تصاویری که در روزهای گذشته و در فضای مجازی از حرکت چند کامیون بر بستر دریاچه ارومیه و حمل خاک این دریاچه منتشر شده، بار دیگر به شایعات مربوط به استحصال ماده مهم و راهبردی لیتیوم از شورابههای باقی مانده از دریاچه دامن زده است. با این حال مقامات مسئول کشوری و استانی و فعالان اقتصادی در بخش معدن استان آذربایجان غربی درستی این شایعات را به کل رد کرده و درباره آن توضیحاتی ارائه کردند.
دریاچه ارومیه حاوی لیتیوم اندک هست
علیرضا شهیدی، رئیس سازمان زمینشناسی و اکتشافاتمعدنی کشور، در این باره به خبرگزاری ایلنا گفت: دریاچه ارومیه حاوی لیتیوم هست، اما مقادیر آن به قدری اندک است که هیچ کس در ایران نمیتواند این میزان اندک را فرآوری کند. لیتیوم موجود در بستر خشک شده این دریاچه ۳۰ تا ۳۵ ppm است که اگر هم برداشت شود اقتصادی نیست. استحصال لیتیوم در شرایطی اقتصادی است که بیش از ۱۰۰۰ ppm باشد و ۳۰ تا ۳۵ ppm به قدری اندک است که میتوان گفت اصلا وجود ندارد.
تصاویر مستند نیست
رحیم وهابزاده، رییس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ارومیه نیز درباره تصاویر منتشرشده گفت: تصاویر مستند نیست و تاکنون هیچ سندی که بتواند درستی این امر را تایید کند به دست ما در اتاق بازرگانی ارومیه نرسیده است. همچنین در حاضر آنچه بیش از هر چیز در مورد این دریاچه اولویت دارد، احیای آن است که مزایای زیادی برای استانهای همجوار دارد. توجه داشته باشید دریاچه ارومیه منطقهای حفاظت شده است و در حال حاضر تنها نمک آن به دست دو شرکت فعال در بخش خصوصی برداشت میشود که آن هم در ساخت محصولات شوینده به کار میرود.
حتی به چینیها شورابه ندادیم
در نهایت مختار خانی رییس اداره حفاظت محیط زیست ارومیه گفت: کارشناسان محیط زیست از این منطقه به عنوان پارک ملی دریاچه ارومیه یاد میکنند، چون رده حفاظتی پارکهای ملی بالاتر از مناطق حفاظت شده است و این پارک بالاترین رده حفاظتی محیط زیست کشور را دارد. بر این منطقه حساسیت ویژهای وجود دارد، حتی برای ورود افراد معمولی به این پارک ملی باید از اداره حفاظت محیط زیست استان مجوز دریافت شود و تاکنون غیر از برداشت نمک برای برداشت هیچ ماده معدنی مجوز صادر نشده است. مجوز برداشت نمک هم تنها در فصلهایتر و سرد سال و تنها به شرکتهای بزرگ داده میشود. افراد محلی هم در فصل پاییز میتوانند از ذخایر نمک منطقه برداشت کنند، اما تنها به مساحت ۲۰ هکتار و به عمق حداکثر ۴۰ سانتیمتر. در حال حاضر یک شرکت در مراغه و شرکت دیگر در سلماس از نمک دریاچه ارومیه با مجوز اداره محیط زیست به عنوان ماده اولیه تولید برداشت میکنند. : اخیرا یک شرکت چینی از طرف سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) آمده و درخواست دریافت مجوز برای برداشت شورابههای پارک ملی دریاچه ارومیه را داشت، اما اداره حفاظت محیط زیست اجازه برداشت شورابه را از این منطقه به چینیها نداد. شرکت چینی هم به دنبال ذخایر «برم» موجود در شورابههای دریاچه بود نه لیتیوم.
صحت استخراج لیتیوم از دریاچه ارومیه را نمیدانم، اما در دنیا امر مرسومی است!
روحالله جانی عباسپور، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره شایعات استخراج لیتیوم از دریاچه ارومیه گفت: چنین چیزی را نشنیدم و صحت و سقم آن را نمیدانم، اما اگر اتفاق افتاده باشد در دنیا مرسوم است. برخی منابع زیرزمینی و برخی دیگر منابع مالی دارند که با یکدیگر سرمایهگذاری مشترک انجام میدهند و به صورت برد برد استفاده میکنند.
نماینده آوج و بویین زهرا در مجلس بیان کرد: همیشه یکی از راهکارهای تامین منابع مالی برای کشور سرمایهگذاری خارجی است تا منابعی که در کشور وجود دارد استخراج شود. ما، چون در شرایط تحریم هستیم متاسفانه سرمایهگذاری خارجی در کشور کم صورت میگیرد، اما یک روزی این امر اتفاق بیفتد با توافق صورت گرفته چه اشکالی دارد. شرکا یکی زمین دارد و دیگری پول که با هم سرمایهگذاری میکنند و پول حاصله را بر مبنای توافقی که دارند تقسیم میکنند.
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار کرد: اصل استخراج لیتیوم از دریاچه ارومیه را نمیدانم البته ما برای احیای دریاچه ارومیه قانون داریم، اما باید منابع آبی هم باشد. دولت سرمایهگذاری زیادی کرد و قرارگاه خاتمالانبیا (ص) هم زحمت کشید و کار پیمانکاری آن را انجام داد و آبی را که از مرز خارج میشد به دریاچه ارومیه بازگرداندند.
عباسپور با بیان اینکه یک قنات هزار ساله در بویین زهرا داشتیم که خشک شد، گفت: برای تخریب سدهایی که بر روی دریاچه ارومیه بسته شده باید دولت و سیاستگذاران نظام اهم و فیالاهم کنند و به نتیجهای برسند.