لب‌هایت را لوله کن و بگو ۹۰ میلیاردتومان!
لیگ برتر فوتبال ایران امسال در حالی آغاز شد که قانون عجیب‌وغریب سقف قرارداد، صدای بسیاری از تیم‌ها، خاصه آن‌هایی که قرار بود در لیگ قهرمانان آسیا بازی کنند یا اینکه خودشان را در لیگ به چشم یک مدعی می‌دیدند، درآورد. نهایتا، ولی با اصرار فدراسیون فوتبال، این قانون تصویب شد تا دست‌وپای تیم‌ها در امور مالی بسته شود. مقرر شد که تیم‌های حاضر در آسیا تا سقف ۳۲۵ میلیاردتومان هزینه کنند و بقیه به ترتیب کمتر.
اگرچه در همان روز‌های نخست هم شفاف و واضح بود که چنین قانونی نمی‌تواند ضمانت اجرائی لازم را در پی داشته باشد، ولی نمایش‌های صوری کسر امتیاز از یکی دو تیم و جریمه و محرومیت و گیر‌دادن به قرارداد تعدادی از بازیکنان، در مقطعی، این جو را به راه انداخت که قرار است متخلفان جریمه شوند. این جریمه‌های کسر امتیاز در تصمیمی عجیب‌تر بعدا ازسوی کمیته استیناف بخشیده شد تا شاخ غولِ اول فصل به همین راحتی شکسته شود. فدراسیون هم که ابتدا تهدید کرده و اصرار داشت که متخلفان ۳ بر صفر بازنده خواهند شد، پس از صدور این رأی، سکوت پیشه کرده و دیگر از ماجرای کسر امتیاز حرفی نزدند.
این موارد فقط بخشی از اتفاقات ریزی بود که ماجرای سقف قرارداد در دل داشت وگرنه بسیاری قویا رقیب را متهم به آن می‌کردند که به غیر از قرارداد‌های امضا‌شده، پول و اموالی هم روی میز و زیر میز جابه‌جا شده. گو اینکه تعدادی هم برای اینکه پایبند به قانون نشان دهند، رو به دور‌زدن آن آورده و بخش مهمی از رقم قرارداد را به این بهانه که قانون جدید شامل قرارداد‌های چندساله نمی‌شود، به قرارداد سال دوم بازیکنان اضافه کردند. درباره این بخش، مشخصا می‌توان باشگاه سپاهان را مورد اشاره قرار داد که مطابق با همین بند، بخشی از قرارداد بازیکنانشان را به فصل دوم موکول کرده، ولی باز هم مجبور شدند چنین قرارداد‌هایی را تصحیح کنند. حداقل در نامه‌ای که به فدراسیون فرستاده، عنوان کرده‌اند چنین می‌کنند و تعدادی از بازیکنانشان را هم در فهرست فروش قرار داده‌اند.
هم‌زمان با چنین مباحثی بود که مصاحبه رضا جاودانی، عضو کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال هم از راه رسید و توجه بسیاری را به اتفاقات رخ‌داده در باشگاه سپاهان جلب کرد. جاودانی با اشاره به نوع قرارداد پیام نیازمند، دروازه‌بان این باشگاه، عنوان کرد که قرارداد پیام نیازمند برای دو فصل با سپاهان رقمی معادل ۱۶۰ میلیارد تومان است! رقم آن‌قدر سنگین بود که باورپذیر نباشد. او البته بعد‌ها این عدد را تصحیح کرد و گفت با پولی که سپاهان برای رضایت‌نامه‌اش به باشگاه پرتغالی پرداخته، رقمی بسیار سنگین شده که بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان است.
درست از زمانی که آن مصاحبه منتشر شد، سپاهانی‌ها به آب و آتش زده، زمین و زمان را به هم دوختند که جاودانی سلایق رنگی‌اش را بروز داده و رقم قرارداد نیازمند بسیاربسیار کمتر از چیزی است که عنوان شده است. اگرچه از بحث انتهایی صحبت‌های جاودانی می‌شد پی برد که احتمالا نیازمند قراردادی نزدیک به ۱۱۰ میلیاردتومان با سپاهان برای دو فصل منعقد کرده، ولی بازهم سپاهانی‌ها زیر بار این موضوع نمی‌رفتند. خود پیام نیازمند دراین‌باره دست به روشنگری زد و گفت اصلا چنین ارقامی در کار نیست. او البته رقم دقیق قراردادش را نگفت، ولی روی این موضوع تأکید داشت که با درنظرگرفتن پولی که سپاهان برای رضایت‌نامه‌اش پرداخت کرده بازهم این عدد به ۹۰ میلیارد تومان هم نمی‌رسد.
باوجود‌این و مباحث جنجالی‌ای که در‌این‌بین به راه افتاد، ماجرا کم‌وبیش لو رفت؛ اینکه نیازمند برای دو فصل با احتساب آپشن، قراردادی ۹۰ میلیاردتومانی بسته و تازه سپاهان رقمی نزدیک به ۱۵ میلیارد تومان هم برای دریافت رضایت‌نامه‌اش به باشگاه پرتغالی پرداخت کرده است. این موارد وقتی رنگ واقعیت به خود گرفت که منوچهر نیکفر، سرپرست مدیرعاملی باشگاه سپاهان، در گفت‌وگویی تلویزیونی به‌طور رسمی قرارداد نیازمند را فاش کرد و رقم را حتی بالاتر عنوان کرد. او دراین‌باره گفت: «نیازمند در سال اول ۴۰ و در سال دوم ۵۰ میلیارد تومان با ما قرارداد دارد و اینکه گفته می‌شود ۱۶۰ میلیارد از سپاهان خواهد گرفت، کذب محض است و صحت ندارد. با احتساب مبلغی که برای رضایت‌نامه او خرج کرده‌ایم، نیازمند برای سپاهان ۱۱۵ میلیارد هزینه داشته است».
سپاهانی‌ها در شرایطی ابتدا از اینکه واقعیت درباره قرارداد نیازمند گفته نشده، آشفته شده و آن را بسیاربسیار پایین‌تر از ارقام موجود در رسانه‌ها عنوان می‌کردند که تصور می‌شد قرارداد او چیزی نزدیک به ۵۰ میلیاردتومان برای دو فصل است، ولی حالا در عین ناباوری، مسئولان این باشگاه ابتدا با ذکر رقم ۱۶۰ میلیاردتومان، آن را غیرواقعی توصیف می‌کنند و بعد با مطرح‌کردن رقم ۹۰ میلیاردتومان، آن را عادی‌سازی می‌کنند. چیزی شبیه به همان سکانس سریال هیولا اثر مهران مدیری که به فرهاد اصلانی توصیه می‌کند وقتی می‌خواهد عدد درشتی را عادی جلوه دهد، لب‌هایش را لوله کند و عدد موردنظرش را بیان کند. حالا به نظر می‌رسد سپاهانی‌ها هم از این تاکتیک استفاده کرده و جوری ۹۰ میلیاردتومان را عادی جلوه می‌دهند که انگار پشیزی بیش نیست.
درست است که پیام نیازمند، ستاره انکارناپذیری در باشگاه سپاهان است، ولی آن روی دیگر واقعیت را هم نباید نادیده گرفت که او هنوز به اندازه انگشتان دو دست بازی ملی ندارد. پیام با وجود سابقه به نسبت خوبی که در فوتبال ایران دارد، فقط دو بازی رسمی و پنج بازی تدارکاتی، کم‌وبیش در این حدود، در کارنامه ملی‌اش دارد. حالا این سؤال مطرح می‌شود که اگر پرداخت چنین هزینه‌ای برای یک بازیکن با این کارنامه ملی عادی است، پس آن‌هایی که از این لحاظ کارنامه و اعتبار بیشتری دارند، چه عدد و رقمی باید دریافت کنند.
پیام نیازمند مزد توانایی و شاید رایزنی خوب مدیربرنامه‌هایش را گرفته و احتمالا اگر وضعیت اقتصادی در ایران به‌گونه‌ای رضایت‌بخش بود، چنین دستمزدی چندان به چشم نمی‌آمد، ولی اینجا باید مدیرعاملی که با او چنین قراردادی منعقد کرده را مورد بازخواست قرار داد که از کدام محل برای چنین قرارداد‌هایی هزینه کرده است؟ اصلا آیا اراده‌ای برای پیگیری چنین قرارداد‌هایی در سطح فوتبال ایران در بین نهاد‌های نظارتی وجود دارد؟ تازه پیام نیازمند یکی از ده‌ها قرارداد سوپرمیلیاردی در فوتبال ایران را دارد که فاش می‌شود، چه‌بسا اگر سختگیری بیشتری در‌این‌بین وجود داشت، می‌شد دیگر مدیرانی که هنرشان چشم بسته امضا‌کردن قرارداد‌های نجومی است را هم پیدا کرد. هرچند پیش‌از‌این، تعدادی از این مدیران مشخص شدند، ولی کسی به یاد ندارد آن‌ها توبیخی درخور شده باشند.
