این گیاه که گونهای دایمی مرتع استان کهگیلویه و بویراحمد به حساب میآید نه تنها به دستگاه گوارش صدمه وارد میکند بلکه سلامت و جان افراد را نیز در حالی به خطر میاندازد که توسط دستفروشان در معابر و مراکز خرید شهرهای این استان بخصوص شهر یاسوج مرکز استان به فروش میرسد.
گیاهی کوهی به اسم "بیلهر" در استان کهگیلویه و بویراحمد و برخی استانهای همجوار زیاد مصرف میشود و از قدیم بدلیل اینکه این گیاه به وفور وجود داشت و در بین مردم بعنوان گیاه خوشمزهای شناخته بوده است در قالب تُرشی، آب پَز همراه با ماست و کباب شده استفاده میشد و همچنان این مساله ادامه دارد و حتی بیشتر هم شده است.
بوتهکنی این گیاه که از گونه دایمی مرتع است در اواخر زمستان و فصل بهار با ابزارآلات مختلف برای استفاده خوراکی توسط مردم انجام میشود و برخیها این گیاه را فریز کرده و یا بصورت ترشی در فصول مختلف سال استفاده میکنند.
براساس آزمایش، تحقیق و پژوهش متخصصان دانشگاه علومپزشکی یاسوج گیاه "بیلهر" نه تنها ارزش خوراکی ندارد بلکه مصرف این گیاه باعث بیماریهایی در انسان بخصوص دستگاه گوارش میشود.
با پیگیریها صورت گرفته از سوی خبرنگار ایسنا نهایتا با دو عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج که تحقیقات و پژوهشهایی در خصوص این گیاه انجام دادند مصاحبه گرفته ایم و این موضوع را بررسی کرده ایم که به نتایج جالب و قابل تاملی رسیده ایم.
گیاه "بیلهر" در کوه
"دکتر جان محمد ملک زاده"، یک عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در رابطه با مضرات گیاه "بیلهر" به خبرنگار ایسنا گفت: طبق پژوهشها و تحقیقات انجام شده که اینجانب به عضو یک تیم بر روی گیاه "بیلهر" انجام داده ایم، به تعدادی موش آزمایشگاهی مواد سرطان زاده و گیاه "بیلهر" را برای پیشگیری از سرطان داده ایم، اما موشهایی که "بیلهر" داده شد بیشتر سرطانی شدند.
وی با بیان اینکه تلخی که گیاه "بیلهر" دارد سرطان زاست، افزود: در برخی روستاهای استان کهگیلویه و بویراحمد کسانی که مصرف زیاد "بیلهر" داشتند بدلیل سرطان معده فوت کردند.
این دکترای تغذیه اظهارکرد: گیاه "بیلهر" ترکیبات سلولی سمی دارد که میتواند تاثیرات سو بر انسان داشته باشد
ملک زاده تاکید کرد: به چند دلیل از جمله اینکه افرادی را میشناسم که در سطح استان "بیلهر" زیاد مصرف میکردند فوت آنها بعلت سرطان معده بود، دوم اینکه اگر کسی چند روز پشت سر هم "بیلهر" استفاده و مصرف کند باعث میشود که مخاط روده تحلیل رود و جذب خوب انجام نشود و سوء جذب در افراد ایجاد میکند، سوم اینکه وقتی ماست "بیلهر" استفاده میکردیم باعث سو جذب میشد و چهارم اینکه اثرات سایتوتوکسیک و سم سلولی و ترکیبات سمی داخل گیاه "بیلهر" خطرناک هستند و میتوانند باعث سَمیت سلولی و سرطان شوند.
وی در پاسخ به این سوال که برخیها مطرح میکنند، اینکه گفته میشود "بیلهر" سرطان زاست بخاطر اینست که این گیاه ریشه کن نشود، تصریح کرد: گیاه کَنگَر نیز در حال ریشه کنی است، اما در مورد کَنگَر این موضوع سرطان زا و خطرناک بودن را نمیگوییم چراکه خواص خوبی دارد البته مردم باید استفاده بی رویه نکنند که باعث از بین رفتن این گیاه شود.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج ادامه داد: مردم در گذشته گیاه" بیلهر" را فصلی و تنها در فصل بهار بصورت کبابی مصرف میکردند و در رژیم غذایی جای نداشت، اما تُرشی میکنند و در ظرفهای بزرگ داخل خانه نگهداری میکنند و مصرف بالا رفته است و یا آب پز کرده و فریز کرده و در همه فصلها مصرف میکنند که اینگونه مصرف کردن خطرناک بوده و سرطان زاست.
تُرشی "بیلهر"
همچنین "دکتر قاسم قلم فرسا"، دکترای ایمنی شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در گفتگو با خبرنگار ایسنا در زمینه گیاه "بیلهر" و تبعات و ضررهای آن بر انسان گفت: از سال ۹۴ تاکنون حدود هفت مقاله پژوهشی و علمی در خصوص اثرات سوء گیاه" بیلهر" کار کرده ام.
وی افزود: تحقیقات و پژوهشهای ما بر روی گیاه "بیلهر" نشان میدهد که مصرف گیاه بیلهر در مقدار خیلی کم خاصیت ضد سرطانی دارد، اما با مصرف زیاد و بی رویه خاصیت سمی دارد.
دکتر قلم فرسا با بیان اینکه مصرف زیاد گیاه "بیلهر" باعث تولید سم در بدن شده و همه سلولهای بدن را از بین میبرد، اظهارکرد: مصرف خیلی کم گیاه "بیلهر" بر روده بزرگ، روده کوچک و معده خاصیت ضد سرطانی دارد، اما وقتی مصرف این گیاه بیشتر شود برای بدن انسان مضر است و منجر به سرطان روده بزرگ، روده کوچک و معده میشود و باعث مسمومیتها و مشکلات کبدی و کلیه خواهد شد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج تاکید کرد: این تحقیقات و پژوهشهای علمی را بر روی دو موش و ۲۶ مورد آزمایش بر روی سلولهای سرطانی انجام داده ام که این نتایج بدست آمد.
گفتنی است که با توجه به اینکه "بیلهر" یک گیاه خوراکی نیست و حتی این گیاه جزء داروهای گیاهی هم محسوب نمیشود و خاصیت دارویی ندارد و تنها ارزش علوفهای دارد به نظر میرسد مردم از استفاده خوراکی این گیاه خودداری کرده تا سلامت خود را به خطر نیندازند و به بیماری مبتلا نشوند.