یک سوال و دو احتمال
جاوید قربان اوغلی*
آفتاب‌‌نیوز : 
آفتاب: آقای رئیس‌جمهور سفر خود را به برزیل که برای روز 6 مه (16 اردیبهشت‌ماه) برنامه‌ریزی شده بود، لغو کرد. روز گذشته(15/2/1388)وزارت خارجه برزیل با اعلام این خبر خاطرنشان كرد که چند دقیقه پیش از آغاز کنفرانس مطبوعاتی در این وزارتخانه که قرار بود طی آن خبرنگاران با برنامه دیدار رئیس‌جمهوری ایران آشنا شوند، احمدی‌نژاد برای «لوئیس ایناسیولولا داسیلوا» رئیس‌جمهوری برزیل پیامی فرستاد که در آن تایید شده بود سفر به برزیل لغو می‌شود.
در این‌خصوص هیچگونه خبری از سوی دفتر آقای احمدی‌نژاد و یا وزارت امور خارجه کشورمان تا این لحظه اعلام نشده است و این در حالی است که سه روز قبل دفتر رئیس‌جمهور خبر این سفر را در اختیار رسانه‌های خبری قرارداد و روز دوشنبه (14/2/1388)آقای قشقاوی سخنگوی وزارت خارجه نیز درباره واكنش رژیم صهیونیستی به سفر آقای احمدی‌نژاد به برزیل در پاسخ به سوال یكی از خبرنگاران، برزیل را قدرت بزرگ اقتصادی، موثر و نافذ در آمریكای لاتین خواند و اظهار داشت: «در پی تبادل سفر وزرای خارجه دو كشور، زمینه این سفر فراهم شد و قرار است در این سفر تفاهم خوبی برای گسترش روابط در همه عرصه‌ها به خصوص اقتصادی صورت گیرد».
آقای قشقاوی با تاكید بر اینكه تبادل ارتباطات ایران و برزیل پیش از این تحت‌تاثیر طرف ثالث نبوده است، گفت: «این سفر هم تحت تاثیر طرف ثالث نخواهد بود. مسئولین دو كشور منافع ملی خود را تشخیص می‌دهند و براساس آن روابط دو جانبه را تنظیم می‌كنند. حق مسئولین دو كشور است كه روابط خود را گسترش دهند.لازم به ذکر است که چند روز قبل نیز وزیر خارجه برزیل نیز در واکنش به مخالفت اسرائیل نسبت به سفر احمدی‌نژاد به کشورش اعلام کرده بود که به رغم اعتراض و کارشکنی‌ها، احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ایران، چهارشنبه به برزیل سفر خواهد کرد».
در حالیکه ابهامات مربوط به دلیل لغو این سفر همچنان بر اذهان کسانیکه این رویداد مهم را تعقیب می‌کنند سایه افکنده و مشخص نیست چرا آقای رئیس‌جمهور با توجه به اهمیت برزیل به عنوان قدرت برتر اقتصادی آمریکای جنوبی و اعزام هیات مقدماتی متشکل از مقامات ارشد وزارتخانه‌های خارجه، بازرگانی .....و نمایندگان بخش خصوصی اقدام به لغو این سفر کرده است به ویژه اینکه ایشان از هیچ فرصتی برای نمایش قدرت در حیات خلوت آمریکا غافل نمانده و تاکنون چندین سفر به کشورهای درجه 2 و 3 آن منطقه داشته است».
در این خصوص دو احتمال را می‌توان مطرح کرد:
1)برزیل تحت فشارهای وارده از سوی کشورهای با نفوذ و همچنین مخالفتهای زیادی که طی روزهای گذشته در قالب تظاهراتی که در شهرهای مختلف این کشورانجام گرفت علی‌رغم موضع قبلی با عذر‌خواهی محترمانه خواستار لغو یا تعویق این سفر شده و دو طرف توافق کرده‌اند که با اعلام موضعی که به حیثیت هیچ‌یک لطمه‌ای وارد نشود به شکلی که وزارت خارجه برزیل اعلام کرده به این ماجرا خط پایان بکشند. این یکی از روش‌های مرسوم جهان برای حفظ روابط حداقلی می‌باشد. دلایلی که قوت این احتمال، موضع‌گیری چند روز قبل خانم هیلاری کلینتون درباره نفوذ ایران و چین در منطقه آمریکای لاتین و همچنین نامه رئیس کنیست رژیم صهیونیستی به همتای برزیلی است که طی آن با ادعای تهدیدآمیز بودن دولت ایران و احمدی‌نژاد خطاب به رئیس پارلمان برزیل نوشت: «من معتقدم که جامعه بین‌الملل و برزیل می‌بایست آن را (دولت ایران) را منزوی کند».
2) لغو سفر ابتکاری ایرانی بود؛ و بنابراین امیدواریم هر چه زودتر دستگاه دیپلماسی کشور در اقدامی شجاعانه دلیل لغو این سفر را بیان نماید. همچنانکه سخنگوی دستگاه دیپلماسی در مصاحبه مطبوعاتی هفتگی خود در روز دوشنبه با قدرت هر چه تمام مشت محکمی بر دهان یاوه سرایان صهیونیست کوبیده و تاکید کرده بود: «این سفر هم تحت‌تاثیر طرف ثالث نخواهد بود. مسئولین دو كشور منافع ملی خود را تشخیص می‌دهند و براساس آن روابط دو جانبه را تنظیم می‌كنند».
اما تاملی دقیقتر در بیانات و مواضع طرف ایرانی این مساله را غامض‌تر می‌کند. آقای قشقاوی سخنگوی محترم وزارت امور خارجه دربیان دفاع از این سفر گفته بود: «البته هنوز قطعیت این سفر معلوم نیست و در صورتی که بخواهد صورت گیرد، زمان و جزییات آن اعلام خواهد شد.». به گمانم بوی لغو احتمالی سفر به مشام آقای قشقاوی رسیده بود کما اینکه ساعاتی پس از تاکید وزیر خارجه برزیل مبنی بر انجام این سفر، منابع خبری اعلام کرده بودند که احمدی‌نژاد به برزیل و آمریکای لاتین نخواهد رفت.
بعید است کسی در اشتیاق وافر آقای رئیس‌جمهور بر سفرهایی خارجی تردید داشته باشد. ایشان تا کنون به اندازه همه اسلاف خود در جمهوری اسلامی به سفر خارجی همت گماشته است البته اگر گفته شود چرا فقط به چند کشور فکر می‌کنم باید این سوال را از ایشان پرسید که چرا در کنار «کومور» و «جیبوتی» در قاره آفریقا به آفریقای جنوبی که قدرت فائقه این قاره است سفر نمی‌کنید و یا اینکه چرا ناگهانی و بی‌خبر سفر تنظیم شده خود به برزیل که ابرقدرت منطقه آمریکای جنوبی است را لغو می‌کنید.
* کارشناس مسائل سیاست خارجی
آفتاب: آقای رئیس‌جمهور سفر خود را به برزیل که برای روز 6 مه (16 اردیبهشت‌ماه) برنامه‌ریزی شده بود، لغو کرد. روز گذشته(15/2/1388)وزارت خارجه برزیل با اعلام این خبر خاطرنشان كرد که چند دقیقه پیش از آغاز کنفرانس مطبوعاتی در این وزارتخانه که قرار بود طی آن خبرنگاران با برنامه دیدار رئیس‌جمهوری ایران آشنا شوند، احمدی‌نژاد برای «لوئیس ایناسیولولا داسیلوا» رئیس‌جمهوری برزیل پیامی فرستاد که در آن تایید شده بود سفر به برزیل لغو می‌شود.در این‌خصوص هیچگونه خبری از سوی دفتر آقای احمدی‌نژاد و یا وزارت امور خارجه کشورمان تا این لحظه اعلام نشده است و این در حالی است که سه روز قبل دفتر رئیس‌جمهور خبر این سفر را در اختیار رسانه‌های خبری قرارداد و روز دوشنبه (14/2/1388)آقای قشقاوی سخنگوی وزارت خارجه نیز درباره واكنش رژیم صهیونیستی به سفر آقای احمدی‌نژاد به برزیل در پاسخ به سوال یكی از خبرنگاران، برزیل را قدرت بزرگ اقتصادی، موثر و نافذ در آمریكای لاتین خواند و اظهار داشت: «در پی تبادل سفر وزرای خارجه دو كشور، زمینه این سفر فراهم شد و قرار است در این سفر تفاهم خوبی برای گسترش روابط در همه عرصه‌ها به خصوص اقتصادی صورت گیرد».
آقای قشقاوی با تاكید بر اینكه تبادل ارتباطات ایران و برزیل پیش از این تحت‌تاثیر طرف ثالث نبوده است، گفت: «این سفر هم تحت تاثیر طرف ثالث نخواهد بود. مسئولین دو كشور منافع ملی خود را تشخیص می‌دهند و براساس آن روابط دو جانبه را تنظیم می‌كنند. حق مسئولین دو كشور است كه روابط خود را گسترش دهند.لازم به ذکر است که چند روز قبل نیز وزیر خارجه برزیل نیز در واکنش به مخالفت اسرائیل نسبت به سفر احمدی‌نژاد به کشورش اعلام کرده بود که به رغم اعتراض و کارشکنی‌ها، احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ایران، چهارشنبه به برزیل سفر خواهد کرد».
در حالیکه ابهامات مربوط به دلیل لغو این سفر همچنان بر اذهان کسانیکه این رویداد مهم را تعقیب می‌کنند سایه افکنده و مشخص نیست چرا آقای رئیس‌جمهور با توجه به اهمیت برزیل به عنوان قدرت برتر اقتصادی آمریکای جنوبی و اعزام هیات مقدماتی متشکل از مقامات ارشد وزارتخانه‌های خارجه، بازرگانی .....و نمایندگان بخش خصوصی اقدام به لغو این سفر کرده است به ویژه اینکه ایشان از هیچ فرصتی برای نمایش قدرت در حیات خلوت آمریکا غافل نمانده و تاکنون چندین سفر به کشورهای درجه 2 و 3 آن منطقه داشته است».
در این خصوص دو احتمال را می‌توان مطرح کرد:
1)برزیل تحت فشارهای وارده از سوی کشورهای با نفوذ و همچنین مخالفتهای زیادی که طی روزهای گذشته در قالب تظاهراتی که در شهرهای مختلف این کشورانجام گرفت علی‌رغم موضع قبلی با عذر‌خواهی محترمانه خواستار لغو یا تعویق این سفر شده و دو طرف توافق کرده‌اند که با اعلام موضعی که به حیثیت هیچ‌یک لطمه‌ای وارد نشود به شکلی که وزارت خارجه برزیل اعلام کرده به این ماجرا خط پایان بکشند. این یکی از روش‌های مرسوم جهان برای حفظ روابط حداقلی می‌باشد. دلایلی که قوت این احتمال، موضع‌گیری چند روز قبل خانم هیلاری کلینتون درباره نفوذ ایران و چین در منطقه آمریکای لاتین و همچنین نامه رئیس کنیست رژیم صهیونیستی به همتای برزیلی است که طی آن با ادعای تهدیدآمیز بودن دولت ایران و احمدی‌نژاد خطاب به رئیس پارلمان برزیل نوشت: «من معتقدم که جامعه بین‌الملل و برزیل می‌بایست آن را (دولت ایران) را منزوی کند».
2) لغو سفر ابتکاری ایرانی بود؛ و بنابراین امیدواریم هر چه زودتر دستگاه دیپلماسی کشور در اقدامی شجاعانه دلیل لغو این سفر را بیان نماید. همچنانکه سخنگوی دستگاه دیپلماسی در مصاحبه مطبوعاتی هفتگی خود در روز دوشنبه با قدرت هر چه تمام مشت محکمی بر دهان یاوه سرایان صهیونیست کوبیده و تاکید کرده بود: «این سفر هم تحت‌تاثیر طرف ثالث نخواهد بود. مسئولین دو كشور منافع ملی خود را تشخیص می‌دهند و براساس آن روابط دو جانبه را تنظیم می‌كنند».
اما تاملی دقیقتر در بیانات و مواضع طرف ایرانی این مساله را غامض‌تر می‌کند. آقای قشقاوی سخنگوی محترم وزارت امور خارجه دربیان دفاع از این سفر گفته بود: «البته هنوز قطعیت این سفر معلوم نیست و در صورتی که بخواهد صورت گیرد، زمان و جزییات آن اعلام خواهد شد.». به گمانم بوی لغو احتمالی سفر به مشام آقای قشقاوی رسیده بود کما اینکه ساعاتی پس از تاکید وزیر خارجه برزیل مبنی بر انجام این سفر، منابع خبری اعلام کرده بودند که احمدی‌نژاد به برزیل و آمریکای لاتین نخواهد رفت.
بعید است کسی در اشتیاق وافر آقای رئیس‌جمهور بر سفرهایی خارجی تردید داشته باشد. ایشان تا کنون به اندازه همه اسلاف خود در جمهوری اسلامی به سفر خارجی همت گماشته است البته اگر گفته شود چرا فقط به چند کشور فکر می‌کنم باید این سوال را از ایشان پرسید که چرا در کنار «کومور» و «جیبوتی» در قاره آفریقا به آفریقای جنوبی که قدرت فائقه این قاره است سفر نمی‌کنید و یا اینکه چرا ناگهانی و بی‌خبر سفر تنظیم شده خود به برزیل که ابرقدرت منطقه آمریکای جنوبی است را لغو می‌کنید.
* کارشناس مسائل سیاست خارجی
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
انتشار یافته: ۰
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید
پس چرا برنامه از قبل تعیین شده برزیل را لغو کرده است؟
دوستم باید بداند در این 4سال دستگله دیپلماسی ما کاملا فلج شد و بزرگان و با تجربه ها بیرون ریختند و افراد نادان و ناوارد به مقام راسندند. مقامی که اینها شایسته آن نیستند و صرفا یک مشت کف زن استخدام کردند.
شما در ژنو دیدید که فقط هنر کف زدن را داشتند و نه اعتراض به سخنان [...]احمدی نژاد.
من می خواهم در باره گفته جاوید یک نکته را اضافه کنم و آن اینکه احمدی پس از ژنو جایگاه پیشین در نزد رهبری از دست داده و لغو سفر وی می تواند ناشی از تحولات اخیر در داخل باشد که عدم استقبال از وی در فرودگاه ، داستان حج و اوقاف نمونه های از دست رفتن این جایگاه است. ممکن است عامل داخلی در لغو سفر موثر باشد.