محمد قوچانی فعال رسانهای اصلاح طلب و محمد صادق کوشکی تحلیلگر مسائل سیاسی در برنامه گفتوگوی ویژه خبری با موضوع رقابت انتخاباتی به مناظره پرداختند.
محمد قوچانی فعال رسانه اصلاح طلب در ابتدای برنامه گفتگوی ویژه خبری، گفت: برای گرم کردن فضای انتخابات علاوه بر احزاب سیاسی نیازمند عوامل دیگری هستیم که در ادامه به آنها اشاره میکنم. اساساً تصور میکنم نقطه تمایز نظام جمهوری اسلامی با رژیم پهلوی در مسئله انتخابات بود.
وی افزود: در بعد سیاسی آن چیزی که ما را متمایز میکند نهاد انتخابات است. ما در گذشته با رژیمی مواجه بودیم مبنای خودش را از کودتا میگرفت یعنی هم بقا و هم استمرارش با کودتا اتفاق افتاد. اما در جمهوری اسلامی با حکومتی مواجه هستیم که مشروعیت خود را از انقلاب میگیرد و انتخابات است که این نظام را تداوم میبخشد.
فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: اگر در قیاس با رژیم گذشته نگاه کنیم در آن زمان یک حزب واحد به وجود آمد و حتی آن دموکراسی نمایشی که به وجود آمد از همان زمان سقوط آن نظام سیاسی به گوش میرسید. آن چیزی که جمهوری اسلامی را در ۴۵ سال گذشته حفظ کرده است وجود یک نظام رقابتی میان دو جناح سیاسی بود. ولی این موضوع در زمان فعلی بسیار کمرنگ شده است خطر جدی وجود دارد که این رقابت بیمعنا شده است.
محمد صادق کوشکی نیز در ادامه گفت: رقابت زمانی واقعی خواهد بود که مردم با تعدد راهکارها برای حل مشکلات جامعه مواجه شوند یعنی ببینند جریانات متفاوت به دنبال حل مشکلات هستند. اینکه جریانات سیاسی برای مشکلات مردم راه حل نداشته باشند، این اسمش رقابت نیست و این مسئله را اشتباه متوجه شده ایم. دوره اصولگرایی و اصلاح طلبی نیز تمام شده است. مشکل این است که جریانات سیاسی اغلب اهل پیدا کردن راهکار برای حل مشکلات مردم نبوده اند. چون جریانات سیاسی بیشتر افراد طالب قدرت هستند و نه افرادی که به دنبال حل مشکلات هستند.
محمد قوچانی نیز در ادامه گفت: علی الاصول این حرف درستی است، ولی فقط یک طرف ماجرا دیدن است. یعنی فقط در مورد احزاب سیاسی صحبت کردن است. چرا احزاب سیاسی ما در کشور رشد نکردهاند. به نظر بنده یک موانع ساختاری برای رشد احزاب سیاسی وجود دارد که مانع از این میشود احزاب نمایندگی واقعی از مردم داشته باشند. به نظر بنده مهمترین فقدان در نظام انتخاباتی حزبی در کشور ما است. مردم هنوز در شهرهای کوچک که سهم بزرگی از کشور را دارند هنوز وارد بحثهای حزبی نشدهاند. شاید الان وقت این باشد که جریانات سیاسی به جریانات تکامل یافتهتری تبدیل شوند.
صادق کوشکی تحلیل گر مسائل سیاسی گفت: همین الان از آقای قوچانی سوال میکنم حزب سیاسی شما آیا منعی دارد برای تمام حوزههای انتخابیه نامزد معرفی کند؟ خیر هیچ منعی وجود نداره، چون حزبی که ایشان عضوش هست به شدت بسته و محدود است.
وی افزود: ما شاهد رویشهایی با گرایشات مختلف در جریانات سیاسی هستیم و نسل جوان میتواند برنامههای زیادی برای فضای سیاسی کشور داشته باشد. باید برنامهها با هم رقابت کنند تا مردم بدانند اگر میخواهند مشکل آب حل شود بدانند گروه الف مشکل را حل میکند یا گروه ب. در رقابت بین برنامهها نیز اشخاص حذف خواهند شد.
قوچانی نیز در ادامه گفت: اینکه بخواهیم کلی در مورد صرفاً برنامه صحبت کنیم دردی را از مردم دوا نمیکند. اقناع پذیری در انتخابات را نباید کنار بگذاریم. تکرار حرف ضدانقلاب با ژست انقلابی گری هنر نیست، عوامفریبی است.
فعال سیاسی اصلاح طلب گفت: در بسیاری از کشورها مشارکت پایینتر از ۵۰ درصد است، ولی انتظار این است که در جمهوری اسلامی که مردم سالاری را تشویق میکند آمارها بیشتر باشد و این آمار و عدد و رقم فعلی نگران کننده است. اینکه ایشان احزاب را علیه مشارکت میدانند، حرف درستی نیست. جریانات سیاسی نسلهای جدید ایجاد میکنند یعنی جریاناتی که ممکن است مولد افراد جدید باشند که خود این افراد منتقد خود آن حزب باشند.
کوشکی در ادامه گفت: افزایش مشارکت در انتخابات لازم است و نگاه از بالا به پایین از جانب احزاب نباید شکل بگیرد. چرا باید عضو یک حزب بگوید هر رویش جدیدی باید در درون یک حزب شکل بگیرد و این حرفها دلسردی مردم است. شاید آن رویشها نمیخواهند در احزاب شما شکل بگیرند چرا دیکتاتوری با این قضیه برخورد میکنید. فردی که منتسب به ایشان بودند رئیس جمهور انتخاب شدند و همان فرد هم علاقهای به نگاه به حرف مردم نداشتند. سیاسی کاری یعنی اینکه حرف مردم و جامعه را نبینیم و فقط به فکر احزاب خود باشیم. قرار است کسی به مجلس بیاید باید ایده داشته باشند و مثلاً بگویند میشود مشکل بورس را حل کرد یا نه.
قوچانی در ادامه گفت: بهترین مسیر برای رقابت و مشارکت سیاسی نظام حزبی است. از نظر علم سیاست کسی که شایسته باشد در طول زمان و بر اساس نظم خودجوش آنقدر رشد پیدا میکند که در احزاب سیاسی فعالیت کند. اعتقاد بنده این است که احزاب جز از بین مردم نیستند و برآمده از مردم هستند. زد و بند سیاسی ممکن است در همه اقشار وجود داشته باشد، ولی اگر شفافیت وجود داشته باشد همه این مسائل حل میشود.
فعال سیاسی اصلاح طلب عنوان کرد: در همه احزاب فعلی افرادی وجود دارند که از دورترین شهرستانها آمدهاند و حتی بیشتر از افرادی که در تهران رشد کردهاند نظر میدهند و فعالیت میکنند.
کوشکی نیز در ادامه تاکید کرد: در عالم سیاسی افتخار میکنم که هیچ گونه شناسنامه ندارم و جایگاه من معلمی و دانش افزایی است. اگر شناسنامه داشتن عضویت در حزب کارگزاران است من افتخار میکنم که شناسنامه ندارم. اگر انتخابات میخواهد مشارکتش بالا برود باید سلامت در انتخابات داشته باشیم یعنی کاندیداها منابع مالی خود را شفاف کنند. اگر مشخص شود و مردم متوجه شوند این منابع مالی سالم است دلگرم میشوند.
این استاد دانشگاه با اشاره به ارتباط نگرفتن جوانان با احزاب، گفت: با نسل جوانی روبرو هستیم که احزاب با آنها ارتباط نمیگیرند.
محمد قوچانی فعال سیاسی اصلاح طلب تاکید کرد: چه اصراری وجود دهد که خودمان را بیریشه تلقی کنیم. با مطالعه تاریخ جایگاه خودمان را پیدا میکنیم. در سیاست این حرفی که ایشان میزند از پوپولیسم فراتر است اینکه احزاب سیاسی را نفی کنیم عین پوپولیست است. اگر حزب وجود داشته باشد و در قبال نامزدهای انتخابات مسئولیت داشته باشد دیگر رای دادن ما قابل پیگیری کردن است و اگر حزب نباشد ممکن است سلبریتیها رای بیاورند. در نظام حزبی، احزاب فضای بازی دارند و بر مبنای آن رقابتهای بین حزبی تمام فعالیتهای افراد قانونی است. ما منکر اصل نظارت در انتخابات نیستیم و قانون را زیر سوال نمیبریم.
محمد صادق کوشکی نیز در پایان تاکید کرد: اگر خدمت کردن به مردم پوپولیست است افتخار میکنیم که پوپولیست هستیم، انقلاب اسلامی آمد تا این اشرافیگریها را از بین ببرد. این افراد میترسند که مردم آنها را کنار بگذارند و حرفشان را دیگر گوش ندهند. مردم انتخابشان را خواهند کرد و منتظر دستور آقای قوچانی نخواهند ماند.