سال بعد در سریال «دریاییها» از سیروس مقدم هم بازی کرد. در این مجموعه باز هم مریلا زارعی ایفای نقش داشت و این بار پژمان بازغی نقش اول مرد (امید پرتو) را بازی میکرد. رضا عطاران در نقش بهنام، مرجان شیرمحمدی مهتاب، مهدی فتحی مفتش آجرلو، داریوش ارجمند، نعیمه نظامدوست و سام درخشانی دیگر بازیگران این سریال بودند.
با نگاهی به کارنامه پروانه معصومی خواهیم دید که بیشترین همکاری را با داریوش ارجمند بهعنوان نقش مقابل خودش داشته است. این بازیگر پیشکسوت ششم آذرماه در بیمارستان آریای رشت چشم از جهان فرو بست. روز گذشته مراسم تشییع او در رشت برگزار شد و امروز در آرامگاه امامزاده ابوطالب آرام میگیرد.
اما پس از درگذشت او رسانههای معاند و گروهی از همکاران و مخاطبان آثارش در صفحات مجازی هجمهای غیرمنصفانه را درباره این بازیگر فقید آغاز کردند، همان هجمههایی که در زمان حیاتش خصوصاً زمانی که درباره سینمای بعد از انقلاب و برخی موضوعات دیگر واکنشهای منطقی نشان میداد بیشتر به چشم میخورد و اینبار رنگوبویی تازه به خود گرفته بود.
داریوش ارجمند بهپاس سالها همکاری با او چند کلامی درباره این بانوی بزرگ سینما و تلویزیون صحبت کرد. او اینچنین گفت: من خیلی به خانواده پروانه معصومی تسلیت میگویم؛ به خواهران بزرگوار و پسر بزرگوارش. نمیدانم که میدانید خانم معصومی شاید با من بیش از همه هنرپیشههای مرد این مرز و بوم فیلم بازی کرده است. من خیلی کنار ایشان بودم، بسیار خانم باادب، بسیار خانم هنرمند، با شعور و باسواد بودند، هنرمند که میگویم یعنی تنها هنرشان بازیگری نبود.
یادم میآید در منزلشان پس از سریال امام علی (ع) با آقای عبدی و میرباقری دعوت بودیم، آشپزی و خیاطی خوب میدانستند، این اواخر در کار کشاورزی در شمال مشغول بودند و حتی رئیس یک قسمتی از کارهای برزگرها و کشاورزها بودند.
بانوی فعالی در سینما بودند تا آنجا که بهیاد دارم بسیار خانم محترم دوستداشتنی، مؤدب و چیزفهم بودند، خواست خدا بود در دهه فاطمیه (ع) ایشان مرحوم بشوند، امیدوارم که با حضرت فاطمه (ع) محشور بشوند و امیدوارم که اگر در این مملکت در این حیات کملطفی و بیمعرفتی به ایشان شده است بهواسطه رفتار خوبشان در این جهان در آن دنیا از مزایای رفتارشان در این جهان برخوردار باشند.
زنهای ما زنهای مظلومیاند برای اینکه من اعتقاد دارم سینما اساساً مذکر است نه در ایران بلکه در همه جهان این حرف را بارها زدهام. امیدوارم که روحشان شاد باشد امیدوارم که در آرامگاه خانوادگیشان به آرامش برسند و امیدوارم همچنان مردم این هنرمند را قدر بدانند.
آن کسانی که در زیادی از کارهای ایشان لذت بردند همچنان محبتشان را داشته باشند، چون معتقدم هنرمندان نمیمیرند مخصوصاً امثال خانم معصومی همیشه زندهاند، هرچه دلشان میخواهد در موردشان بگویند، پروانه معصومی برای همیشه در تاریخ این مرز و بوم ثبت و ضبط شده است، نمیتوانیم بگوییم رفت.
وقتی کسی فوت میکند باید برای او آرزوی آمرزش و غفران الهی بخواهیم و بگوییم خدا رحمتش کند؛ انشاءالله با بزرگان محشور باشد حرف دیگری را نباید دربارهاش گفت، چون در جایگاه خداوند نیستیم که انسانها را قضاوت کنیم.