سیدمحمدرضا میرتاج الدینی نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی و رئیس مجمع نمایندگان شمال غرب کشور اظهار کرد: پروژههای انتقال آب از دریاها به شهرها امروزه بسیار رواج یافتهاند، کشورها برای تأمین آب مورد استفاده در معادن، شهرکهای صنعتی، کشاورزی و حتی آب شهری، در این زمینه سرمایهگذاریهای کلانی میکنند.
وی افزود: از این دست پروژهها در کشور نیز در حال ساخت یا بهرهبرداری است و از نمونههای بارز این پروژهها میتوان به انتقال آب دریای عمان به استانهای فارس، اصفهان، یزد، سیستان و بلوچستان و خراسان رضوی اشاره کرد که از برکات این پروژه گسترش کشاورزی در این مناطق بوده است.
میرتاجالدینی با اعلام این موضوع که دریاچه ارومیه ششمین دریاچه نمکی جهان است، گفت: با افزایش ناگهانی جمعیت، دولت برای کنترل کوچ از روستاها به شهرها و به حداقل رساندن وابستگی کشور در زمینه کشاورزی به خارج، همچنین ایجاد اشتغال برای نیروی کار جدید در مناطق کمدرآمد با ایجاد سدها و تشویق مردم برای کشاورزی و صادر کردن مجوز چاههای عمیق در حوزه دریاچه ارومیه سبب بسته شدن رودهای منتهی به دریاچه شد.
وی ادامه داد: با گذشت زمان و تبخیر آب موجود دریاچه سیزده هزار ساله به حال فعلی درآید و نتیجه تداوم این روند، بروز طوفانهای نمکی ناشی از خشکیدن دریاچه و بروز مشکلات شدید تنفسی در ساکنان منطقه، پایان هرگونه فعالیت کشاورزی در منطقه، نابودی جنگلهای شمال غرب و شمال کشور و تأثیر مستقیم بر حیات چندین میلیون نفر از جمیعت کل کشور خواهد بود.
رد انتقال آب دریای خزر به دریاچه ارومیه
وی در راستای احیای دریاچه گفت: مدتها است که با بررسی شرایط بحرانی دریاچه ارومیه علیرغم اجرای برخی طرحهای بزرگ، چون تونل و کانال انتقال آب از سد کانی، مشکل دریاچه حل نگردیده و نفس حیات آن به شماره افتاده است، تنها را چاره تامین منابع آب جدید و پایدار برای احیای دریاچه ارومیه است در این زمینه معمولا سه گزینه ارائه میگردد. گزینه انتقال آب از دریای خزر که با نظرات مختلفی روبرو است و در گذشته در سال ۱۳۹۳ ستاد احیای دریاچه ارومیه آن را مورد بررسی قرار داده و رد کرده است و از مجموعه راهکارهای مصوب ستاد حذف شده است.
انتقال آب از دریاچه وان به دریاچه ارومیه
نماینده تبریز در مجلس ادامه داد: گزینه دوم انتقال آب از دریاچه وان ترکیه میباشد این گزینه مزیتهای خوبی دارد اولاً نزدیکترین خط انتقال است حدود ۱۶۰ کیلومتر ثانیاً ارتفاع بالاتر از دریاچه ارومیه قرار دارد و امکان احداث چندین نیروگاه در مسیر وجود دارد که بخشی از هزینههای احداث و نگهداری مسیر را تامین میکند. با توجه به منافع برای هردو کشور این یک پروژه بُرد بُرد است. ثالثاً مورد مطالعه چند دانشگاه داخلی و خارجی قرار گرفته و موارد محیط زیستی از جمله تناسب شوری آب دو دریاچه تایید شده است. این گزینه در ستاد احیا هم در حال بررسی و مطالعه است و نیاز به پیگیری دیپلماتیک دارد و تاکنون جواب روشنی اخذ نشده است و، چون تا نظر طرف ترکیه معلوم نگردد. نمیتوان احیای دریاچه ارومیه را به یک امر مشروط وابسته کرد بنابراین ضمن پیگیری این موضوع باید به یک راهکار شدنی و پایدار فکر کرد که گزینه سوم میباشد.
انتقال آب از خلیج فارس
میرتاجالدینی اضافه کرد: گزینه سوم انتقال آب از خلیج فارس است در واقع تامین آب پایدار با وصل کردن به آب دریایهای آزاد میباشد اگرچه این پروژه در حد یک راهکار پیشنهادی است و همه موارد آن مطالعه نشده است، ولی شنیدهها حاکی از این است که دولت هم در حال مطالعه است با توجه به اینکه چند ابر طرح خط انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس اجرا شده یا در حال اجرا است، با توجه به بحران دریاچه ارومیه، پروژه خط انتقال آب از خلیج فارس به دریاچه ارومیه بعنوان یک مساله ملی، میتواند یکی از این ابرطرحها باشد.
نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی گفت: با بررسیهای انجام شده توسط کارشناسان، بهترین راهکار برای احیای دریاچه و توسعه کشاورزی و صنعت شمال غربی کشور و حتی استانهای همجوار اجرای خط انتقال آب از خلیج فارس به دریاچه ارومیه است، زیرا به موجب این پروژه احیای دریاچه میسر و در کنار آن نیازهای آینده این منطقه تأمین میگردد.
رئیس مجمع نمایندگان شمال غرب کشور عنوان کرد: در همین راستا از سوی مجمع نمایندگان شمال غرب کشور نامهای به رئیس جمهور نوشته شده است و در آن نامه ضمن تشریح حساسیت موضوع و خواستار شدهایم تا راهکارهای انجام یافته گذشته از جمله انتقال سالانه ۵۰۰ میلیون مترمکعب از سد کانی سیب، روان سازی حقابه دریاچه از تأسیسات آبی در حال بهرهبرداری و تکمیل مدولهای ۲ و ۳ و ۴ تصفیه خانههای پساب تبریز، ارومیه، مراغه، میاندوآب، مهاباد و تکمیل خط انتقال و اقدام عملی و محسوس برای بارورسازی ابرها و استفاده از فناوریهای جدید، لایروبی و بازگشایی و اصلاح مسیر بستر رودخانهها و مسیلهای منتهی به دریاچه ارومیه تداوم داشته باشد.
میرتاجالدینی تصریحکرد: پیشنهاد اجرای خط انتقال آب از خلیج فارس به دریاچه ارومیه به عنوان یک مطالبه عمومی و راهکار دستیافتنی و عملی است ارائه گردیده و قطعاً از سوی مجمع پیگیری خواهد شد؛ و تلاش میکنیم ردیف اعتبار مطالعه خط انتقال آب از خلیج فارس را در لایحه بودجه ۱۴۰۳ قرار داده شود. شایان ذکر است این نامه با امضای قریب باتفاق نمایندگان شمالغرب کشور خدمت رئیس جمهور ارسال شده است.
آخرین تصاویر ماهوارهای از دریاچه ارومیه نشان میدهد که در فاصله یکسال اخیر از سطح ۸۷۸ کیلومتر مربعی آب دریاچه ارومیه، حدود ۸۰ درصد خشک شده و حالا فقط ۱۷۰ کیلومتر مربع و معادل ۴ درصد از سطح آب دریاچه به جا مانده که مساوی با مرگ ششمین دریاچه آب شور جهان میباشد.