آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، پیش از عزیمت به یونان، با مقامات ارشد ترکیه در استانبول دیدار کرد. این اولین توقف وی در سفر یک هفتهایاش با هدف آرام کردن تنشهایی است که از زمان آغاز جنگ اسرائیل در غزه در ماه اکتبر در سراسر خاورمیانه افزایش یافته است.
به گزارش الجزیره، متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز شنبه گفت: «بلینکن در دیدار خود با رجب طیباردوغان، رئیسجمهور ترکیه بر لزوم جلوگیری از گسترش درگیری، تضمین آزادی اسرا، گسترش کمکهای بشردوستانه و کاهش تلفات غیرنظامیان تاکید کرد.»
همه علیه نتانیاهو
میلر افزود: «بلینکن همچنین بر نیاز به تلاش برای صلح گستردهتر و پایدار منطقهای که امنیت اسرائیل را تضمین میکند و ایجاد یک کشور فلسطینی را پیش میبرد، تاکید کرد.» بلینکن شامگاه شنبه در گفتگو با خبرنگاران در کرت گفت: «ما بهطور گسترده روی آنچه ترکیه میتواند انجام دهد، با استفاده از نفوذ خود، استفاده از روابطش، برای کمک به جلوگیری از گسترش درگیری در خاورمیانه، تمرکز کردیم.» او ادامه داد: «ما همچنین درباره نقشی که ترکیه میتواند در روز بعد از جنگ برای غزه ایفا کند، از نظر مسائل چالشبرانگیز حکومت فلسطین، امنیت پایدار، بازسازی و همچنین کارهایی که میتواند برای تولید بیشتر انجام دهد، صحبت کردیم.»
اردوغان، منتقد سرسخت اقدامات نظامی اسرائیل در غزه هنگام بازدید دیپلمات آمریکایی از آنکارا در نوامبر بهدلیل حمایت قاطع واشنگتن از حمله اسرائیل به غزه، از ملاقات با بلینکن صرفنظر کرده بود. وزارت امور خارجه ترکیه اعلام کرد، بلینکن روز شنبه همچنین با هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه ملاقات کرد و درباره بحران انسانی در غزه بحث و گفتگو کرد. فیدان در گفتگو با بلینکن به تشدید تجاوزات اسرائیل اشاره کرد و گفت که تهدیدی برای کل منطقه است. وی همچنین بر ضرورت آتشبس فوری در غزه و امکان ارسال دائمی کمکها و بر ضرورت بازگشت هر چه سریعتر به مذاکرات راهحل دو دولتی تاکید کرد.
تنشزدایی
روابط تیره ایالات متحده با ترکیه به پیش از جنگ فعلی باز میگردد و این دو کشور بر سر مسائل سیاست خارجی از ناتو گرفته تا عراق نیز با هم اختلاف دارند. آنکارا از تاخیر در تصویب کنگره آمریکا برای قرارداد ۲۰میلیارد دلاری برای ۴۰جت جنگنده اف-۱۶ ناامید است. واشنگتن منتظر است تا ترکیه درخواست سوئد برای پیوستن به ناتو را تصویب کند.
به گفته مقامات دو طرف، بلینکن و فیدان روز شنبه به روند آنکارا برای تصویب عضویت سوئد در ناتو پرداختند. بلینکن گفت که آنها درباره «مراحل نهایی در این فرآیند» بحث کردهاند. یک مقام ارشد وزارت امور خارجه که همراه با بلینکن به ترکیه سفر کرده است، به خبرگزاری رویترز گفت: «مقامات آمریکایی مطمئن هستند که آنکارا به زودی الحاق سوئد را پس از حمایت پارلمان ترکیه در ماه گذشته تایید خواهد کرد.»
بهعنوان بخشی از تور بلینکن از چندین کشور، او از ترکیه به جزیره کرت سفر کرد تا با نخستوزیر یونان، میتسوتاکیس دیدار کند. این دیدار روز گذشته صورت گرفت. یونان، عضو ناتو، منتظر موافقت کنگره آمریکا برای فروش جتهای جنگنده ۳۵-F است. پس از یونان، تور بلینکن در روزهای آینده شامل عربستان سعودی، مصر، اردن، قطر، امارات متحده عربی و سرزمینهای اشغالی خواهد شد؛ جایی که وی پیامی ارائه خواهد کرد که واشنگتن خواهان تشدید درگیری در غزه نیست. بلینکن همچنین امیدوار است که در مذاکرات درباره چگونگی اداره غزه پیشرفتهایی صورت بگیرد.
محجوب زویری، استاد مطالعات خلیجفارس در دانشگاه قطر گفت: «سفر بلینکن دارای سه پیام اصلی است: تنشزدایی، رسیدگی به بحران انسانی و اینکه روز بعد از پایان جنگ چه اتفاقی میافتد.» زویری به الجزیره گرفت: «به نظر نمیرسد واشنگتن از اظهارات کابینه نتانیاهو درباره آوارگی مردم خرسند باشد. به نظر میرسد که آنها میخواهند نتانیاهو را تحت فشار قرار دهند؛ بهویژه که لندن، پاریس و آلمان میگویند وضعیت موجود غزه نباید تغییر کند.»