یک تصور اشتباه درباره «گل» و عوارض کوتاه و بلندمدتش

گل، وید، علف یا ماری‌جواآنا برگ‌ها و گل‌های خشک‌شده گیاه کانابیس ساتیوا یا کانابیس ایندیکا هستند و تولید ماری‌جوآنا از این گیاه است. از میان بیش از ۵۰۰ ماده شیمیایی که در گل وجود دارد، دلتا-۹ تتراهیدروکانابینول (THC) مسئول بسیاری از تاثیرات روان‌گردان یا تغییردهنده ذهن گل است. THC می‌تواند نحوه درک ذهن فرد از جهان را تحریف کند و به عبارت دیگر، موجب نئشگی شود. در سال‌های اخیر این میزان در گل دائما افزایش پیدا کرده است و این موجب شده که عوارض گل افزایش پیدا کند. 

تاثیرات مصرف گل

اگرچه برخی افراد ممکن است به اشتباه فکر کنند که گل یا مواد مخدر ماری‌جوآنا عوارض خاصی ندارد اما لازم است بدانید گل می‌تواند در کوتاه‌مدت و بلندمدت هم بر ذهن و هم بر جسم، تاثیرات منفی متعددی بگذارد.

هنگامی که گل دود می‌شود THC به سرعت از ریه‌ها وارد جریان خون می‌شود که این امر موجب می‌شود فعالیت مغز و سایر اندام‌های بدن دچار اختلال شود به بیان دیگر ماری‌جوآنا یا گل، THC به طور خاص، گیرنده‌های کانابینوئیدی سلول مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این گیرنده‌ها معمولا توسط مواد شیمیایی مشابه THC که به طور طبیعی در بدن تولید می‌شوند فعال می‌شوند. گیرنده‌های کانابینوئیدی، بخشی از شبکه ارتباطی عصبی به نام سیستم اندوکانابینوئید هستند که این سیستم نقش مهمی در رشد و عملکرد طبیعی مغز ایفا می‌کند.

گیرنده‌های کانابینوئید در قسمت‌هایی از مغز تراکم بیشتری دارند که بر لذت، حافظه، تفکر، تمرکز، ادراک حسی، زمان، حرکت هماهنگی تاثیر می‌گذارد.

گل، سیستم اندوکانابینوئید را بیش از اندازه فعال می‌کند و این مسئله باعث می‌شود نشئگی و سایر عوارضش اتفاق بیفتند. اگرچه ماری‌جوآنا در پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد کاربرد پزشکی ماری‌جوآنا عبارت از درد مزمن بزرگسالان، حالت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی، بعضی از علائم مولتیپل اسکلروزیس (MS) است، اما مصرف آن در سایر زمینه‌ها می‌تواند تاثیرات منفی متعددی به دنبال داشته باشد.

تاثیرات کوتاه‌مدت گل

مشکلات در حافظه کوتاه مدت، اضطراب شدید از جمله ترس از تحت نظر قرار گرفتن یا تعقیب شدن (پارانویا)، رفتارهای بسیار عجیب و دیدن، بوییدن یا شنیدن چیزهایی که در واقعیت وجود ندارند، ناتوانی در تشخیص تخیل از واقعیت (توهم)، حملات وحشت، از دست دادن هویت فردی، کاهش زمان واکنش، افزایش ضربان قلب و خط حمله قلبی، افزایش خطر سکته مغزی، مشکلات در هماهنگی حرکتی (مشکل در رانندگی ایمن یا ورزش کردن)، مشکلات جنسی (برای مردان) و افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های مقاربتی از جمله تاثیرات کوتاه‌مدت گل محسوب می‌شوند.

 کاهش ضریب هوشی (به خصوص در موارد شروع مصرف از نوجوانی)، عملکرد ضعیف در مدرسه و افزایش احتمال ترک تحصیل، مصرف سایر مواد مخدر،  مشکلات در روابط، رفتارهای ضداجتماعی از جمله سرقت پول یا دروغ‌گویی، مشکلات مالی و افزایش احتمال بیکاری یا به دست نیاوردن شغل مناسب از تاثیرات بلندمدت گل محسوب می‌شود.

در ارتباط با عوارض مواد مخدر گل، با توجه به اینکه مصرف گل شیوع زیادی پیدا کرده است، قیمت ماری‌جوآنا نیز به تبع آن افزایش پیدا کرده است. درنتیجه می‌توان انتظار داشت مشکلات اقتصادی ناشی از مصرف این ماده مخدر نیز افزایش پیدا کند.

آیا گل اعتیادآور است؟

برخی افراد اقدام به کاشت ماری جوانا در خانه می‌کنند و برخلاف تصور اشتباه بسیاری از افراد در مورد خواص شفابخش ماری‌جوآنا، گل یا ماده مخدر ماری‌جوآنا اعتیادآور است. مطالعات نشان می‌دهد اعتیاد به گل به خصوص در افرادی که از سنین پایین مصرف گل را شروع می‌کنند و همچنین در افرادی که هر روز گل مصرف می‌کنند، بیشتر است.

افرادی که ماده مخدر گل مصرف می‌کنند ممکن است پس از تلاش برای متوقف کردن مصرف ماده، علائم ترک را تجربه کنند. افرادی که به صورت طولانی‌مدت گل می‌کشند پس از توقف مصرف، علائم ترک مانند تحریک‌پذیری، بی‌خوابی، کاهش اشتها، اضطراب و میل شدید به مصرف گل را گزارش می‌کنند که همگی این علائم می‌توانند ترک گل را دشوار کنند.

اعتیاد به انواع ماری‌جوآنا به خصوص در دوران نوجوانی یا جوانی تشخیص داده می‌شود. مانند اعتیادها، اعتیاد به گل نیز شامل علائم رفتاری و جسمی می‌شود که علائم مصرف ماری‌جوآنا عبارت از ادراکات تحریف‌شده، اختلال در هماهنگی حرکتی، مشکل در تفکر و حل مسئله، مشکلات مداوم در یادگیری و حافظه، قرمزی چشم‌ها و تاری دید، سرفه مداوم و پر از مخاط، تند شدن ضربان قلب، گرسنگی، خشک شدن دهان، اضطراب، پارانویا یا ترس، ضعف حافظه، کند شدن زمان واکنش و از دست دادن کنترل است.

اگر فردی به صورت طولانی‌مدت گل یا گیاه ماری‌جوآنا مصرف کرده باشد، قطع مصرف این ماده می‌تواند برای او علائم متعددی ایجاد کند که این علائم معمولا در عرض یک هفته پس از قطع مصرف ایجاد می‌شوند. برخی از رایج‌ترین علائم گل عبارت از تحریک‌پذیری، حشم یا پرخاشگری، عصبی بودن یا اضطراب، مشکلات خواب، کاهش اشتها یا کاهش وزن، بی‌قراری، خلق افسرده، علائم جسمی مانند دل‌درد، لرزش، تعریق، تب و لرز یا سردرد است.

اعتیاد به گل چگونه درمان می‌شوند؟

برخی افراد که در طولانی‌مدت و به طور مکرر گل مصرف می‌کرده‌اند، ممکن است برای متوقف کردن مصرف این ماده با مشکل روبرو شوند. درست مانند هر اعتیاد دیگری، موثرترین راه برای درمان اعتیاد به انواع این ماده مخدر؛ ماری‌جوآنا بنفش، قرمز و  صنعتی دریافت کمک و مشاوره اعتیاد است.

گزینه‌های درمانی متعددی برای ترک گل وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به درمان بستری، درمان سرپایی، گروه‌درمانی و گروه‌های حمایتی اشاره کرد. گزینه‌های درمانی یا بازپروری برای اعتیاد به گل مشابه برنامه‌ها و پروتکل‌های درمانی برای اعتیاد به الکل و سایر مواد مخدر است.

درمان‌های مبتنی بر شواهد مانند برنامه ۱۲ قدم ترک اعتیاد، درمان شناختی‌رفتاری، درمان تقویت انگیزه و سایر رویکردهای درمانی معتبر و علمی می‌توانند بسته به موقعیت فرد و همچنین سایر اعتیادها و نیازهای درمانی او، گزینه‌های موثر درمان اعتیاد به گل باشد.

چند درمان اعتیاد به گل

درمان شناختی رفتاری، نوعی روان‌درمانی است که به افراد راهبردهایی را برای شناسایی و اصلاح رفتارهای مشکل‌ساز می‌آموزد تا آنها بتوانند خودکنترلی بیشتری داشته باشند، مصرف گل را متوقف کنند و همچنین بتوانند به مشکلات دیگر خود رسیدگی بهتری داشته باشند.

کنترل وابستگی، روش درمانی موثر دیگری برای اعتیاد به گل است که در آن بر فرد نظارت مکرر وجود دارد و زمانی که رفتار هدف توسط فرد انجام می‌شود (یا نمی‌شود) به او پاداشی ملموس و مثبت داده می‌شود.

درمان تقویت انگیزه، روش درمانی موثری است که درمانی سیستماتیک برای ایجاد تغییرات سریع و با انگیزه درونی در فرد است. در این درمان سعی نمی‌شود فرد درمان شود بلکه منابع درونی او برای تغییر و مشارکت در درمان بسیج می‌شوند.

در نهایت، گل حاوی مواد شیمیایی است که می‌توانند اثرات متعددی بر بدن داشته باشند و موجب اعتیاد می‌شود. به همین دلیل، قطع مصرف گل اهمیت زیادی دارد و می‌تواند از بسیاری از مشکلات ناشی از مصرف این ماده جلوگیری کند.