بهترین اقدام احتیاطی در برابر ابتلا به آنفولانزا تزریق واکسن است. در این زمینه همچنین باید گفت زمانی که شخصی بیمار میشود، کاری جز بررسی علائم بیماری و مدیریت این علائم و نشانهها نمیتواند انجام دهد. به خصوص که آنفولانزا، سرماخوردگی و دیگر بیماریهای دستگاه تنفسی فوقانی توسط ویروسها ایجاد میشوند، بنابراین نمیتوان آنها را با آنتیبیوتیکهای درمانکننده عفونتهای باکتریایی درمان کرد. داروهای ضدویروسی درمانکننده آنفولانزا از قبیل تامیفلو نیز معمولاً برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به عوارض شدید- از قبیل زنان باردار، مسن یا دارای نقص ایمنی- هستند، مورد استفاده قرار میگیرند؛ بنابراین برای بیشتر مبتلایان آنفلوانزا چارهای نمیماند جز استراحت و کنترل علائم بیماری مانند تب، سردرد، بدندرد و گرفتگی یا آبریزش بینی- که پزشکان هم همین را تجویز میکنند. موضوعی که دکتر اچ کیپ تالبوت دانشیار پزشکی در مرکز پزشکی دانشگاه واندربیلت آن را به این صورت توضیح میدهد: «علاوه بر علایمی، چون تب، سردرد، بدندرد و گرفتگی یا آبریزش بینی که بین سه تا پنج روز طول خواهد کشید، برخی از افراد نیز ممکن است دچار سرفه یا گلودرد یا خستگی شوند، که البته بیماری این افراد ممکن است کمی بیشتر طول بکشد».
علائم مشابه
دکتر تالبوت میگوید: «علائم سرماخوردگی، آنفلوانزا و حتی کووید به شکل عجیب و فوقالعاده شبیه یکدیگر هستند، و به همین دلیل است که مردم تمایل دارند هر چیزی از این نوع را که در فصل زمستان اتفاق میافتد آنفولانزا یا سرماخوردگی بنامند».
با این حال علائم سرماخوردگی معمولاً دیرتر و کندتر ظاهر میشوند، خفیفتر از علائم آنفولانزا هستند و البته بعید است که منجر به مشکلات جدی سلامتی شوند. در این بین افراد مبتلا به کووید علائم تنفسی را نیز علاوه بر علائم مشترک دو بیماری بالا تجربه میکنند- و به همین دلیل هم هست که گفته میشود آزمایش بهترین راه برای دانستن احتمال ابتلا به هر کدام از این ویروسهاست.
دکتر آویوا روم، پزشک متخصص بیماریهای عمومی در این زمینه میگوید: «مثلی بین پزشکان وجود دارد که میگوید اگر سرماخوردگی را درمان کنید، در عرض هفت روز از بین میرود و اگر آن را به حال خود رها کنید، در عرض یک هفته از بین خواهد رفت»!
با این حال قرنها و نسلهای متمادی، داروهای خانگی بیشماری- از دمنوشهای گرم تا سوپها و درمانهای گیاهی- به عنوان کاهنده علائم و درمان سرماخوردگی و آنفولانزا، گلودرد یا احتقان مورد استفاده قرار گرفتهاند. دانشمندان نیز در طول این سالها تحقیقاتی درباره این درمانها انجام دادهاند و تلاش کردهاند تا میزان موثر بودن برخی از این درمانها، دفعات استفاده از آنها و بهترین فرمولاسیونها را تعیین کنند.
با این حال متخصصان اذعان میکنند که اتخاذ روشهایی که ممکن است باعث شود در هنگام بیماری احساس بهتری داشته باشید، ضرری ندارد؛ حتی اگر در نهایت آن درمانها تاثیری مانند دارونماها داشته باشند.
دکتر آویوا روم میگوید: «گاهی اوقات ما شواهدی برای بسیاری از شیوههای رایج درمان سنتی نداریم، زیرا مطالعه آنها ارزش اقتصادی زیادی ندارد. با این حال هزاران سال است که این درمانها مورد استفاده قرار میگیرند و شواهد کافی برای اثبات بیخطر بودن آنها وجود دارد».
در ادامه مواردی که درباره برخی از محبوبترین داروها و درمانهای سنتی مطرح میشود- و پزشکان نیز آنها را تائید کردهاند، مورد اشاره قرار میگیرد.
تقویت سیستم ایمنی
گفته میشود که برای تقویت سیستم ایمنی بدن میتوان از ویتامین سی، سنجد و روی استفاده کرد.
در واقع شواهد زیادی وجود دارد که نشان میدهد برخی ویتامینها و مواد موجود در درمانهای خانگی- از قبیل ویتامین سی، سنجد و روی- نه تنها سیستم ایمنی بدن را تقویت میکنند، بلکه حتی در بدبینانهترین نگاه نیز حداقل کارکرد آنها میتواند تحریک سیستم ایمنی و کوتاهتر کردن مدت زمان علائم بیماری باشد.
البته این ایده که ویتامین سی میتواند به درمان سرماخوردگی کمک کند، ایده جدیدی نیست. این ایده در دهه ۱۹۷۰ توسط برنده جایزه نوبل لینوس پاولینگ مطرح- و محبوبیت زیادی به دست آورد و باعث افزایش تقاضا برای این ماده مغذی شد. از آن زمان، دانشمندان مرتبط با صنعت مکملها به طور مستمر ادعا کردهاند که ویتامین سی توانایی سلولهای ایمنی برای یافتن و مبارزه با عفونت را افزایش میدهد.
تسکین گلودرد
در این زمینه گفته میشود که برای هیدراته ماندن و تسکین گلودرد میتوان از دمنوشها و چایهای مختلف، سوپ، زنجبیل و زردچوبه استفاده کرد.
گلودرد اغلب نتیجه طبیعی التهابی است که در زمان مبارزه سیستم ایمنی بدن با ویروسی که در مجاری تنفسی فوقانی مستقر شده، ایجاد میشود. تورم و درد گلو میتواند بلع غذا را دشوارتر کند. همچنین باعث میشود گلوی فرد بیمار خشک شود. سرفه حتی میتواند شرایط را بدتر هم بکند. در زمان درگیری با چنین شرایطی نوشیدن آب، چای داغ، آبگوشت یا سوپ میتواند باعث شود احساس راحتی بیشتری داشته باشید.
کنترل سرفه
برای کنترل سرفه نیز میتوان از آب نمک و عسل استفاده کرد.
در این میان اگر گلودرد همراه با سرفه داشته باشید، غرغره کردن آب نمک ممکن است مفید باشد.
رفع احتقان
برای رفع احتقان میتوان بخور عرقیات و گیاهان مختلف را به کار برد.
در این زمینه باید گفت که مرطوب نگه داشتن مجرای بینی یک راه حل ساده و بیخطر دیگر برای رفع احتقان بینی است که میتواند به کودکان و بزرگسالان کمک کند تا علائم آنفولانزا یا سرماخوردگی خود را تسکین دهند.